Een conserveermiddel (gebruikelijk in Nederland) of bewaarmiddel (gebruikelijk in Vlaanderen) is een stof die wordt toegevoegd aan levensmiddelen, cosmetica en andere bederfelijke producten om de houdbaarheid ervan te verlengen. Een conserveermiddel dient om de groei van bacteriën, schimmels en gisten tegen te gaan. Een conserveermiddel dient ofwel de omstandigheden zodanig te veranderen dat micro-organismen e.d. niet of nauwelijks kunnen groeien of overleven, ofwel specifiek dodelijk te zijn voor micro-organismen e.d.. Bovendien mag het conserveermiddel niet schadelijk zijn voor mensen.

Voedsel bewerken

Als voedsel langer moet worden bewaard, is conservering nodig. Voedsel bevat doorgaans behalve water, koolhydraten, eiwitten en vetten wat goede omstandigheden biedt voor de groei van micro-organismen, gisten en schimmels. De toegestane stoffen voor voedselconservering hebben meestal een Europese code, een E-nummer, van 200 t/m 259. Sommige voedingsstoffen hebben zelf een conserverende werking zoals suiker dat jam conserveert. Conserveermiddelen kunnen kunstmatig en sythetisch zijn.

Bekende conserveermiddelen in voedsel zijn sorbinezuur en sorbaat (E200-E203), benzoëzuur en benzoaat (E210-E219), sulfiet (E221-E228), nitriet en nitraat (E249-E252).

Cosmetica bewerken

De meeste cosmetica hebben een houdbaarheid van ten minste twee en een half jaar. Om dat te bereiken is het meestal voldoende om hygiënisch te werken en een goede luchtdichte verpakking te gebruiken. Echter, bij het gebruik van cosmetica door de consument kunnen deze vervuild raken. Dat geldt bijvoorbeeld voor shampoo die open in de badkamer wordt bewaard, of een crème die met vieze vingers op de huid wordt gesmeerd. De conserveermiddelen voor cosmetica staan vermeld in de INCI-aanduiding op de verpakking.

Veel in cosmetica gebruikte conserveermiddelen zijn:

INCI Nederlands
Benzoic acid Benzoëzuur
Sodium benzoate Natriumbenzoaat
Potassium sorbate Kaliumsorbaat
Formaldehyde Formaldehyde
Methyl paraben Methylparabeen
Ethyl paraben Ethylparabeen
Propyl paraben Propylparabeen
2-Bromo-2-nitropropane-1,3-diol Bronopol
Methyldibromoglutaronitril 1,2-dibroom-2,4-dicyanobutaan
Imidazolidinyl urea Imidazolidinylureum
Benzyl alcohol Benzylalcohol

Zie ook bewerken