François Devienne

Frans componist (1759–1803)

François Devienne (Joinville (Haute-Marne), 31 januari 1759Charenton-Saint-Maurice, 5 september 1803) was een Franse componist, fluitist en fagottist.

François Devienne
Portret van François Devienne door Jacques-Louis David
Portret van François Devienne door
Jacques-Louis David
Algemene informatie
Geboren 31 januari 1759
Geboorteplaats JoinvilleBewerken op Wikidata
Overleden 5 september 1803
Overlijdensplaats Saint-MauriceBewerken op Wikidata
Land Vlag van Frankrijk Frankrijk
Werk
Genre(s) symfonische muziek, opera, HaFaBramuziek
Beroep componist, muziekpedagoog, fluitist, fagottist
Instrument(en) dwarsfluit, fagot
(en) Discogs-profiel
(en) MusicBrainz-profiel
Portaal  Portaalicoon   Muziek

Levensloop

bewerken

Devienne werd als veertiende kind van een zadelmaker geboren. Hij kreeg les van zijn oudste broer, die hem verschillende instrumenten leerde spelen. De fluit leerde hij spelen door Felix Raul, eerste fluitist van het orkest. Meesterlijk beheerste hij later fluit en fagot. Op 10-jarige leeftijd schreef hij zijn eerste werken, die door het militaire muziekkorps van het Koninklijke Cavalerieregiment Royale des Cravates uitgevoerd werden waarvan hij ook lid was. Vanaf 1779 speelde Devienne in het orkest van de Parijse opera en een jaar later werd hij er eerste fluitist. In deze tijd studeerde hij fluit bij Félix Rault. Een tijd lang werkte hij ook als kamermusicus van de Kardinaal de Rohan en als lid van de Zwitserse Garde.

Zijn solistendebuut maakte hij 1782 bij het Concert Spirituel, waar hij een van zijn fluitconcerten uitvoerde. Vanaf 1789 speelde hij als fagottist in het orkest van het Théâtre de Monsieur in Parijs. Eveneens was hij in 1790 actief lid van het harmonieorkest van de Franse Garde Nationale.

Op muzikaal gebied deed hij uitgebreide studies en hij gaf concerten, maar hij had ook werk voor de overheid te doen. Hij was een van de belangrijkste personen van het Parijse muziekleven gedurende de tijd van de Franse revolutie. Na oprichting van het Conservatoire national supérieur de musique in Parijs in 1795 werd hij de eerste fluitdocent. Lijdend aan een zenuwkwaal kwam hij 1803 in de zenuwinrichting asile de Charenton bij Parijs, waar hij kort daarna overleed. Net zoals vele andere muzikanten uit die tijd was Devienne een vrijmetselaar en lid van de loge Olympique.

Het oeuvre van Devienne is groot, met onder andere zeven concertante symfonieën, veertien fluitconcerten, vijf fagotconcerten, vijfentwintig kwartetten en kwintetten voor verschillende bezettingen, zesenveertig trio's, honderzevenenveertig duo's en zevenenzestig sonates.

Composities (selectie)

bewerken

Werken voor orkest

bewerken
  • Concert nr. 1 voor fagot en orkest
    1. (zonder titel)
    2. Rondo
  • Concert nr. 2 voor fagot en orkest
    1. (zonder titel)
    2. Polonaise
  • Concert nr. 3 voor fagot en orkest
  • Concert nr. 4 voor fagot en orkest
    1. Allegro Maestoso
    2. Adagio
    3. Minuetto Con Variazione
  • Concert in B-majeur voor fagot en orkest
    1. Allegro Moderato
    2. Romance. Andante
    3. Rondo. Allegro Moderato
  • Sinfonia Concertante voor twee klarinetten en orkest, op. 25
    1. Allegro con spirito
    2. Adagio
    3. Rondeau
  • Sinfonia Concertante voor hobo, fagot en orkest
    1. Allegro
    2. Adagio
    3. Menuetto
  • Sinfonia Concertante voor fluit, hobo, hoorn, fagot en orkest
    1. Allegro
    2. Adagio
    3. Rondo
  • Sinfonia Concertante voor hoorn, fagot en orkest nr. 1 in F
  • Sinfonia Concertante voor fluit en fagot in F-majeur, op. 31
    1. Maestoso - Allegro
    2. Andante
    3. Rondo
  • Sinfonia Concertante in G-majeur voor orkest, op. 76
    1. Allegro
    2. Adagio
    3. Allegretto con grazia
  • Concert nr. 1 in D-majeur voor fluit en orkest
    1. Allegro
    2. Adagio
    3. Rondo. Allegretto
  • Concert nr. 2 in D-majeur voor fluit en orkest
    1. Allegro
    2. Adagio
    3. Rondo
  • Concert nr. 3 in G-majeur voor fluit en orkest
    1. Allegro
    2. Romance
    3. Rondo. Allegretto
  • Concert nr. 4 in G-majeur voor fluit en orkest
    1. Allegro
    2. Romance
    3. Rondo
  • Concert nr. 5 in G-majeur voor fluit en orkest
    1. Allegro
    2. Intro. Adagio. Gratioso con Varianzioni
  • Concert nr. 6 in D-majeur voor fluit en orkest
    1. Allegro
    2. Adagio
    3. Polonaise
  • Concert nr. 7 in e-mineur voor fluit en orkest
    1. Allegro
    2. Adagio
    3. Rondo - Allegretto poco moderato
  • Concert nr. 8 in sol majeur voor fluit en orkest
    1. Allegro
    2. Largo
    3. Tempo di Polonaise
  • Concert nr. 9 in e-mineur voor fluit en orkest
    1. Allegro
    2. Adagio cantabile
    3. Allegretto con Variazioni
  • Concert nr. 10 in D-majeur voor fluit en orkest
    1. Allegro Assai
    2. Adagio
    3. Rondo. Allegretto
  • Concert nr. 11 in bes mineur voor fluit en orkest
    1. Allegro spiritoso
    2. Adagio
    3. Allegro
  • Concert nr. 12 in A-majeur voor fluit en orkest
    1. Allegro maestoso
    2. Adagio
    3. Allegretto
  • Concert in G-majeur voor fluit en orkest, op. posth.
    1. Allegro
    2. Andante
    3. Rondo. Allegro

