Dimethylfumaraat

Dimethylfumaraat
Structuurformule en molecuulmodel
	Structuurformule van dimethylfumaraat
Algemeen
Molecuulformule	C6H8O4
IUPAC-naam	dimethyl-(E)-buteendioaat
Molmassa	144,127 g/mol
SMILES	C(=C/C(=O)OC)\C(=O)OC
CAS-nummer	624-49-7
EG-nummer	210-849-0
Wikidata	Q418123
Waarschuwingen en veiligheidsmaatregelen
Waarschuwing
H-zinnen	H312 - H315 - H319
EUH-zinnen	geen
P-zinnen	P280 - P305+P351+P338
Fysische eigenschappen
Aggregatietoestand	vast
Kleur	wit
Dichtheid	1,37 g/cm³
Smeltpunt	102-105 °C
Kookpunt	192-193 °C
Tenzij anders vermeld zijn standaardomstandigheden gebruikt (298,15 K of 25 °C, 1 bar).
Portaal	Scheikunde

Dimethylfumaraat is de dimethylester van fumaarzuur.

Toepassingen bewerken

Esters van fumaarzuur, met name dimethylfumaraat en monoethylfumaraat, worden gebruikt bij de behandeling van psoriasis. Het zijn prodrugs van fumaarzuur, dat wil zeggen dat ze na absorptie in het lichaam snel omgezet worden in de werkzame stof fumaarzuur. Omdat fumaarzuur zelf slecht geabsorbeerd wordt, zijn het de beter absorbeerbare esters die bij de behandeling gebruikt worden.

Dimethylfumaraat wordt ook gebruikt om schimmelvorming tegen te gaan. De Europese verordening (EU) nr. 412/2012 van 15 mei 2012 stelt dat Dimethylfumaraat (DMF) niet gebruikt en/of op de markt gebracht mag worden in artikelen of delen hiervan met een concentratie van meer dan 0,1 mg/kg. Het als biocide tegen schimmelaantasting gebruikte DMF (CAS nr. 624-49-7) geldt als sterke contactallergie en kan reeds in geringe concentraties tot heftige allergische reacties leiden. Binnen de EU is het gebruik van DMF voor de productie van consumptiegoederen reeds door de biocide richtlijn 98/8/EG verboden en mag daarom bij producten uit Europese fabrieken niet aangetroffen worden.

Registratie bij multiple sclerose bewerken

De firma Biogen heeft in principe toestemming van de FDA en het EMA om de stof in de handel te brengen voor de behandeling van multiple sclerose.^[1] Op 21 maart 2013 volgde de definitieve Europese goedkeuring van het merkgeneesmiddel Tecfidera.^[2]^[3] Op 17 januari 2017 tekende Biogen een overeenkomst met Forward Pharma A/S een licentieovereenkomst voor het gebruik van 480 mg demethylfumaraat (DMF), de actieve stof in het product Tecfidera. Hiervoor wordt 1,25 miljard dollar in contanten betaald, plus royalty's. Het dispuut betrof USA octrooiaanvragen nr. 8399514 van Biogen en nr. 11576871 van Forward Pharma.

Waarschuwing na registratie bewerken

De FDA waarschuwde op 25 november 2014 dat een patiënt progressieve multifocale leukencefalopathie (PML) had ontwikkeld tijdens gebruik van dimethylfumaraat en was overleden.^[4] In december 2014 liet EMA de firma Biogen een brief schrijven inzake het risico op lymfopenie en PML.^[5]

Toxicologie en veiligheid bewerken

Dimethylfumaraat is niet opgenomen in de lijst van gevaarlijke stoffen van Richtlijn 67/548/EEG.

