Eerste klasse basketbal heren (België)

Voor andere competities zie Eerste klasse basketbal.

Eerste klasse was de hoogste afdeling van het Belgische mannenbasketbal. De inrichtende macht was de Pro Basketball League (PBL) in samenwerking met de Basketball Belgium (BB). De sponsornaam van de competitie was sinds het seizoen 2016 EuroMillions Basketball League.[1] Voorheen was dat Scooore! League[2] (seizoen 2014- 2015) en de Ethias League. Sinds het seizoen 2021-2022 is deze afdeling vervangen door de Belgisch-Nederlandse BNXT League.[3]

Eerste klasse
Land Vlag van België België
Bond Basketball Belgium (BB)
Opgericht 1928
Opgeheven 2021
Degradatie naar Top Division Men 1
Internationale
  kwalificatie
Euroleague
EuroChallenge
EuroCup Men
Aantal teams 10
Huidige kampioen BC Oostende
Recordkampioen BC Oostende (22×)
Website euromillionsbasketball.be
Portaal  Portaalicoon   Sport
Basketbal

Geschiedenis

bewerken
  • De landstitel werd voor het eerst uitgereikt tijdens het seizoen 1927-1928.
  • Tot de periode 1946-1947 werden er regionale competities gespeeld (Brussel-Luik-Gent-Henegouwen en Antwerpen) daarna volgde er een Nationale Eindronde gespeeld over 5 wedstrijden.
  • Vanaf het seizoen 1947-1948 werd er voor het eerst een nationale competitie georganiseerd (de eerste klasse werd excellentie genoemd) met tien ploegen: Semailles, Royal IV, RC Brussel, Union (Brabant), Hellas en Hades (Gent), Ougrée en Sporting Luik (Luik), Fleurus (Henegouwen), Mercurius (Antwerpen).[4]
  • Eén jaar later kwam er een tweede klasse bij, in 1949-50 kwamen er twee derdes en nog een seizoen later werden er vier vierde nationales opgericht, zodat er – naar analogie met het voetbal – acht nationale reeksen kwamen. Het betekende een scharniermoment, want tot 1947 kwam basket in de dagbladen slechts voor in de gewestelijke bladzijden. Het ontstaan van nationale reeksen verplichtte hen een volledige bladzijde te wijden aan de sport van ring en bord[5]
  • Eerste buitenlanders werden toegelaten tijdens het seizoen 1963-1964
  • Vanaf het seizoen 1965-1966 werden de eerste- en tweedeklassers verplicht in een zaal te spelen, voorheen was het gebruikelijk te spelen in de buitenlucht op basketbalpleintjes
  • Intrede van de publiciteit, ook al werden shirtsponsors of commerciële benamingen verboden , werden vanaf seizoen 1966-1967 enkele ploegen inventief door afkortingen te gebruiken: Racing BELL (Basketbal Eist Lichamelijke Lenigheid), Antwerpse FORD (Fysieke Ontspanning met Raad en Daad) of Zaziko MANN (Met Aansluiting Nieuwe Neringdoeners).
  • Vanaf het seizoen 1972-1973 werd de tiensecondenregel ingevoerd.
  • Invoering Play-offs vanaf seizoen 1979-1980.
  • Invoering driepuntenregel (gelukte doelpoging buiten de 6,25m-lijn) vanaf het seizoen 1984-1985.
  • Eind 2001 paste de basketbalbond zich aan de staatsstructuren aan en kwam er een splitsing in een Vlaamse Basketballiga en een Association Wallonie-Bruxelles de Basketball. Deze herstructurering liet toe vanwege de overheid belangrijke financiële toelagen te verkrijgen. De nationale basketbalbond Basketball Belgium, met een overkoepelend orgaan, bleef verantwoordelijk voor de competitie in eerste (Euromillionsleague), tweede en derde nationale (Topdivision), voor de bekerorganisatie en ze ontfermde zich over de nationale ploegen.[5]
  • Vanaf het seizoen 2021-2022 zal men voor het eerst een Belgisch-Nederlandse basketbalcompetitie inrichten: de BNXT League. In een eerste fase wordt in België en Nederland een reguliere nationale competitie gespeeld, daarna zal de top 6 van elke nationale competitie uitkomen in de nieuwe BNXT League.[6] De huidige play-offs blijven bestaan om de Belgische titel uit te reiken.

