Chuck Berry

Amerikaans zanger (1926–2017)

Charles Edward Anderson Berry (St. Louis, Missouri, 18 oktober 1926St. Charles, Missouri, 18 maart 2017), bekend als Chuck Berry, was een Amerikaans gitarist, zanger en componist. In 1982 werd hij opgenomen in de Nashville Songwriters Hall of Fame. Berry wordt beschouwd als de belangrijkste tekstschrijver van het rock-'n-rolltijdperk en was een van de eerste leden van de Rock and Roll Hall of Fame (1986). Berry staat vierde op de lijst van beste songschrijvers uit de popmuziek die het tijdschrift Rolling Stone in 2015 publiceerde.

Chuck Berry
Chuck Berry in 1958
Algemene informatie
Volledige naam Charles Edward Anderson Berry
Geboren 18 oktober 1926
Geboorteplaats Saint LouisBewerken op Wikidata
Overleden 18 maart 2017
Overlijdensplaats St. CharlesBewerken op Wikidata
Land Verenigde Staten
Werk
Jaren actief 1951–2017
Genre(s) rock-'n-roll, blues
Instrument(en) gitaar
Label(s) Chess, London, Mercury, Atco
Officiële website
(en) AllMusic-profiel
(en) Discogs-profiel
(en) IMDb-profiel
(en) Last.fm-profiel
(en) MusicBrainz-profiel
Bekende instrumenten
Gibson ES-125
Gibson ES-335
Gibson ES-355
Portaal  Portaalicoon   Muziek
Chuck Berry, You can't catch me, 1956.
Typische gitaarintro van Chuck Berry

Biografie bewerken

Pianist Johnnie Johnson had de band Sir Johns Trio en nodigde Chuck Berry in 1952 uit mee te spelen als vervanging voor de zieke saxofonist. Snel nam Berry de leiding van de band over. Hij componeerde zijn liedjes in samenwerking met Johnson (die twintig jaar zou meespelen met zijn nummers) en liet ze registreren met "Chuck Berry" als enige componist-schrijver.

Berry's eerste hit Maybellene (1955) is een van de eerste rock-'n-rollnummers. In de vier singles daarna, aldus pophistoricus Charlie Gillett, leverde Berry scherpe kritiek op onderdelen van de Amerikaanse maatschappij: in Thirty days op de rechtspraak, in No money down op het systeem van op krediet kopen, in Roll Over Beethoven op de zogenaamde 'echte' cultuur en in Too Much Monkey Business op dat alles en nog veel meer.[1]

Toch was zijn eerste hit na Maybellene pas School days uit 1957. De tekst ervan beschrijft in de tweede persoon hoe de jeugd het schoolleven als een juk ervaart en naar vrije tijd smacht. In Sweet Little Sixteen staat een meisje centraal dat gek is van muziek. Hierin gebruikt Berry de populaire traditie om plaatsnamen in de tekst te verwerken met het oogmerk dat luisteraars die daar woonden zich in het thema van het nummer zouden herkennen.[2]

Johnny B. Goode gaat over een plattelandsjongen die naar de stad trekt en daar furore maakt. De gitaarintro is een van de klassieke rock-'n-rollgeluiden geworden.[3] In de films Back to the Future en Back to the Future Part II wordt dit gebruikt, waarbij het hoofdpersonage Marty McFly (in het verleden, 1955) dit nummer opvoert. Dit wekte in de films de illusie dat Marty de inspiratie was voor Chuck Berry om dit nummer te maken, aangezien het officiële nummer verscheen in 1958.

Berry's idolen waren Nat King Cole, Louis Jordan en Muddy Waters.

Meer dan dertig van zijn opnamen geraakten in de top 10 en ze worden nog altijd gecoverd door bands over de hele wereld. Zijn grootste populariteit beleefde Berry van 1955 tot 1959. Vele van zijn nummers waren in een pittige en snelle stijl, die later ook wel zou worden vergeleken met de punk zoals die zich eind jaren 70 zou ontwikkelen.

Op zijn negentigste verjaardag kondigde Berry aan dat hij na bijna vier decennia weer een album had opgenomen met allemaal originele composities. Chuck overleed in 2017.