Werken voor harmonieorkest

bewerken
  • 1797 Le Chant du retour
  • 1799-1800 Hymne pour la éternité
  • Ouverture

Muziektheater

bewerken

Opera's

bewerken
Voltooid in titel aktes première libretto
1790 Le Mariage clandestin opéra comique 1 akte 11 november 1790Parijs, Théâtre Montansier Vicomte de Ségur
1791 Les Précieuses ridicules opéra comique 1 akte 9 augustus 1791, Parijs, Théâtre Montansier Pierre-Louis Moline naar Molière
1792 Encore des Savoyards ou "L'Ecole des parvenus" opéra comique 1 akte 8 februari 1792, Parijs, Théâtre Favart Jean-Baptiste Pujoulx
1792 Les Visitandines opéra comique 2 aktes 7 juli 1792, Parijs, Théâtre Feydeau Louis-Benoît Picard
1792 L'Enlévement des Sabines vaudeville-stuk 2 aktes 31 oktober 1792, Parijs, Théâtre Feydeau Louis-Benoît Picard
1792 Les Quiproquos espagnols opéra comique 2 aktes 10 december 1792, Parijs, Théâtre Feydeau Jean-Elie Dejaure
1794 Les Congrès des rois - in samenwerking met Rudolphe Kreutzer, André Ernest Modeste Grétry,
Étienne Nicolas Méhul, Nicolas-Marie Dalayrac, Prosper-Didier Deshayes, Jean Pierre Solié,
Henri Montan Berton, Louis Emmanuel Jadin, Armand-Emmanuel Trial, Luigi Cherubini
en Matthieu Frédéric Blasius
3 aktes 26 februari 1794, Parijs, Théâtre Favart A. F. Evel Desmaillots
1794 Rose et Aurèle komedie 1 akte 8 augustus 1794, Parijs, Théâtre Feydeau Louis-Benoît Picard
1795 Agnès et Felix ou Les Deux espíègles opéra comique 3 aktes 22 augustus 1795, Parijs, Théâtre Feydeau Charles-Albert Demoustier
1797 Volécour ou Un tour de page, opéra comique 1 akte 22 maart 1797, Parijs, Théâtre Favart François Favières
1798 Les Comédiens ambulants, opéra comique 2 aktes 28 december 1798, Parijs, Théâtre Feydeau Louis-Benoît Picard
1799 Le Valet de deux maîtres, opéra comique 1 akte 3 november 1799, Parijs, Théâtre Feydeau Jean-François Roger

