Benjamin Frankel

Benjamin Frankel (Londen, 31 januari 1906 – aldaar, 12 februari 1973) was een Brits componist, die pas na zijn leven waardering kreeg van het wat grotere publiek.

Biografie bewerken

Frankel is van Pools-Joodse komaf en zou eigenlijk helemaal niet voor de muziek klaargestoomd worden. Alhoewel hij als jongen talent leek te hebben voor piano en viool vonden zijn ouders het onverstandig om muziek te gaan studeren, toch stimuleerden zij hun zoon wel in de muziek. In eerste instantie werd Frankel opgeleid tot horlogemaker, een vak dat hij uiteindelijk slechts een jaar beoefende. Gedurende die tijd kwam zijn muzikale talent onder de aandacht van de Amerikaanse pianist Victor Benham, die hem onder zijn hoede nam, ook tijdens zijn verblijf in Duitsland. Benham rekende geen kosten en dankzij de nog gunstige wisselkoers kon Frankel nog leven van een kleine bijdrage van zijn ouders. Het Britse pond zou later een enorme devaluatie ondergaan (vandaar Genesis' album Selling England by the Pound). Frankel keerde terug naar Engeland en verdiende de kost als jazzpianist en –violist/arrangeur. Hij ging studeren aan de Guildhall School of Music bij Orlando Morgan. Gedurende lange tijd kon hij zijn studie en het nachtleven combineren. Zijn eerste serieuze compositie was Drie pianostudies opus 1 uit 1926. Toch ging hij ook verder in de amusementsmuziek en was hij een veelgevraagd arrangeur voor West Endshows, waaronder die van Noël Coward.

Een eerste uitvoering van zijn serieuze werk vond plaats in 1933, weliswaar nog in zijn eigen studio. Rond die tijd verscheen ook zijn eerste Joods georiënteerd werk, de Elegie Juivre (Joods klaaglied), zonder dat Frankel als typisch Joods componist te boek wilde staan. Hij zou zich er daardoor te beperkt gaan voelen in zijn muzikale uitingen, toch kwam er nog een Sonata Ebraica. Dat Frankel zich niet geheel thuis voelde in het Joodse geloof bleek uit het feit dat hij iemand "buiten het geloof" trouwde; zijn vader en broer spraken daarna nooit meer met hem. Vlak voor het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog sloot hij zich aan bij de Communistische Partij en werd in 1941 lid (in 1952 zegde hij zijn lidmaatschap op vanwege de Schijnprocessen van Moskou. Een eerste algemene erkenning kwam er met zijn vioolconcert uit 1951, maar dat werk verwees wel weer terug naar de Joodse slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog, het is opgedragen aan de Zes Miljoen. Zijn werken geschreven voor dat vioolconcert bleven echter relatief onbekend.

Ondertussen had Frankel zich ook ingespannen op het gebied van een toen nieuw medium, de filmmuziek. Hij leverde meer dan 100 bijdragen aan de Britse filmindustrie met muziek van bijvoorbeeld The Seventh Veil (1945), So Long at the Fair (1950) met als hoogtepunt muziek voor Battle of the Bulge (1965). Frankel was toen al naar Zwitserland vertrokken, want hij wilde zich gaan wijden aan de symfonie. In 1958 kwam dan ook de eerste van zijn hand; pas dan waagde Frankel zich ook aan de dodecafonie, nog zo’n serieuze tak binnen de klassieke muziek. Dit resulteerde uiteindelijk in een serie van acht symfonieën, die een combinatie lieten horen van Gustav Mahler, Jean Sibelius en Arnold Schönberg. In 1959 kreeg Frankel een hartinfarct en zijn gezondheid was tanende; zijn zesde symfonie is geheel in het ziekenhuis gecomponeerd. Hij stierf aan hartfalen in 1973, net op het moment dat hij zijn eerste opera op manuscript had staan.

Daarna werd het stil rond Frankels muziek; hij verdween van de lessenaar en kwam pas terug toen in 1996 hij benoemd werd als "Componist van de week" in een BBC Radio 3-programma. Interesse voor zijn muziek kwam uit onverwachte hoek, toen de Australian Broadcasting Corporation besloot Australische symfonieorkesten te ondersteunen en werken van Frankel op te nemen. Het platenlabel CPO wijdde een serie compact discs aan Frankes muziek.

Leerlingen van Frankel waren Buxton Orr, Stewart Hylton Edwards en Edwin Carr.

