Erzja
Het Erzja (эрзянь кель, erźań keľ) is een van de twee gestandaardiseerde varianten van het Mordwiens.
| Erzja эрзянь кель | ||||
|---|---|---|---|---|
| ||||
| Gesproken in |  Rusland
| |||
| Vitaliteit | bedreigd[1] | |||
| Sprekers | 500.000[2] | |||
| Taalfamilie | ||||
| Alfabet | cyrillisch | |||
| Officiële status | ||||
| Officieel in | ||||
| Taalcodes | ||||
| ISO 639-1 | – | |||
| ISO 639-2 | myv | |||
| ISO 639-3 | myv | |||
|
| ||||
■ Verspreiding van het Erzja in Mordovië | ||||
| ||||
Verwantschap
bewerkenHet Erzja wordt gesproken in het oosten van de Russische deelrepubliek Mordovië. De taal is zeer nauw verwant aan het Moksja. Door taalkundigen worden het Erzja en het Moksja vaak gezien als twee varianten van één pluricentrische taal. Samen staan ze bekend als het Mordwiens. Het is een Oeraalse taal. Hogerop is de taal onder meer verwant aan het Hongaars, het Fins en het Ests.[3]
Toestand
bewerkenHet Mordwiens heeft naar schatting 750.000 sprekers. Het Erzja is met ongeveer 500.000 moedertaalsprekers de belangrijkste variant. Veel jongeren in de steden spreken de taal slecht of helemaal niet. Omdat de lessen op school meestal alleen in het Russisch worden gegeven, bestaan er weinig mogelijkheden om de taal literair te ontwikkelen. Het aantal sprekers neemt gestaag af en op termijn dreigt de taal uit te sterven. In het kader van het programma RUS-MINORITIES is door de Raad van Europa, de Europese Commissie en Rusland in Mordovië tussen 2009 en 2012 een viertal projecten uitgevoerd die tot doel hebben het Erzja en Moksja te ondersteunen.[4]
Klankleer
bewerken| labiaal | alveolaar | post- alveolaar |
palataal | velaar | |||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| — | pal. | ||||||
| nasaal | m | n | nʲ | ŋ | |||
| plosief | steml. | p | t | tʲ | k | ||
| stemh. | b | d | dʲ | ɡ | |||
| affricaat | t͡s | t͡sʲ | t͡ʃ | ||||
| fricatief | steml. | f | s | sʲ | ʃ | x | |
| stemh. | v | z | zʲ | ʒ | |||
| vibrant | r | rʲ | |||||
| approximant | l | lʲ | j | ||||
| voor | achter | |
|---|---|---|
| gesloten | i | u |
| midden | e | o |
| open | a | |
Schrift
bewerkenHet Erzja maakt gebruik van het cyrillisch schrift. In de jaren 30 werd een Latijns alfabet gecreëerd, maar dat is in de praktijk nooit gebruikt.
| А а | Б б | В в | Г г | Д д | Е е | Ё ё | Ж ж | З з | И и | Й й |
| К к | Л л | М м | Н н | О о | П п | Р р | С с | Т т | У у | Ф ф |
| Х х | Ц ц | Ч ч | Ш ш | Щ щ | Ъ ъ | Ы ы | Ь ь | Э э | Ю ю | Я я |
Referenties
- ↑ UNESCO Atlas of the World's Languages in Danger. www.unesco.org. Geraadpleegd op 5 juni 2021.
- ↑ Ethnologue. www.ethnologue.com. Gearchiveerd op 9 maart 2023. Geraadpleegd op 5 juni 2021.
- ↑ Encyclopædia Britannica. www.britannica.com. Gearchiveerd op 10 maart 2023. Geraadpleegd op 6 juni 2021.
- ↑ Minorities in Russia: Developing Culture, Language, Media and Civil Society. Geraadpleegd 9 juli 2012. Gearchiveerd op 5 juni 2021.
- Dit artikel of een eerdere versie ervan is een (gedeeltelijke) vertaling van het artikel Erzya language op de Engelstalige Wikipedia, dat onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen valt. Zie de bewerkingsgeschiedenis aldaar.