Bernard Gui

Bernard Gui O.P.; Bernardus Guidonis
	paus Johannes XXII zegent Bernard Gui
Bisschop van de Rooms-Katholieke Kerk
Geboren	1261/1262
Plaats	Royères
Overleden	30 december 1331
Plaats	Lauroux
Wijdingen
Bisschop	18 december 1323
Kerkelijke loopbaan
1323-1324	Bisschop van Tui
1324-1331	Bisschop van Lodève
Portaal	Christendom

Bernard Gui O.P., gelatiniseerd Bernardus Guidonis (Royères 1261/1262 – Lauroux, 30 december 1331) was een middeleeuws dominicaans inquisiteur, bisschop van Lodève en schrijver.^[1] Hij trad in in de orde van de dominicanen in 1279/1280, studeerde theologie aan de universiteiten van Limoges en Montpellier en doceerde dat vak in onder meer Albi en Limoges.^[2] In 1307 werd hij benoemd tot inquisiteur in Toulouse en hij bleef die functie uitoefenen tot 1323, waarna hij bisschop van Tuy werd en vanaf 1324 bisschop van Lodève.^[3] Hij was de auteur van onder meer de Fleurs des chroniques en van de Practica officii inquisitionis, een handboek voor de inquisiteur.^[3]

Biografie bewerken

Bernard Gui werd geboren in 1261 of 1262 in een Occitaans gehucht nabij Limoges, maar het is niet bekend wie zijn ouders waren.^[4] Op zeventien- of achttienjarige leeftijd trad hij in bij de dominicanen in Limoges, waar hij zijn studies begon, om ze te vervolgen in onder meer Narbonne en Montpellier.^[3] Vanaf 1286 studeerde hij theologie in Limoges, Albi en Castres, tot hij in 1294 prior werd in Albi en daarna in Carcassonne (1297), Castres (1301) en Limoges (1305-1307).^[3] Op 16 januari 1307 werd hij benoemd tot inquisiteur in Toulouse, een rol die hij zou blijven bekleden tot in 1323.^[3] Als inquisiteur werd hij geconfronteerd met een groot aantal ketterse apostolische bewegingen die een armoede-ideaal voorstonden, zoals de albigenzen en heropflakkeringen van onder meer de katharen en de waldenzen.^[5] Tussen 1319 en 1321 strafte hij samen met zijn collega Jean de Beaune, grootinquisiteur van Carcassonne, de steden Albi en Cordes voor hun verzet tegen bisschop Bernard de Castanet van Albi en de Inquisitie.^[6] Hij lijkt evenwel geen fanatiek inquisiteur geweest te zijn en bekommerde zich meer om bekering dan om veroordeling.^[5]

Bernard Gui was niet alleen inquisiteur, maar ook een zeer actief auteur. Het was uit zijn werk als inquisiteur dat zijn beroemdste werk ontstond, de Practica officii inquisitionis, die een handleiding voor inquisiteurs bevatte en dat hij schreef tussen 1314 en 1316, net voor zijn verblijf aan het pauselijk hof in Avignon.^[5] Dit werk werd als verloren beschouwd tot het teruggevonden werd op het einde van de negentiende eeuw.^[1] Hij was echter veel actiever als historicus, met verschillende kronieken op zijn naam, zoals Chronique des rois de France en de Fleurs des chroniques, een universele kroniek vanaf de Schepping tot 1331, maar ook boeken over de geschiedenis van een aantal abdijen, zoals die van St. Augustijn in Limoges, en ook van de orde van de dominicanen zelf.^[1] Een aantal hagiografische werken zijn ook van zijn hand, onder meer over Thomas van Aquino.^[3]

Een belangrijk deel van zijn werken schreef hij na zijn ontslag als inquisiteur in 1323/1324, tijdens zijn episcopaat in Lodève, waar hij wordt beschreven als een krachtig bisschop en een verzamelaar van heiligenlevens.^[5] Hij overleed op 30 december 1331, waarschijnlijk 71 jaar oud.

