De Rijpgracht
De De Rijpgracht is een gracht met bijbehorende straatindeling in de Amsterdamse wijk Landlust. De gracht is per raadsbesluit van 27 april 1933 vernoemd naar de ontdekkingsreiziger Jan Corneliszoon Rijp (1570-1630), met dien verstande dat de gracht en bijbehorende straat een lidwoord hebben (de De Rijpgracht).
| De Rijpgracht | ||
|---|---|---|
| ||
De Rijpgracht in juni 2012
| ||
| Geografische informatie | ||
| Locatie | Amsterdam | |
| Stadsdeel | Amsterdam-West | |
| Wijk | Landlust | |
| Begin | Willem de Zwijgerlaan | |
| Eind | De Rijpstraat | |
| Algemene informatie | ||
| Aangelegd in | circa 1931 | |
| Genoemd naar | Jan Corneliszoon Rijp | |
| Naam sinds | 1933 | |
Geschiedenis en ligging bewerken
De gracht begint als westelijke zijtak van het Westelijk Marktkanaal onder de Anna van Saksenbrug in de Willem de Zwijgerlaan. Ze ligt tegenover de Centrale Markthallen aan genoemd kanaal. De kades werden in 1935/1936 aangelegd, maar riolering was al in 1931 gepland.[1] De gracht eindigt plotseling en gaat qua weg over in de De Rijpstraat. Aan beide zijden hebben de woningen een huisnummer aan de gracht.
De gracht is in die jaren uitgegraven op het grondgebied van de gemeente Amsterdam, die de terreinen in 1921 had overgenomen van de gemeente Sloten. De gracht werd gegraven op de plaats waar de De Rijpstraat had moeten gaan lopen. Dat laatste is terug te vinden op kaarten van voor die tijd, die de De Rijpstraat een ingang aan de Willem de Zwijgerlaan gaven. Ook de nummering van de De Rijpstraat, die bij 125 begint, laat dat nog zien.
Er waren vanaf het begin al plannen om de gracht vanwege doorstroming onder de Admiraal de Ruijterweg te zijner tijd door te verlengen naar de Erasmusgracht, die al een soort uitstulping richting de De Rijpgracht had gekregen. Om dit te kunnen realiseren zouden na de Tweede Wereldoorlog woningen aan de zuidkant van de De Rijpstraat en Roelantstraat gesloopt moeten worden. In tijden van woningschaarste was echter slopen geen optie. Er werd wel ter verbinding een stalen buis gelegd met gemaalhuis, die buis ligt echter diep onder het wateroppervlak en wegdek.[2] Een gevolg van het niet doorgaan van de plannen is dat de bebouwing van de De Rijpgracht en de De Rijpstraat niet op elkaar aansluiten; er is een gat in de bebouwing te zien. Bij de Erasmusgracht is eenzelfde gat te zien in de bebouwing van de Roelantstraat. Vanuit de lucht gezien sluiten de zuidelijk bebouwing van de De Rijpgracht en de noordelijke Roelantstraat hemelsbreed juist wel op elkaar aan.
Woningbouw bewerken
Aan de noordzijde van de gracht bouwde woningcorporatie Zomers Buiten tussen 1932 en 1934 enkele complexen met woningwetwoningen, naar ontwerp van architect Zeeger Gulden in de stijl het het nieuwe bouwen. Ze hebben alle hetzelfde uiterlijk. Veel woningen, zowel aan de noord- als zuidzijde, waren eerst in het bezit van woningcorporaties, maar aan beide zijden van de gracht werden in de loop der jaren delen aan particulieren verkocht.[3]
Afbeeldingen bewerken
-
Woningen aan de De Rijpgracht -
De bebouwing van de De Rijpgracht (links) sluit niet aan op die van de De Rijpstraat (rechts) (december 2018) -
Project Bloom (2017)
Bronnen, noten en/of referenties
|