Competitie

bewerken

Om de financiële stabiliteit van de clubs uit eerste divisie te vrijwaren werd besloten in 2008 dat degradatie uit de eerste divisie niet langer mogelijk is. Een team uit tweede divisie zou, mits het behalen van een licentie, wel nog naar de Euromillions League kunnen promoveren.

In het seizoen 2020/21 wordt de competitieformule opnieuw gespeeld in twee ronden. De eerste ronde wordt gespeeld in 2 poules waarbij de ploegen ingedeeld worden op basis van het eindklassement van het seizoen 19-20. Poule A herbergt clubs 1-3-5-7-9 (Filou BC Oostende-Telenet Giants Antwerp-Spirou Charleroi-Kangeroes Basket Mechelen-Phoenix Brussels) terwijl in poule B clubs 2-4-6-8-10 (Belfius Mons-Hainaut-Hubo Limburg United-Stelle Artois Leuven Bears-Okapi BC Aalst-VOO Liège Basket) het tegen elkaar opnemen. In elke poule speelt iedereen één keer uit en thuis tegen elkaar. In de tweede competitieronde spelen alle clubs één keer uit en thuis tegen elkaar. Punten uit de eerste ronde worden behouden bij het begin van de tweede ronde.

De competitie begon op 6 November 2020 en zal lopen tot 16 Mei 2021, gevolgd door play-offs met acht ploegen.[7]

Het seizoen startte me strenge protocollen, waaronder tweemaal per week een coronatest, publiek werd niet toegelaten. De Pro Basketball League introduceerde vanaf 1 mei een aanpassing van het reglementair kader voor de afwerking van de laatste twee weken van de competitie en de play offs : Alle wedstrijden worden gespeeld; wedstrijden kunnen niet langer uitgesteld worden omwille van drie of meer covid-gerelateerde afwezigheden. Het FIBA reglement wordt toegepast voor het opstellen van spelers; dit houdt in dat er minstens 5 spelers op het wedstrijdblad moeten staan om de wedstrijd aan te vatten. Indien een club niet speelt, zal de wedstrijd als verloren beschouwd worden; voor de wedstrijden van het reguliere seizoen houdt dit in dat de club 1 punt krijgt in het klassement. Het normale testritme wordt verhoogd naar minstens 3 testen per week; hoe dan ook is er altijd een test de dag voor de wedstrijd.[8]

Club Stad Arena Capaciteit
Phoenix Brussels Brussel Sportcomplex Neder-Over-Heembeek &&&&&&&&&&&01200.&&&&&01.200
Limburg United Hasselt Stedelijke sporthal Alverberg &&&&&&&&&&&01730.&&&&&01.730
Belfius Mons-Hainaut Bergen Mons Arena &&&&&&&&&&&03700.&&&&&03.700
Proximus Spirou Charleroi Spiroudome &&&&&&&&&&&06300.&&&&&06.300
Kangoeroes Basket Mechelen Mechelen Sporthal Winketkaai &&&&&&&&&&&01000.&&&&&01.000
Liège Basket Luik Country Hall Ethias &&&&&&&&&&&05500.&&&&&05.500
Okapi Aalstar Aalst Crelan Forum &&&&&&&&&&&02800.&&&&&02.800
Antwerp Giants Antwerpen Lotto Arena &&&&&&&&&&&05218.&&&&&05.218
Leuven Bears Leuven SportOase Leuven &&&&&&&&&&&03500.&&&&&03.500
BC Oostende Oostende Sleuyter Arena &&&&&&&&&&&05000.&&&&&05.000