Berry werd op 9 april 2017 begraven, zijn rode Gibson-gitaar was aan het deksel van de doodskist bevestigd.[4]

Beschuldigingen bewerken

Door de jaren heen is Chuck Berry beschuldigd van verschillende zaken: vrouwenmishandeling, seksueel contact met minderjarigen, uitbuiting van zijn muzikanten en nog meer.[5][6][7] Een aantal van die zaken gaf hij ook toe, voor andere trof hij minnelijke schikkingen en weer andere zaken ontkende hij.

Teksten bewerken

Johnny B. Goode werd opgenomen met twee teksten: 'colored boy' werd 'country boy' ('colored' viel niet te verkopen, wist Leonard Chess).

Het hele nummer Brown Eyed Handsome Man is een ode aan de trotse, zwarte man in de VS. In een enkel couplet legt hij uit: de Venus van Milo verloor haar armen in een gevecht om een brown-eyed (lees: zwarte) knappe man te veroveren – en ze won.

Muzikale kenmerken bewerken

Zijn hele gitaarspel is beïnvloed door de pianist Johnnie Johnson. Als bluesschema gebruikte hij niet de standaard A-D-E-akkoorden, maar Bes, Es en F. Een groot onderdeel van de leadgitaarstijl van Chuck Berry was zijn gebruik van dubbelstops. Deze lick is afgeleid van de B♭ majeur pentatonische toonladder en gebruikt een reeks dubbelstops op de B- en hoge E-snaar, met ritmisch geplaatste slides.[8] De Bes toonladder gebruikte hij omdat hij een zieke saxofonist moest vervangen, die normaal op een in Bes gestemde sax speelde.

Berry's nummers hebben de traditionele bluesmaatvoering, namelijk twaalf maten, ook wel bluesschema genoemd.

Als men het A-akkoord als grondakkoord gebruikt, wordt het dit:

A A A A
D D A A
E D A E

Het afwijkende van Berry's nummers was dat hij in de tiende maat niet de vierde trap speelt, maar dat hij blijft "hangen" in de vijfde trap.

A = I D = IV E = V

Nogmaals met het A-akkoord als basis, ziet het er dan zo uit:

A A A A
D D A A
E E A E

Hierdoor verdwijnt de 'bluesy' (ietwat zeurderige) stemming en krijgt het een opgewekter karakter: rock-'n-roll. Een andere vondst is "zijn" gitaarintro. De karakteristieke intro van veel van zijn rockers is een typisch pianistisch opmaatje.

Naast de pure rock-'n-roll nam Berry warme, slow bluesnummers op, maar dat werden geen singles en geen hits.

Het nummer Johnny B. Goode werd voor en op Johnnie Johnson geschreven.

Om optredens te verlevendigen, maakte Berry op komische wijze gebruik van zogenaamde Hillbilly-wijsjes. Mede hierdoor werd hij door sommigen gezien als een countryzanger. Ook wist hij op deze wijze blank publiek naar zijn optredens te trekken. Dat was in de beginjaren 50 een prestatie, vanwege de rassenscheiding in de Verenigde Staten.

Zijn beroemde podium-act met de "duckwalk" ontstond tijdens zo'n komisch Hillbilly-nummer. Deze zou later worden nagevolgd door Angus Young.

Invloed op anderen bewerken

Berry had een grote invloed op andere muzikanten, met name als tekstschrijver en gitarist. Charlie Gillett noemt als belangrijkste The Rolling Stones, The Beatles, Bob Dylan, artiesten uit het publiek dat in de jaren vijftig als tiener naar Berry luisterde.[1] Ook Bruce Springsteen kan daaraan worden toegevoegd.

John Lennons nummer Come Together zou zelfs geplagieerd zijn van Berry's You Can't Catch Me. Angus Young van AC/DC zegt eveneens door Berry beïnvloed te zijn en gebruikte ook diens ganzenpas of duckwalk als een van zijn gimmicks. AC/DC vertolkte op het album T.N.T. Berry's School days. Een ode aan Berry en zijn muziek werd gebracht door de band Steppenwolf in het nummer Berry Rides Again, waarin de gitaar en de piano treffend het karakteristieke geluid van Berry's gitaar en Johnsons piano laten horen en alle hits voorbijkomen. The Beach Boys moesten Berry vermelden als auteur van hun hit Surfin' U.S.A., omdat het nummer in sterke mate op Sweet little sixteen leek.