De stof blijkt reeds bij lage concentraties de huid te kunnen irriteren en overgevoelig te maken, met ernstige eczeem tot gevolg. Dit kwam aan het licht in 2006-7, toen in Finland en Groot-Brittannië een aantal mensen ernstige contactdermatitis kregen nadat ze een nieuwe zetel of sofa hadden aangeschaft, geproduceerd door de Chinese firma Linkwise. Daarin waren zakjes met dimethylfumaraat aangebracht, bedoeld tegen schimmelvorming tijdens transport en opslag. De stof zou verantwoordelijk zijn voor de allergische reacties.^[6] Ook in Frankrijk en België zijn dergelijke allergische reacties gemeld.^[7]

Naar aanleiding hiervan vaardigden Frankrijk, Spanje en België eind 2008 en begin 2009 voorschriften uit, bedoeld om producten of stoffen met dimethylfumaraat uit de handel te weren.^[8] De Europese Commissie nam dan op 17 maart 2009 een beschikking aan die bepaalt dat vanaf 1 mei 2009 geen producten die dimethylfumaraat bevatten meer in de handel of op de markt mogen gebracht worden.^[8] De stof wordt in deze beschikking gebruikt als biocide in meegeleverde zakjes om leren producten tegen schimmelvorming te beschermen.

Externe links bewerken

www.cvz.nl fumaarzuuresters.pdf (2004)^{[dode link]}
(en) Gegevens van dimethylfumaraat in de GESTIS-stoffendatabank van het IFA

Bronnen, noten en/of referenties

↑ V.S. en E.U. autoriteiten accepteren marketingaanvraag voor oraal medicijn BG-12
↑ (en) Tecfidera op de website van het Europees Geneesmiddelenbureau
↑ Registratiekest EMA [1]
↑ FDA Drug Safety Communication: FDA warns about case of rare brain infection PML with MS drug Tecfidera (dimethyl fumarate). U.S. Food and Drug Administration (25 november 2014). Gearchiveerd op 24 april 2019.
↑ Risico op PML bij gebruik dimethylfumaraat. College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (15 december 2014). Gearchiveerd op 17 november 2017. Geraadpleegd op 17 november 2017.
↑ T. Rantanen, "The cause of the Chinese sofa/chair dermatitis epidemic is likely to be contact allergy to dimethylfumarate, a novel potent contact sensitizer". British Journal of Dermatology, 159 (2008), pp. 218-221^{[dode link]}
↑ "Chinese sofa's zorgen voor allergische reacties". Belga persbericht van 22 september 2008
↑ ^a ^b Beschikking van de Commissie van 17 maart 2009 houdende de verplichting voor de lidstaten ervoor te zorgen dat producten die het biocide dimethylfumaraat bevatten niet in de handel worden gebracht of op de markt worden aangeboden Publicatieblad L74 van 20 maart 2009

[1] V.S. en E.U. autoriteiten accepteren marketingaanvraag voor oraal medicijn BG-12

[2] (en) Tecfidera op de website van het Europees Geneesmiddelenbureau

[3] Registratiekest EMA [1]

[4] FDA Drug Safety Communication: FDA warns about case of rare brain infection PML with MS drug Tecfidera (dimethyl fumarate). U.S. Food and Drug Administration (25 november 2014). Gearchiveerd op 24 april 2019.

[5] Risico op PML bij gebruik dimethylfumaraat. College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (15 december 2014). Gearchiveerd op 17 november 2017. Geraadpleegd op 17 november 2017.

[6] T. Rantanen, "The cause of the Chinese sofa/chair dermatitis epidemic is likely to be contact allergy to dimethylfumarate, a novel potent contact sensitizer". British Journal of Dermatology, 159 (2008), pp. 218-221^{[dode link]}

[7] "Chinese sofa's zorgen voor allergische reacties". Belga persbericht van 22 september 2008

[eu-8] Beschikking van de Commissie van 17 maart 2009 houdende de verplichting voor de lidstaten ervoor te zorgen dat producten die het biocide dimethylfumaraat bevatten niet in de handel worden gebracht of op de markt worden aangeboden Publicatieblad L74 van 20 maart 2009

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]