Belgisch kenteken

Belgische kentekens, vaak ook nummerplaten genoemd, bestaan uit een robijnrode combinatie op een witte achtergrond. Voor de invoering van de Europese nummerplaten werd rood gebruikt in plaats van robijnrood.

Boven het oude model in gebruik tot 2010, onder het nieuwe model

De combinatie kan bestaan uit letters, cijfers en streepjes. De volgorde hiervan hangt af van de periode waarin de nummerplaat is uitgereikt. Voor de invoering van de Europese nummerplaat in 2010 werden de letters I, O en Q niet gebruikt, omdat zij zouden kunnen verward worden met de cijfers 1 en 0. Bij Europese nummerplaten wordt alleen de O niet gebruikt.

De kentekenplaat is gekoppeld aan de titularis (plaathouder) van het desbetreffende voertuig (niet noodzakelijk de eigenaar van het voertuig). Als de auto vervangen wordt, kan men het kenteken behouden of er kan ook een nieuw aangevraagd worden.

Geschiedenis van het Belgische kenteken bewerken

België voerde de verplichting in om automobielen met een nationale nummerplaat te voorzien vanaf 1899. Vanaf 1900 voerden de Belgische provincies een bijkomende plaat in, de zogenaamde provinciale belasting. Deze platen waren verschillend van provincie tot provincie qua vorm en kleur. Deze provinciale taksplaten waren op de bumpers gemonteerd vooraan de automobiel. Deze bijkomende taksplatenserie eindigde in 1914. Sinds 2016 is het kenteken voor de bromfiets ingevoerd in België.

Vorm bewerken

Nationale kentekens bewerken

Periode Nummering Kleur Combinaties Voorbeeld
1899-1912 1 → 2500 zwart op wit 1
12
123
1234
1912-1914 10000 → 30000 wit op lichtblauw 12345
1914-1918 10000 → 30000 wit op zwart 12345
1918-1921 30000 → 99999 wit op donkerblauw 12345
1921-1926 A-0001 → M-9999 wit op donkerblauw A-1234
1926-1953 1 → 999999 wit op donkerblauw
of rood op wit
1
12
123
1234
12345
123456
 
1953-1962 A.0001 → 9999.Z rood op wit A.1234
1.A.234
12.A.34
123.A.4
1234.A
1962-1971 AA.001 → 999.ZZ rood op wit AB.123
1.AB.23
12.AB.3
123.AB
 
1971-1973 A.001.A → Z.999.Z rood op wit A.123.A
8344.M
1973-2008 AAA-001 → ZZZ-999 rood op wit ABC-123  
2008-2010 001-AAA → 999-CFQ rood op wit 123-ABC  
2010-heden 1-AAA-001 → 7-ZZZ-999 donkerrood (RAL 3003)
op wit
1-ABC-123  

Provinciale kentekens bewerken

Van 1900 tot 1914: verschillend van provincie tot provincie qua vorm en kleur.[1]

Nieuwe nummerplaat naar Europese standaard bewerken

 
De nieuwe Belgische kentekenplaat

Op 13 oktober 2008 werd bekend dat België zijn kentekenplaat vanaf 2010 zou omvormen naar de Europese standaard, met aan de linkerkant een blauwe band met de vlag van de Europese Unie en de landcode B. Staatssecretaris van Mobiliteit Etienne Schouppe wilde vanaf 1 juli 2010 (bij de start van het Belgische voorzitterschap van de Europese Raad) beginnen met de uitreiking van de nieuwe Europese nummerplaten, bestaande uit een combinatie van drie letters en vier cijfers. Het oorspronkelijke idee voorzag tevens in een kleurverandering van het oude rood-op-wit naar zwarte tekens op een witte achtergrond, maar in november 2009 ontstond er discussie in de ministerraad over de wenselijkheid hiervan.[2]