Landskampioenen en finales

bewerken
Seizoen Kampioen Score Tweede
1927-1928 Brussels Athletic Club
1928-1929 Daring C.B.
1929-1930 Brussels Athletic Club
1930-1931 Brussels Athletic Club
1931-1932 Daring C.B.
1932-1933 Brussels Athletic Club
1933-1934 Daring C.B.
1934-1935 Amicale Sportive Bruxelles 2–0 Sporting Club Liègeois
1935-1936 Amicale Sportive Bruxelles 2–0 Sporting Club Liègeois
1936-1937 Fresh Air 2–0 Sporting Club Liègeois
1937-1938 Fresh Air 2–0 Sporting Club Liègeois
1938-1939 Anciens IV 2–0 Sporting Club Liègeois
1939-1940 geen competitie
1940-1941 geen competitie
1941-1942 Royal IV
1942-1943 geen competitie
1943-1944 geen competitie
1944-1945 geen competitie
1945-1946 Semailles BC
1946-1947 Semailles BC
1947-1948 Semailles BC
1948-1949 Semailles BC
1949-1950 Semailles BC
1950-1951 Semailles BC
1951-1952 Royal IV
1952-1953 Royal IV
1953-1954 Royal IV
1954-1955 Hellas Gent
1955-1956 Antwerpse B.B.C.
1956-1957 Royal IV
1957-1958 Royal IV
1958-1959 Antwerpse B.B.C.
1959-1960 Antwerpse B.B.C.
1960-1961 Antwerpse B.B.C.
1961-1962 Antwerpse B.B.C.
1962-1963 Antwerpse B.B.C.
1963-1964 Antwerpse B.B.C.
1964-1965 Racing Mechelen
1965-1966 Racing Mechelen
1966-1967 Racing Mechelen
1967-1968 Standard Luik
1968-1969 Racing Bell Mechelen
1969-1970 Standard Luik
1970-1971 Bus Lier
1971-1972 Bus Lier
1972-1973 Racing Ford Antwerpse
1973-1974 Racing Maes Pils Mechelen
1974-1975 Racing Maes Pils Mechelen
1975-1976 Racing Maes Pils Mechelen
1976-1977 Standard Luik
1977-1978 Royal Fresh Air
1978-1979 Royal Fresh Air
1979-1980 Racing Maes Pils Mechelen 3–1 Royal Fresh Air
1980-1981 Sunair Oostende 3–2 Racing Maes Pils Mechelen
1981-1982 Sunair Oostende 3–2 Toptours Aarschot
1982-1983 Sunair Oostende 3–0 Racing Maes Pils Mechelen
1983-1984 Sunair Oostende 3–1 Hellas Gent
1984-1985 Sunair Oostende 3–0 Racing Maes Pils Mechelen
1985-1986 Sunair Oostende 3–1 Maccabi Brussel
1986-1987 Racing Maes Pils Mechelen 3–1 Castors Braine
1987-1988 Sunair Oostende 3–1 Castors Braine
1988-1989[9] Racing Maes Pils Mechelen 3–2 Castors Braine
1989-1990[10] Racing Maes Pils Mechelen 3–2 Castors Braine
1990-1991 Racing Maes Pils Mechelen 3–2 Sunair Oostende
1991-1992[11] Racing Maes Pils Mechelen 3–2 Castors Braine
1992-1993[12] Racing Maes Pils Mechelen 3–2 Spirou Charleroi
1993-1994 Racing Maes Pils Mechelen 3–2 Spirou Charleroi
1994-1995 Sunair Oostende 3–2 Spirou Charleroi
1995-1996 Spirou Charleroi 3–0 Sunair Oostende
1996-1997 Spirou Charleroi 3–0 Sunair Oostende
1997-1998 Spirou Charleroi 3–0 Racing Basket Antwerpen
1998-1999 Spirou Charleroi 3–1 Racing Basket Antwerpen
1999-2000[13] Racing Basket Antwerpen 3-1 Telindus Oostende
2000-2001 Telindus Oostende 3–0 Spirou Charleroi
2001-2002 Telindus Oostende 3–2 Spirou Charleroi
2002-2003 Spirou Charleroi 3–0 Royal BC Verviers-Pepinster
2003-2004 Spirou Charleroi 3–2 Liège Basket
2004-2005 Euphony Bree 3–1 Spirou Charleroi
2005-2006 Telindus Oostende 3–1 Dexia Mons-Hainaut
2006-2007 Telindus Oostende 3–2 Euphony Bree
2007-2008 Spirou Charleroi 3–0 Euphony Bree
2008-2009 Spirou Charleroi 3–0 Dexia Mons-Hainaut
2009-2010 Spirou Charleroi 3–1 Liège Basket
2010-2011 Spirou Charleroi 3–0 Okapi Aalstar
2011-2012 Telenet Oostende 3–2 Spirou Charleroi
2012-2013 Telenet Oostende 3–0 Belfius Mons-Hainaut
2013-2014 Telenet Oostende 3–2 Okapi Aalstar
2014-2015 Telenet Oostende 3–1 Belfius Mons-Hainaut
2015-2016 Telenet Oostende 3–1 Okapi Aalst
2016-2017 Telenet Oostende 3–1 Basic-Fit Brussels
2017-2018 BC Oostende 3–0 Antwerp Giants
2018-2019 BC Oostende 3–1 Antwerp Giants
2019-2020 BC Oostende -
2020-2021 BC Oostende 3-1 Belfius Mons-Hainaut
2021-2022 BC Oostende 3-1 Kangoeroes Basket Mechelen
2022-2023 BC Oostende 3-1 Antwerp Giants
2023-2024 BC Oostende 3-1 Antwerp Giants