Kamermuziek

bewerken
  • Achttien kleine fluitduetten
    1. Allegro C-majeur
    2. Allegretto C-majeur
    3. Allegretto C-majeur
    4. Allegro G-majeur
    5. Grazioso G-majeur
    6. Allegretto G-majeur
    7. Allegro G-majeur
    8. Grazioso D-majeur
    9. Allegretto D-majeur
    10. Allegro moderato A-majeur
    11. Addagio A-majeur
    12. Allegretto A-majeur
    13. Moderato F-majeur
    14. Andante F-majeur
    15. Presto F-majeur
    16. Allegro Bes majeur
    17. Andante Bes majeur
    18. Menuetto Bes majeur
  • Douze petit airs Variés en Duo voor twee fagotten
  • Duo concertant D-majeur voor twee fluiten, op. 3, nr. 2
    1. Allegro
    2. Rondo
  • Duo in c-mineur voor fluit en altviool, op. 5, nr. 3
    1. Allegro molto con espressione
    2. Rondo
  • Fluitkwartet in G-majeur op. 11, nr. 1
  • Six Sonates pour un Basson avec un Accompagnement de Basse op. 24
    • Sonate C-majeur nr. 1
    • Sonate g-mineur nr. 2
    • Sonate F-majeur nr. 3
    1. Allegro
    2. Largo
    3. Rondeau
    • Sonate si Bes majeur nr. 4
    • Sonate in g-mineur nr. 5
    1. Allegro con espressione
    2. Adagio
    3. Rondeau
    • Sonate in C-majeur nr. 6
  • Fluitkwartet in b-mineur op. 16, nr. 3
  • Fluitkwartet in a-mineur op. 66, nr. 1
  • Fluitkwartet in D-majeur op. 66, nr. 2
  • Fluitkwartet in C-majeur op. 66, nr. 3
  • Fluitkwartet op. 66 nr. 4
  • Fagotkwartet in C-majeur op. 73 nr. 1
    1. Allegro spiritoso
    2. Adagio cantabile
    3. Rondo Allegro moderato
  • Fagotkwartet in F-majeur op. 73 nr. 2
    1. Allegro
    2. Adagio
    3. Grazioso con Variazioni
  • Fagotkwartet in g-mineur op. 73 nr. 3
    1. Allegro con espressione
    2. Adagio, non troppo
    3. Rondo. Allegretto poco moderato
  • Zes trio's voor fagot, viool en cello, op. 17
    1. Bes-groot
    2. C-groot
    3. G-groot
    4. F-groot
    5. Es-groot
    6. C-groot
  • Sonate nr. 1 in D-majeur voor fluit en klavecimbel, op. 23
    1. Allegro con spirito
    2. Adagio
    3. Rondeau
  • Sonate nr. 2 in G-majeur voor fluit en klavecimbel, op. 23
    1. Allegro spiritoso
    2. Adagio
    3. Rondeau
  • Sonate nr. 3 in C-majeur voor fluit en klavecimbel , op. 23
    1. Allegro Poco Moderato
    2. Pastorella (Larghetto)
    3. Allegro ma non troppo
  • Sonate nr. 4 in A-majeur
    1. Allegro brillante
    2. Adagio
    3. Rondeau poco moderato
  • Sonate nr. 3 in G-majeur voor fluit en cello, op. 13
    1. Allegro
    2. Andantino
    3. Rondeau
  • Sonate nr. 4 in G-majeur voor fluit solo
    1. Allegro brillante
    2. Adagio
    3. Rondo
  • Sonate in C-majeur voor hobo en continuo, op. 70, nr. 1
  • Sonate in G-majeur voor hobo en continuo, op. 71, nr. 1
    1. Allegro brillante
    2. Adagio
    3. Rondo poco moderato
  • Sonate in d-mineur voor hobo en continuo, op. 71, nr. 2
    1. Allegro con gusto
    2. Adagio
    3. Presto
  • Sonate in C-majeur voor hobo en continuo, op. 71, nr. 3
  • Premier Sonata voor klarinet en continuo
    1. Allegro con spiritoso
    2. Adagio
    3. Rondo allegretto

Pedagogisch werk

bewerken
  • 1793/1795 Méthode de Flûte Théorique et Pratique met heel interessante artikelen over techniek en stijl.

