Binnenstad (Utrecht)

De Binnenstad van Utrecht (in de stad en provincie ook wel de Stad genoemd) is een wijk van de gemeente Utrecht, in de Nederlandse provincie Utrecht. De wijk die gelegen is in het centrum van deze gemeente heeft 17.571 inwoners (2015, bron: gem. Utrecht). De wijk is qua inwonertal en oppervlakte de kleinste wijk van Utrecht.

Binnenstad

Wijk van Utrecht
Kerngegevens
Gemeente	Utrecht
Coördinaten	52° 5′ NB, 5° 7′ OL
Oppervlakte	2,71 km²
Inwoners (2017)	17.925
Overig
Postcode(s)	3511 - 3513

Utrechtse binnenstad, gezien vanuit de Domtoren

De wijk omvat de historische binnenstad binnen de singels en enkele buurten ten westen daarvan. De binnenstad binnen de singels heeft een oppervlakte van 1,46 km² en een bevolking van circa 14.500 inwoners (circa 10.000 inwoners per km²).

Wijkwethouder is sinds 2018 Anke Klein (D66).

Inhoud

Indeling

De gemeente deelt de wijk op in de volgende subwijken en buurten:

• Binnenstad-winkelgebied

• Lange Elisabethstraat, Mariaplaats en omgeving
• Neude, Janskerkhof, Domplein en omgeving
• Hoog Catharijne, Centraal Station, Jaarbeurs

• Binnenstad-woongebied

Noord en noordwest:

• Wijk C
• Breedstraat, Plompetorengracht en omgeving
• Nobelstraat en omgeving

Museumkwartier:

• Springweg en omgeving, Geertebuurt
• Lange Nieuwstraat en omgeving
• Nieuwegracht-oost

Zuid en zuidwest:

• Bleekstraat en omgeving
• Hooch Boulandt, Moreelsepark en omgeving

Naast de gemeentelijke indeling is er nog de indeling in zes kwartieren van het Centrum Management Utrecht, welke voornamelijk ondernemers vertegenwoordigd. De kwartieren zijn met straatverlichting aangegeven en bestaan uit Museumkwartier, Domkwartier, Vredenburgkwartier, Stadhuiskwartier, Universiteitskwartier en Maliekwartier.

Geschiedenis

Utrecht in 1649: de stad bevindt zich dan qua bebouwing ruim 500 jaar vrijwel geheel binnen de stadswallen en -muren, en dat zou nog zo'n 200 jaar zo blijven. (Noot: het oosten ligt boven in deze kaart)

Het oude kerngebied van Utrecht lag vanaf omstreeks het jaar 50 middenin de Binnenstad rond het Domplein met de Zadelstraat. Militair, religieus, bestuurlijk en qua handel en ambachten concentreerden zich hier de diverse machten. In 1122 verkreeg Utrecht stadsrechten, waarop om een 132 hectare groot grondgebied een stadswal/stadsmuur met verdedigingsgracht is aangelegd. Pas in de 19e eeuw ontwikkelde de stad zich qua bebouwing grootschalig daarbuiten en zijn het merendeel van de verdedigingswerken gesloopt. De huidige wijk Binnenstad beslaat grotendeels het grondgebied binnen de voormalige stadsmuren en daarnaast aan de westzijde ervan het terrein tussen de oude binnenstad en het spoor, en het gebied rond het Centraal Station en de Jaarbeurs.

Het grondgebied binnen de voormalige stadsmuren is vandaag de dag vrijwel in zijn geheel een beschermd stadsgezicht. Hierin bevinden zich vele honderden monumenten met vanuit de middeleeuwen onder meer de Dom van Utrecht en een kilometerslange stadshaven voorzien van werfkelders.

Openbaar vervoer

Het Centraal Station van Utrecht ligt aan de westkant van de binnenstad. Veel buslijnen van U-OV (Qbuzz) doen het Centraal Station aan, net als veel regionale lijnen van Arriva en Connexxion. Hieronder valt ook de sneltram naar Nieuwegein en IJsselstein.

Het HOVtracé loopt vanaf het Centraal Station, dwars door het centrum (Binnenstadsas) en wordt door onder andere de U-OV-buslijnen 2, 3, 5, 8, 28, 52, 53, 55, 74 en 77 en door de Connexxion-buslijn 50 gebruikt.

Zie ook

• Utrecht City Project
• Aanpak Stationsgebied
• Lijst van rijksmonumenten in Utrecht (stad)/Binnenstad

Externe links

• Wijkbureau Binnenstad - utrecht.nl
• Wijkwethouder - utrecht.nl
• Monumentenboek Utrecht binnen de singels - dbnl.org

Bronnen, noten en/of referenties

Zie de categorie Binnenstad, Utrecht van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.