Titels per club

bewerken
+ Clubs die niet meer bestaan.
Titels Team Seizoenen
25 BC Oostende 1981, 1982, 1983, 1984, 1985, 1986, 1988, 1995, 2001, 2002, 2006, 2007, 2012, 2013, 2014, 2015, 2016, 2017, 2018, 2019, 2020, 2021, 2022, 2023, 2024
15 Racing Mechelen + 1965, 1966, 1967, 1969, 1974, 1975, 1976, 1980, 1987, 1989, 1990, 1991, 1992, 1993, 1994
10 Spirou Charleroi 1996, 1997, 1998, 1999, 2003, 2004, 2008, 2009, 2010, 2011
8 Antwerpse B.C. + 1956, 1959, 1960, 1961, 1962, 1963, 1964, 1973
7 Royal IV + 1939, 1942, 1952, 1953, 1954, 1957, 1958
6 Semailles BC + 1946, 1947, 1948, 1949, 1950, 1951
4 Royal Fresh Air + 1937, 1938, 1978, 1979
4 Brussels Athletic Club + 1928, 1930, 1931, 1933
3 Daring Club Brussel + 1929, 1932, 1934
3 Standard Luik + 1968, 1970, 1977
2 Bus Lier + 1971, 1972
2 Amicale Sportive + 1935, 1936
1 Bree + 2005
1 Antwerp Giants 2000
1 Hellas Gent + 1955

Competitiesponsoren

bewerken
  • 2005–2014: Ethias League[14]
  • 2014–2016: Scoore! League
  • 2016–2021: Euromillions Basketball League[15]

Individuele prijzen

bewerken
Speler van het jaar

Speler van het jaar is een prijs in het Belgische basketbal die gegeven wordt aan de beste Belgische speler of speelster van de hoogste Belgische basketbalklasse. De prijs wordt uitgedeeld aan het eind van het reguliere seizoen. Het referendum voor deze verkiezing wordt georganiseerd door Het Nieuwsblad.

Erelijst: zie Speler van het jaar (basketbal België)

MVP van het jaar

Most valuable player van het jaar (MVP) is een prijs in het Belgische basketbal die gegeven wordt aan de beste speler van de hoogste Belgische basketbalklasse. De prijs wordt uitgedeeld aan het eind van het reguliere seizoen. Het referendum voor deze verkiezing wordt georganiseerd door Le Soir.

Erelijst: zie Most valuable player van het jaar (basketbal België)

Belofte van het jaar

Belofte van het jaar is een prijs die gegeven wordt aan de beste beloftevolle jonge speler of speelster van de hoogste Belgische basketbalklasse. De prijs wordt uitgedeeld aan het eind van het reguliere seizoen.

Het referendum voor deze verkiezing wordt georganiseerd door Het Nieuwsblad. Vroeger werd de prijs ook Rookie van het jaar genoemd en georganiseerd door het magazine Magic Basket.[16]

Erelijst: zie Belofte van het jaar (basketbal België)

Coach van het jaar

Coach van het jaar is een prijs die gegeven wordt aan de beste coach van een mannen- en vrouwenclub van de hoogste Belgische basketbalklasse. De prijs wordt uitgedeeld aan het eind van het reguliere seizoen.

Erelijst: zie Coach van het jaar (basketbal België)