Oeuvre bewerken

Opuslijst bewerken

Opus	Jaar voltooiing	Volledige titel	Genre
opus 1	1926	Drie miniaturen/pianostudies	kamermuziek
opus 2		Drie schetsen voor strijkkwartet	strijkkwartet
opus 3	1944?	Strijktrio nr. 1	kamermuziek
opus 4		Passacaglia voor piano vierhandig	kamermuziek (niet uitgegeven)
opus 5		The compact	ballet (zoekgeraakt)
opus 6		Sonate voor viool en piano	kamermuziek
opus 7		Sonate voor altviool	kamermuziek
opus 8		Sonate Ebraica	kamermuziek
opus 9		Pezzo sinfonico
opus 10	1940	Klarinettrio	kamermuziek
opus 11	1941	Solemn Speech and Discussion
opus 12	1942	Youth music	orkest
opus 13	1942	Sonate voor viool	kamermuziek
opus 14	1944/1945	Strijkkwartet nr. 1	strijkkwartet
opus 15	1944	Strijkkwartet nr. 2	strijkkwartet
opus 16	1946	Novelette voor piano en viool	kamermuziek
opus 17	1947	The aftermath	vokaal werk
opus 18	1947	Strijkkwartet nr. 3	strijkkwartet
opus 19	1947	Sonata leggiera voor piano	kamermuziek
opus 20	1948	Early morning music voor hobo, klarinet, fagot	kamermuziek
opus 21	1948	Strijkkwartet nr. 4	strijkkwartet
opus 22	1948	May Day	orkest
opus 23	1951	Drie gedichten voor cello en piano	kamermuziek
opus 24	1951	Vioolconcert	concert
opus 25	1952	Mephistopheles’ serenade en dans	orkest
opus 26	1953	Pianokwartet	kamermuziek
opus 27	1953	Concertante lyrico	concert
opus 28	1956	Klarinetkwintet	kamermuziek
opus 29	1954	Shakespearre-ouverture
opus 30		Preambles and progressions voor piano	kamermuziek (niet uitgegeven)
opus 31	1957	Inventions in Major/minor modes voor cello en piano	kamermuziek
opus 32	1959	Acht liederen	vokaal werk
opus 33	1958	Symfonie nr. 1	orkest
opus 34	1959	Strijktrio nr. 2	kamermuziek
opus 35	1959	Cinque pezzi notturni voor elf muziekinstrumenten	kamermuziek
opus 36	1960	Messa Stromentale	kamerorkest
opus 37	1960	Serenata concertante voor piano en orkest	concert
opus 38	1962	Symfonie nr. 2	orkest
opus 39	1962	Sonate nr. 2 voor viool	kamermuziek
opus 40	1964	Symfonie nr. 3	orkest
opus 41	1964	Pezzi pianissimi voor piano	kamermuziek
opus 42	1965	Catalogue of incidents	kamerorkest
opus 43	1965	Strijkkwartet nr. 5	strijkkwartet
opus 44	1966	Symfonie nr. 4	orkest
opus 45	1967	Altvioolconcert	concert
opus 46	1967	Symfonie nr. 5	orkest
opus 47		Partita Giovanesca voor viool en piano	kamermuziek (onvoltooid)
opus 48	1968	Konzert für Jugendpublikum	orkest
opus 49	1969	Symfonie nr. 6	orkest
opus 50	1970	Symfonie nr. 7	orkest
opus 51	1970	Overture to a ceremony	orkest
opus 52	1973	Marching song	opera
opus 53	1971	Symfonie nr. 8	orkest
		Toulon	vokaal werk voor gemengd koor
		Elegie Juivre voor cello en piano	kamermuziek
	1934?	Symphony for Dance Orchestra	orkest
	1946	Pantuvarali Fantasy (based on Indian scale)
	1951	Music for an Atomic Exhibit
	onbekend	Dramatic Episode
	onbekend	Serene Morning

Daarnaast nog tal van ongepubliceerde werken.

Filmmuziek bewerken

Bronnen, noten en/of referenties

Uitgave CPO voor symfonie nr. 4
Dit artikel of een eerdere versie ervan is een (gedeeltelijke) vertaling van het artikel Benjamin Frankel op de Engelstalige Wikipedia, dat onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen valt. Zie de bewerkingsgeschiedenis aldaar.
Benjaminfranlin.org