Elvis Presley nam door de jaren heen regelmatig Chuck Berry-nummers op en gebruikte ze in zijn liveoptredens, te weten: Brown-eyed Handsome Man, Memphis, Tennessee, Too Much Monkey Business, Promised Land, Maybellene, Johnny B. Goode, Rock and Roll Music en School Days. Dit waardeerde Berry zeer.

Hits bewerken

Veel van Berry's hits maken deel uit van de rock-'n-rollgeschiedenis en hebben als springplank gefungeerd voor veel beroemd geworden artiesten:

Discografie bewerken

 
Chuck Berry live in Deauville, Frankrijk in 1987
 
Berry in Örebro, Zweden, 18 juli 2007

Studioalbums bewerken

  • Rock, Rock, Rock (met "The Moonglows" en "The Flamingos") (1956)
  • After School Session (1957)
  • One Dozen Berrys (1958)
  • Chuck Berry Is on Top (1959)
  • Rockin' at the Hops (1960)
  • New Juke-Box Hits (1961)
  • Chuck Berry Twist (1962)
  • Chuck Berry's Greatest Hits (1964)
  • Two Great Guitars (met Bo Diddley) (1964)
  • St. Louis to Liverpool (1964)
  • Chuck Berry in London (1965)
  • Fresh Berry's (1965)
  • Chuck Berry's Golden Hits (1967) (heropnames)
  • In Memphis (1967)
  • From St. Louie to Frisco (1968)
  • Concerto In B. Goode (1969)
  • Back Home (1970)
  • San Francisco Dues (1971)
  • The London Chuck Berry Sessions (1972)
  • Bio (1973)
  • Sweet Little Rock and Roller (1973)
  • Wild Berrys (1974)
  • Flashback (1974)
  • Chuck Berry (1975)
  • Rock It (1979)
  • Alive and Rockin' (1981)
  • "Retro Rock" - Chuck Berry - Broadcast Week (1982)
  • Chuck Berry (1982)
  • Chuck (2017)

Livealbums bewerken

  • Chuck Berry on Stage (1963) (werd in de studio opgenomen, later werden publieksgeluiden toegevoegd)
  • Live at the Fillmore Auditorium (1967) (bonusnummers werden toegevoegd op de heruitgave in 1994)
  • The London Chuck Berry Sessions (1972) (kant 2)
  • Chuck Berry Live in Concert (1978)
  • Chuck Berry Live (1981)
  • Toronto Rock 'N' Roll Revival 1969 Vol. II (1982)
  • Toronto Rock 'N' Roll Revival 1969 Vol. III (1982)
  • Hail! Hail! Rock 'n' Roll (1987)
  • Live! (2000)
  • Live on Stage (2000)
  • Chuck Berry - In Concert (2002)

Singles bewerken

Single met eventuele hitnotering(en) in de Nederlandse Top 40 Datum van
verschijnen
Datum van
binnenkomst
Hoogste
positie
Aantal
weken
Opmerkingen
Tijd voor Teenagers Top 10
You never can tell 1964 24-10-1964 9 2

Radio 2 Top 2000 bewerken

Nummer(s) met noteringen in de NPO Radio 2 Top 2000 '99 '00 '01 '02 '03 '04 '05 '06 '07 '08 '09 '10 '11 '12 '13 '14 '15 '16 '17 '18 '19 '20 '21 '22 '23
Come on - 1926 1995 - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
Johnny B. Goode 714 786 650 914 839 760 914 1167 876 894 862 905 719 904 763 847 949 901 436 737 964 1049 1062 1205 1316
No Particular Place To Go - - 1399 1714 - 1933 - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
Roll Over Beethoven 1462 1467 1672 1468 1462 1525 1870 - 1748 1880 - - 1929 - - - - - - - - - - - -

Externe links bewerken

Zie de categorie Chuck Berry van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.