Bibliografie bewerken

Blad uit de Arbor genealogiae regum Francorum waarop de consanguiniteit van de Franse koningen wordt uitgebeeld.

Fleurs des chroniques
Chronique abrégée des empereurs
Chronique des rois de France
Catalogue des Évêques de Limoges
Traité sur les saints du Limousin
Traité sur l'histoire de l'abbaye de St. Augustin de Limoges
Chronique des Prieurs de Grandmont
Chronique des Prieurs d'Artize
Chronique des évêques de Tolouse
Sanctoral ou Miroir des saints
Vie des saints
Traité sur les soixante-douze disciples et sur les apôtres
Traité sur l'époque de la eélébration des conciles
Compilation historique sur l'ordre des Dominicains
Pratique de l'inquisition
Arbor genealogiae regum Francorum

Trivia bewerken

Bernard Gui speelt als inquisiteur een voorname rol in de roman De naam van de roos van Umberto Eco en diens verfilming.

Bronnen en voetnoten

Bronnen

A. Vernet, "Bernardus Guidonis." in Lexikon des Mittelalters, vol. I, kol. 1976-1978, in Brepolis Medieval Encyclopaedias - Lexikon des Mittelaters Online.
M. De Moreira, "Bernard Guidonis" in Charles Herbermann, Edward Pace e.a. (eds.), The Catholic Encyclopedia, New York, 1907, Encyclopedia Press.

Voetnoten

↑ ^a ^b ^c M. De Moreira, "Bernard Guidonis" in Charles Herbermann, Edward Pace e.a. (eds.), The Catholic Encyclopedia, New York, 1907, Encyclopedia Press.
↑ Yosef Yerushalmi, "The Inquisition and the Jews of France in the time of Bernard Gui." in The Harvard Theological Review, 63 (1970), 3, p. 318.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f A. Vernet, "Bernardus Guidonis." in Lexikon des Mittelalters, vol. I, kol. 1976-1978, in Brepolis Medieval Encyclopaedias - Lexikon des Mittelaters Online.
↑ John Van Schaik, De Katharen. Feit en fictie. Leuven, Davidsfonds, 2007, p. 163.
↑ ^a ^b ^c ^d John Van Schaik, De Katharen, p. 164.
↑ Julien Théry, "Une politique de la terreur. L'évêque d'Albi Bernard de Castanet (v. 1240-1317) et l'Inquisition." in Laurent Albaret (ed.), Les inquisiteurs. Portrait de défenseurs de la foi en Languedoc (XIIIe - XIV' siècles). Toulouse, Privat, 2001, p. 87.

[cath-1] M. De Moreira, "Bernard Guidonis" in Charles Herbermann, Edward Pace e.a. (eds.), The Catholic Encyclopedia, New York, 1907, Encyclopedia Press.

[jews318-2] Yosef Yerushalmi, "The Inquisition and the Jews of France in the time of Bernard Gui." in The Harvard Theological Review, 63 (1970), 3, p. 318.

[lexma-3] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f A. Vernet, "Bernardus Guidonis." in Lexikon des Mittelalters, vol. I, kol. 1976-1978, in Brepolis Medieval Encyclopaedias - Lexikon des Mittelaters Online.

[katharen163-4] John Van Schaik, De Katharen. Feit en fictie. Leuven, Davidsfonds, 2007, p. 163.

[katharen164-5] John Van Schaik, De Katharen, p. 164.

[thery87-6] Julien Théry, "Une politique de la terreur. L'évêque d'Albi Bernard de Castanet (v. 1240-1317) et l'Inquisition." in Laurent Albaret (ed.), Les inquisiteurs. Portrait de défenseurs de la foi en Languedoc (XIIIe - XIV' siècles). Toulouse, Privat, 2001, p. 87.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]