Difosfaan

Difosfaan, vroeger bekend als difosfine, is een anorganische verbinding met de formule P₂H₄. Deze kleurloze vloeistof is een van de binaire fosfanen. In fosfine komt de stof als verontreiniging voor en is dan verantwoordelijk voor de spontane ontploffing van die stof als zij wordt blootgesteld aan lucht.

Difosfaan
Structuurformule en molecuulmodel
Structuurformule van difosfaan
Algemeen
Molecuulformule	P2H4
IUPAC-naam	difosfaan
Andere namen	difosfine
Molmassa	65,9788 g/mol
SMILES	PP
CAS-nummer	13445-50-6
PubChem	139283
Wikidata	Q2442174
Fysische eigenschappen
Aggregatietoestand	vloeibaar
Kleur	kleurloos
Smeltpunt	−99 °C
Kookpunt	52 °C
Tenzij anders vermeld zijn standaardomstandigheden gebruikt (298,15 K of 25 °C, 1 bar).
Portaal    Scheikunde

Synthese

Difosfaan ontstaat tijdens de hydrolyse van calciummonofosfide (CaP). Volgens een geoptimaliseerde procedure is het mogelijk uit 400 gram CaP bij −30 °C ongeveer 20 gram difosfaan te verkrijgen. De stof is dan iets gecontamineerd met fosfine.

Eigenschappen

Difosfaan is een niet-basische, bij kamertemperatuur onstabiele verbinding die aan de lucht spontaan kan ontbranden. De stof lost slecht op in water, maar is goed oplosbaar in de standaard organische oplosmiddelen.

Derivaten

Er is een groot aantal derivaten van difosfaan beschreven. Deze stoffen kunnen gesynthetiseerd worden door een reductieve koppeling, uitgaande van chloordifenylfosfine:

${\ce {2ClPPh2 + 2Na -> P2(Ph2)2 + 2NaCl}}$

Tetramethyldifosfaan (P₂Me₄) ontstaat in de reactie van thiofosforylchloride met methylmagnesiumbromide.

In de reactie van methylmagnesiumjodide met thiofosfonylchloride ontstaat tetramethyldifosfinedisulfide ${\ce {( \ (CH3)2P(S)-P(S)(CH3)2 \ )}}$.

Bronnen, noten en/of referenties