Kasteel Cortewalle

kasteel in België
(Doorverwezen vanaf Cortewalle)

Kasteel Cortewalle is een Vlaamse waterburcht te Beveren in België, die jarenlang bewoond werd door de familie de Brouchoven de Bergeyck.

Kasteel Cortewalle
Beveren, Kasteel Cortewalle, aanblik van het zuiden.
Locatie Kloosterstraat 88
Beveren, Vlag van België België
Coördinaten 51° 13′ NB, 4° 16′ OL
Algemeen
Kasteeltype waterburcht
Bouwmateriaal witte zandsteen
Eigenaar gemeente Beveren
Gebouwd in 15e eeuw
Bijzonderheden besch. mon. 1971
Kaart
Kasteel Cortewalle (België)
Kasteel Cortewalle
Portaal  Portaalicoon   België
kasteel Cortewalle

Het kasteel dateert uit de 15e eeuw, en is een van de oudste van het Waasland. Het is opgetrokken in witte zandsteen, in de stijl van de Vlaamse renaissance. Het werd uitgebreid door Joos Vijd, die het naliet aan zijn neef Joos Triest. Gedurende eeuwen was het familiebezit van de families Triest, Goubau en De Brouchoven de Bergeyck. De familie De Brouchoven de Bergeyck verkocht het aan de gemeente Beveren in 1965.

In de 19de en begin 20ste eeuw werd door de familie De Brouchoven de Bergeyck met name de graven Charles de Brouchoven de Bergeyck (1801-1875) en Florimond de Brouchoven de Bergeyck (1839-1908) de laatste veranderingen aangebracht die Cortewalle zijn huidig uitzicht geven, zoals de hangbrug en het koetshuis dat het middeleeuws neerhof verving, naast talrijke interieuraanpassingen onder andere de Verlatzaal en de Blauwe kamer. Het interieur werd een laatste maal grondig gerenoveerd en aangepast aan de moderne tijd in 1909 door de laatste graaf Charles Rene de Brouchoven de Bergeyck onder andere door de benedenverdieping uit te breiden met nagenoeg de helft van het binnenplein. De restauraties van 1979 tot 2008 hebben het kasteel de uitstraling terug gegeven die het bezat onder de laatste graaf.

Sinds 1999-2000 bevindt het Archief De Bergeyck zich opnieuw op Cortewalle. Na de dood van gravin Joséphine Cornet d’Elzius de Peissant (1877-1960), weduwe van graaf Charles de Brouchoven de Bergeyck (1875-1935), raakte het archief verspreid onder leden van de familie De Bergeyck. Na haar werd het kasteel verkocht en niet meer bewoond. De openbare verkoop van de volledige inboedel in 1961 was evenmin gunstig voor bewaring. Doorheen de jaren werd het archief meer en meer verdeeld. In 1997 riep de Familievereniging De Brouchoven de Bergeyck alle bewaarders van het archief op om het opnieuw samen te brengen en te bewaren op het voorouderlijk kasteel Cortewalle.

In 2000 sloot de gemeente Beveren met de familie een bruikleenovereenkomst af voor het verzamelde archief. In 2005 werd ook een archiefbestanddeel uit het Sint-Paulusseminarie in bruikleen gegeven door het Bisdom Gent.

Sinds 2001 heeft de gemeente Beveren bevoegd personeel in dienst dat het archief ontsluit. Het Archief De Bergeyck is voortaan geordend en geïnventariseerd.

Het kasteel is sinds 1971 beschermd als monument en op afspraak te bezichtigen. Het park is openbaar. De jachthonden van de graaf woonden in een fraai gebouwd hondenhok, dat in het nieuws kwam toen het werd gerestaureerd voor 10.000 euro.

Tramverbinding bewerken

In Beveren is er al jaren sprake van een potentiële verlenging van tram 3, om een rechtstreekse verbinding tussen Antwerpen en Sint-Niklaas of Beveren te garanderen. Vervoersmaatschappij De Lijn vond het niet haalbaar om de lijn helemaal tot in Sint-Niklaas door te trekken. Het voorstel werd van tafel geveegd. In 2012 kwam het onderwerp weer ter sprake. Deze keer zou de lijn slechts doorlopen tot aan het kasteel van Cortewalle op de rand van het centrum van Beveren. De Lijn liet dit voorstel 2 jaar bezinken, maar besliste toch om dit niet te doen in 2014. Als alternatief wordt er een busbaan voorgesteld die over het gedeelte van de N70 in Beveren naar het centrum zou lopen tot aan Cortewalle.

Populaire cultuur bewerken

Het kasteel werd gebruikt in de eerste serie (1964) van Kapitein Zeppos als locatie voor Belderbos.[1]

Literatuur bewerken

  • Catalogue de la Vente Publique au château Cortewalle à Beveren, 1961
  • De Adel van Beveren ten jare 1900, Catalogus Tentoonstelling, Kasteel Cortewalle, 1998
  • Gabriël WILLEMS & Richard WILLEMS, Cortewalle, Bornem, 2000
  • Diverse artikels in het driemaandelijks tijdschrift Het Land van Beveren van de plaatselijke heemkundige kring; jaargang 2011 staat in het teken van 10 jaar Archief de Bergeyck
  • Richard Willems & Carine Goossens , Cortewalle, Lannoo, 2011
  • Carine Goossens en Johan Verberckmoes, Broze levens, krachtige vrouwen. Zussen, moeders en tantes Goubau in de achttiende eeuw, 2017. ISBN 9789042933811

Zie ook bewerken

Externe links bewerken

Referenties bewerken

  1. Gearchiveerde kopie. Gearchiveerd op 18 juli 2019. Geraadpleegd op 18 juli 2019.
Zie de categorie Kasteel Cortewalle van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.