Bibliografie

bewerken
  • Jozef Robijns, Miep Zijlstra: Algemene muziek encyclopedie, Haarlem: De Haan, 1979-1984, ISBN 978-90-228-4930-9
  • Gerhard Schepelern: Operaens historie i Danmark 1634-1975, Kobenhaven: Rosinante, 1995, 366 p., ISBN 978-8716141125
  • Francis Claudon: Dictionnaire de l'opéra-comique français, Paris: Peter Lang, 1995, 531 p., ISBN 978-3906753423
  • Guy Gosselin: L'âge d'or de la vie musicale à Douai, 1800-1850, Liège: Editones Mardaga, 1994, 236 p., ISBN 978-28-700-9579-9
  • Wolfgang Suppan, Armin Suppan: Das Neue Lexikon des Blasmusikwesens, 4. Auflage, Freiburg-Tiengen, Blasmusikverlag Schulz GmbH, 1994, ISBN 3-923058-07-1
  • Wolfgang Suppan: Das neue Lexikon des Blasmusikwesens, 3. Auflage, Freiburg-Tiengen, Blasmusikverlag Schulz GmbH, 1988, ISBN 3-923058-04-7
  • Wolfgang Suppan: Lexikon des Blasmusikwesens, 2. ergänzte und erweiterte Auflage, Freiburg-Tiengen, Blasmusikverlag Fritz Schulz, 1976
  • Tula Giannini: Great flute makers of France. The lot and Godfroy families 1650-1900, London: Tony Bingham, 1993. ISBN 978-0-946113-05-7
  • Ursula Pesek, Hans-Peter Schmitz: Flötenmusik aus drei Jahrhunderten : Komponisten : Werke : Anregungen, Basel: Bärenreiter, 2. Auflage, 1993, 320 p., ISBN 978-3761809853
  • Adolph Goldberg, Karl Ventzke: Porträts und Biographien hervorragender Flöten-Virtuosen, -Dilettanten und -Komponisten, Celle: Moeck Verlag, 1987, 124 p., ISBN 978-3-87549-028-2
  • Wulf Konold, Barbara Delcker, Hanns-Werner Heister: Lexikon Orchestermusik : Musik : "A-K", Mainz: Wilhelm Goldmann Verlag, 1986, vol.1, 253 S., ISBN 3-795-78224-4; vol.2 "L-Z", 218 p., ISBN 3-7957-8225-2
  • Walter Salmen, Gabriele Busch-Salmen: Musiker im Porträt, München: C. H. Beck, 1982-1984, 5 Bände p. (I. "Von der Spätantike bis 1600", 1982., 200 S.: ISBN 3-406-08450-8; II. "Das 17. Jahrhundert", 1983., 184 S.: ISBN 3-406-08451-6; III. "Das 18. Jahrhundert", 1983., 186 S.: ISBN 3-406-08452-4; IV. "Das 19. Jahrhundert", 1983., 187 S.: ISBN 3-406-08453-2; V. "Das 20. Jahrhundert", 1984., 191 S.: ISBN 3-406-08454-0)
  • Françoise Lesure, Marie-Noëlle Collette, Joël-Marie Fauquet, Adélaïde de Place, Anne Randier, Nicole Wild: La musique à Paris en 1830-1831, Paris: Bibliothèque nationale, 1983, 418 p., ISBN 2-7177-1656-4
  • Émile Humblot: François Devienne (1759-1803) un musicien joinvillois de l'epoque de la Revolution. Rimpr. de l'ed. de Saint-Dizier, 1909, Genève: Minkoff 1982. 100 S.
  • Frank A. Morelli: François Devienne, 1759-1803 : "three quartets", op. 73 for bassoon, violin, viola, and cello: historical background, scores and parts with suggestions regarding interpretation, Julliard School (New York). 1980. dissertation.
  • David Whitwell: Band music of the French revolution, Tutzing: Hans Schneider Verlag, 1979, 212 p., ISBN 37-9520-276-0
  • Joachim Toeche-Mittler: Armeemärsche, 1. Teil - Eine historische Plauderei zwischen Regimentsmusiken und Trompeterkorps rund um die deutsche Marschmusik, 2. Auflage, Neckargmünd, Kurt Vowinckel Verlag, 213 S.
  • Joachim Toeche-Mittler: Armeemärsche, 2. Teil - Sammlung und Dokumentation, 2. Auflage, Neckargmünd, Kurt Vowinckel Verlag, 1977, 161 S.
  • Joachim Toeche-Mittler: Armeemärsche, 3. Teil - die Geschichte unserer Marschmusik, 2. Auflage, Neckargmünd, Kurt Vowinckel Verlag, 1977,
  • Franz Stieger: Opernlexikon - Teil II: Komponisten. 1, Band A-F, Tutzing: Hans Schneider, 1975-1983, 371 p., ISBN 3-7952-0203-5
  • Franz Stieger: Opernlexikon - Teil II: Komponisten. 2, Band G-M, Tutzing: Hans Schneider, 1975-1983, 373-772 p., ISBN 3-7952-0228-0
  • Gösta Morin, Carl-Allan Moberg, Einar Sundström: Sohlmans musiklexikon - 2. rev. och utvidgade uppl., Stockholm: Sohlman Förlag, 1975-1979, 5 v.
  • William Montgomery: Life and Works of François Devienne, 1759-1803, 2 vols. Ph.D. diss., Catholic University of America, 1975.
  • Jean Marie Londeix: 125 ans de musique pour saxophone, repertoire general des oeuvres et des ouvrages d'enseignement pour le saxophone, Paris: Leduc, 1971
  • Marc Honneger: Dictionnaire de la musique, Paris: Bordas, 1970-76
  • Zenei lexikon, Budapest: Zenemukiado Vallalat, 1965