Meer dan een half jaar later, op 9 juli 2010, was de discussie nog steeds niet ten einde: Schouppe was inmiddels voorstander van zwarte letters op een gele achtergrond, terwijl PS-vicepremier Laurette Onkelinx en cdH-vicepremier Joëlle Milquet bleven pleiten voor behoud van de bestaande rood/wit-kleurstelling.[3][4] Uiteindelijk werd op 20 juli 2010 besloten tot robijnrood/wit als kleurencombinatie, waarbij de donkerdere kleur rood (RAL 3003) moet zorgen voor 'een betere herkenning met het blote oog en met (digitale) camera's'.[5] De nieuwe kentekens kregen de vorm 1-ABC-123, waarbij de voorheen reeds gebruikte combinatie van drie letters en drie cijfers vooraf wordt gegaan door een zogeheten indexcijfer. Het indexcijfer van 1 tot en met 7 is bestemd voor de gewone nummerplaten, 8 is bestemd voor internationale kentekenplaten en 9 was toen voorzien voor gepersonaliseerde platen.[6]

Indien alle combinaties van de vorm 1-ABC-123 in gebruik zijn, zal overgestapt worden op de vorm 1-123-ABC, dus het letter- en cijfergedeelte omgewisseld. Als al deze combinaties in gebruik zijn, zal overgestapt worden op de vorm ABC-123-1, dus met het indexcijfer achteraan. Logischerwijs zal nadat al deze combinaties zijn opgebruikt overgestapt worden op de vorm 123-ABC-1.

Eind 2019 werd aangekondigd dat de combinaties van het type 1-ABC-123 zo goed als opgebruikt waren en dat zou worden overgestapt naar de serie 2-ABC-123.[7] De eerste nummerplaat in deze serie, 2-AAA-001, werd op 21 december 2020 geperst.[8][9]

 
Voorbeeld van een gepersonaliseerde nummerplaat. Let op de plaatsing van de DIV-stempel (links i.p.v. midden): dit geeft aan dat het om een gepersonaliseerde nummerplaat gaat.

Vanaf 31 maart 2014 zijn er echter nieuwe mogelijkheden voor de gepersonaliseerde nummerplaten. Het indexcijfer 9 is niet meer nodig. De nieuwe mogelijkheden zijn vrijwel onbeperkt, maar de nummerplaatcombinaties worden toch aan een aantal regels onderworpen. Zo moet iedere nummerplaat ten minste één letter bevatten. De volledige regelgeving is terug te vinden op de website van de Federale Overheidsdienst Mobiliteit en Vervoer. Wie een gepersonaliseerde nummerplaat wil, moet wel extra betalen. Een dergelijke plaat kost € 1000. Er is enige tijd controverse geweest omdat de gepersonaliseerde platen niet herkend werden door flitspalen, maar dit probleem is ondertussen opgelost.

"Verboden" lettercombinaties bewerken

De Dienst voor Inschrijvingen van Voertuigen (DIV) hanteert een lijst van 100 lettercombinaties die van de Belgische nummerplaten worden geweerd.[10] Daaronder bevinden zich onder andere afkortingen van politieke partijen en scheldwoorden, en dat in de drie landstalen. Deze mogen wel worden gebruikt op gepersonaliseerde nummerplaten. Enkel kwetsende of racistische boodschappen zijn hier niet toegelaten.[11]

De "verboden" lijst bewerken

AAP AAS AEL ALA ANE ASS BEB BIT BOM BOY
BSP BUB BWP BYT CAP CDF CDH CDV CON CSP
CUB CUL CUT CVP DCD DIK DOM FDF FOK FOL
FOU FUC FUK GAT GAY GEK GOD HIV HOL JEK
KAK KKQ KUL KUT LAF LDD LSP LUL MAS MCC
MDP MOR MOU MST NIC NIK NIQ NVA PDB PDO
PET PFF PIK PIN PIP PIS PJU PKK POT PRL
PSB PSC PSL PTB PUE PUT PVV PYK PYN PYP
PYS ROM SEX SOA SOT SPA SUL TAK TET TIT
TUE VCD VIH VLD VMO VNV ZAC ZAK ZOT

Bijzondere kentekenplaten bewerken

In België kan een aantal personen aanspraak maken op een bijzondere kentekenplaat. De meeste maken er enkel gebruik van tijdens grote diensten waarbij Hofprotocol geldt of staatsprotocol. Zie de gestelde lichamen voor de personen in kwestie.

