Filips III van Navarra
Filips III van Navarra (27 maart 1306 — Jerez de la Frontera, 23/26 september 1343) was koning-gemaal van Navarra van 1328 tot zijn overlijden.
| Filips III van Navarra | ||
|---|---|---|
| 1306-1343 | ||
| ||
| Graaf van Évreux | ||
| Periode | 1319-1343 | |
| Voorganger | Lodewijk | |
| Opvolger | Karel II | |
| Koning-gemaal van Navarra | ||
| Periode | 1328-1343 (koning Filips III, als echtgenoot van Johanna II) | |
| Voorganger | Johanna van Évreux | |
| Opvolger | Johanna van Valois | |
| Vader | Lodewijk van Évreux | |
| Moeder | Margaretha van Artesië | |
Filips III van Navarra, ook Filips van Évreux genoemd, was de oudste zoon van Lodewijk van Évreux en Margaretha van Artesië en een kleinzoon van koning Filips III van Frankrijk. In 1319 erfde hij van zijn vader het graafschap van Évreux.
Levensloop bewerken
Filips trouwde op 18 juni 1318 met Johanna II van Navarra, dochter van Lodewijk X van Frankrijk en Margaretha van Bourgondië. Johanna had veel bezittingen in Noord-Frankrijk zowel als in Navarra en Filips en Johanna reisden regelmatig tussen beide gebieden heen en weer. Johanna II regeerde over Navarra vanaf 1328. Filips III van Évreux werd in 1328 tot koning van Navarra uitgeroepen, kort na de troonsbestijging door Filips VI van Frankrijk, en pas een jaar later tot koning gekroond.
Filips III van Navarra nam deel aan de krijgstocht van Filips VI van Frankrijk in Vlaanderen en vocht mee in de Slag om Kassel op 23 augustus 1328. Naderhand verklaarde de koning van Frankrijk dat hij zowel zijn leven als de overwinning aan Filips van Navarra te danken had.
Niet lang daarna, op 5 maart 1329, werd Filips door Arnaldo de Barbazon, de bisschop van Pamplona, in de kathedraal van Santa María la Real te Navarra tot koning van Navarra gekroond.
In 1331 kreeg hij een positie als adviseur van de Franse koning. Hij trok naar Avignon om samen met de koning de opdracht van paus Benedictus XII uit te voeren en een kruistocht te ondernemen, samen met de koningen van Bohemen en Aragón. De kruistocht werd echter nooit uitgevoerd.
In 1334/1335 verwierf Filips enige domeinen in de oorlog met Castilië. Deze oorlog, tegen Alfons XI van Castilië werd beëindigd middels de Vrede van Fraces in 1335, waarbij aan Navarra het klooster van Fitero en het kasteel van Tudugen werden gegeven.
In 1335 kwam Filips III in conflict met Aragon. Dit leidde tot een oorlog, die besloten werd door het huwelijk van zijn oudste dochter María met Peter IV van Aragón. Via het Verdrag van Villeneuve-lès-Avignon van 14 maart 1336 komt hij in het bezit van de Franse graafschappen Angoulême en Mortain en van de kastelen in Benon, in Aunis en Fontenay-l'Abattu (in Poitou).
In 1339, streed hij aan de zijde van de koningen van Frankrijk en Bohemen (Jan), en Schotland (David II). Hij ontzette de steden Kamerijk en Doornik, die door de Engelsen bezet waren. Dit was het begin van de Honderdjarige Oorlog.
Filips nam deel aan de Reconquista en sneuvelde in 1343 bij het beleg van Jerez de la Frontera. Hij werd door een pijl dodelijk verwond in de strijd als bondgenoot van Alfons XI van Castilië.
Nageslacht bewerken
Uit zijn huwelijk werden de volgende kinderen geboren:
- Johanna (1325-3 juli 1387), huwde met Hendrik IV van Sully, gouverneur van Navarra voor de Navarrese soevereinen, sloot in 1329 in hun naam een huwelijksovereenkomst af voor hun oudste dochter met de infant Peter, oudste zoon en erfgenaam van koning Alfons IV van Aragón. Tussen 1336 en 1339 onderhandelde Sully evenwel over een huwelijk tussen Peter (intussen als Peter IV koning van Aragón geworden) met Maria, de jongere zus van Johanna, naar wie de koning van Aragón zijn voorkeur uitging. Om dit huwelijk te kunnen doen doorgaan, trad Johanna in 1337 op twaalfjarige leeftijd als non in de abdij van Longchamp en zag het volgende jaar ten gunste van haar zus Maria van haar aanspraken op het koninkrijk Navarra af. Zij ontving ter compensatie een rente van 1000 livres, gebaseerd op de heerlijkheid Mantes.[1]
- Maria van Évreux (1330-1347), die op 25 juli 1338 te Alágon trouwde met Peter IV van Aragón;
- Karel van Navarra (later Karel II van Navarra) (1332-1387),graaf van Évreux en koning van Navarra;
- Blanca van Navarra (1331-1398), die op 19 januari 1350 te Brie-Comte-Robert trouwde met Filips VI van Frankrijk;
- Agnes van Navarra (Inès) (1334-4 februari 1396), die op 5 juli 1349 te Parijs trouwde met Gaston III Febus, graaf van Foix en burggraaf van Bearn;
- Filips van Navarra (1336-29 augustus 1363), graaf van Longueville;
- Johanna van Navarra (1339-1403), getrouwd met burggraaf Jan I van Rohan;
- Lodewijk van Navarra (1340-1376), graaf van Beaumont-le-Roger.
Voorouders bewerken
| Voorouders van Filips III van Navarra (1306-1343) | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Overgrootouders | Lodewijk IX van Frankrijk (1214-1270) ∞ 1234 Margaretha van Provence (1221-1295) |
Hendrik III van Brabant (1231-1261) ∞ +/-1251 Aleidis van Bourgondië (1233-1273) |
Robert II van Artesië (1250-1302) ∞ 1200 Amicia van Courtenay (1250-1275) |
Jan II van Bretagne (1239-1305) ∞ Beatrix van Engeland (1242–1275) | ||||
| Grootouders | Filips III van Frankrijk (1245-1285) ∞ 1262 Maria van Brabant (1254-1321) |
Filips van Artesië (1269-1298) ∞ Blanche van Bretagne (1270-1327) | ||||||
| Ouders | Lodewijk van Évreux (1276-1319) ∞ 1301 Margaretha van Artesië (1285-1311) | |||||||
Noten bewerken
- ↑ M.-L. Surget, Mariage et pouvoir : réflexion sur le rôle de l'alliance dans les relations entre les Evreux-Navarre et les Valois au XIVe siècle (1325-1376), in Annales de Normandie 58 (2008), pp. 34. Gearchiveerd op 10 februari 2023.