Nummerplaten die het Europese model volgen bewerken

Onderstaande nummerplaten volgen het Europese model op vlak van kleur en/of vorm.

Type Nummering Tekens Gebruik Combinaties
***** ***** 5 sterren Voorbehouden aan de koning als opperbevelhebber van defensie. *****
Hof 1 → 999 1 tot 3 cijfers. De hof-kentekenplaten zijn voorbehouden voor de leden van het koningshuis. 1
12
123
A A-1 → A-999 De letter A gevolgd door een nummer. Personen die aanspraak kunnen maken op deze kentekenplaten zijn de voorzitter van de Kamer van volksvertegenwoordigers (A1), leden van de federale regering, ministers van Staat, vertegenwoordigers van de Hoge Magistratuur, Provinciegouverneurs, de hoogste gezagdragers van de erkende confessionele erediensten alsook die van de Centrale Raad der Niet-Confessionele Levensbeschouwelijke Gemeenschappen van België, Voorzitters van het Directiecomité van de federale overheidsdiensten en de federale programmatorische overheidsdiensten, de Directeurs van het algemeen beleid en de Directeurs van de beleidscel. A-1
A-20
CD CD-AA111 → CD-ZZ999 De letters CD gevolgd door twee letters en drie cijfers. Deze wordt op voorstel van de dienst van het Protocol van de Federale Overheidsdienst van Buitenlandse Zaken, Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking toegekend, hetzij aan de personen die in België deel uitmaken van het diplomatiek of consulair korps, of die onschendbaarheden genieten die analoog zijn met die van het diplomatiek korps, hetzij aan diplomatieke zendingen of vaste inrichtingen van publiekrechtelijke organisaties in België, voor de dienstvoertuigen die beide laatsten gebruiken. Bij de oude diplomatieke nummerplaten waren de letters CD in groen. CD-AB123
E E-1 → E-999 De letter E gevolgd door een nummer. Personen die aanspraak kunnen maken op deze kentekenplaten, zijn voorzitters, leden of diensten van de gemeenschaps- en gewestregeringen. E-1
G G-LAA-111 → G-LZZ-999 De index is de letter G en het lettergedeelte begint met de letter L. De G-kentekenplaten zijn voorbehouden voor landbouw- en bosbouwvoertuigen die rijden met rode diesel. Dit werd in mei 2013 ingevoerd om controles te vergemakkelijken. Deze nummerplaten bestaan uit witte letters op een rode achtergrond. De G verwijst naar het G-type rijbewijs nodig voor landbouwvoertuigen, de L verwijst naar landbouw.[12] G-LAB-123
Gepersonaliseerd . → ........ Maximum 8 tekens De mogelijkheden zijn vrijwel onbeperkt, maar de nummerplaatcombinaties worden toch aan een aantal regels onderworpen. Zo moet iedere nummerplaat ten minste één letter bevatten. De volledige regelgeving is terug te vinden op de website van de Federale Overheidsdienst Mobiliteit en Vervoer. .
..
...
....
.....
......
.......
........
Internationaal 8-AAA-000 → 8-ZZZ-999 De index is het cijfer 8. De internationale kentekenplaat of tijdelijke kentekenplaat voor lange duur. Deze plaat volgt het Europese model, maar krijgt het indexcijfer 8 (bv. 8-AAA-000). Voordien bestond deze uit een blauw nummer van zes cijfers op een witte achtergrond. Voor november 2010 hadden deze kentekenplaten zwarte tekens op een gele achtergrond. De huidige Europese standaard hanteert dezelfde kleurcombinatie als bij wagens. Sinds de invoering van het Europese model, is deze nummerplaat vervangen door de standaardplaten. Op 7/10/2014 is er gekozen om hiervoor geen aparte nummerplaten meer uit te reiken.[13] 8-ABC-123
M 1-MAA-000 → 7-MZZ-999
M-AAA-000 → M-ZZZ-999
Het lettergedeelte begin met de letter M. Op 7/10/2014 is men overgestapt op het model waarbij de index de letter M is. Deze kentekenplaten zijn voorbehouden voor motorfietsen. Vroeger hadden deze kentekenplaten zwarte tekens op een gele achtergrond. De huidige Europese standaard hanteert dezelfde kleurcombinatie als bij wagens. 1-MAB-123
M-ABC-123
O 1-OAA-111 → 7-OZZ-999
O-AAA-111 → O-ZZZ-999
Het lettergedeelte begint met de letter O. Op 7/10/2014 is men overgestapt op het model waarbij de index de letter O is. Deze kentekenplaten zijn voorbehouden voor oldtimers die uitgesloten zijn van o.a. commercieel en professioneel verkeer.[14][15] 1-OAB-123
O-ABC-123
P P-1 → P-999 De letter P gevolgd door een nummer. Personen die aanspraak kunnen maken op deze kentekenplaten zijn de voorzitter en leden van de Senaat, de leden van de Kamer van volksvertegenwoordigers, de voorzitter en leden van het Vlaamse of Waalse Parlement, de voorzitter en leden van het Parlement van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, de voorzitter van de Duitstalige Raad, de leden van het Duitstalige parlement en de Belgische leden van het Europees Parlement. P-1
Q 1-QAA-000 → 7-QZZ-999
Q-AAA-000 → Q-ZZZ-999
Het lettergedeelte begint met de letter Q. Op 7/10/2014 is men overgestapt op het model waarbij de index de letter Q is. Deze nummerplaten zijn voorbehouden voor aanhangwagens met maximaal toegelaten massa (MTM) van meer dan 750 kg. 1-QAB-123
Q-ABC-123
S S-AAA-000 → S-AZZ-999
S-BAA-000 → S-BZZ-999
S-UAA-000 → S-UZZ-999
De index is de letter S. Het lettergedeelte begint met de letter A, de letter B, de letter P of de letter U. Deze kentekenplaten zijn voorbehouden voor bromfietsen, pedelecs en lichte vierwielers. Hiervoor zijn erg specifieke regels.[16]
A bromfietsen max 25 km/h
B bromfietsen max 45 km/h
P pedelecs max 45 km/h
U brommobielen max 45 km/h
S-AAB-123
S-BAB-123
S-PAB-123
S-UAB-123
TX
T-X
1-TXA-000 → 7-TXZ-999
T-XAA-000 → T-XZZ-999
Het lettergedeelte begint met TX. De derde letter is geen L. Op 7/10/2014 is men overgestapt op het model waarbij de index de letter T heeft, het lettergedeelte begint met X Deze kentekenplaten zijn voorbehouden voor taxi's. 1-TXA-123
T-XAB-123
TXL
T-L
1-TXL-000 → 7-TXL-999
T-LAA-000 → T-LZZ-999
Het lettergedeelte is TXL. Op 7/10/2014 is men overgestapt op het model waarbij de index de letter T heeft, het lettergedeelte begint met L Deze kentekenplaten zijn voorbehouden voor huurauto's met bestuurder (bv. limousines). 1-TXL-123
T-LAB-123
UA UA-23-AAA De letters “UA” gevolgd door het jaartal waarin de plaat geldig is: UA-23-AAA Een nationale plaat is gekoppeld aan een welbepaald voertuig (= specifiek chassisnummer) om in België gedurende een periode van 20 opeenvolgende kalenderdagen de onderstaande formaliteiten te vervullen
  • de levering van het voertuig (alsook verplaatsingen met het oog op een overname of reparatie)
  • de controle van het voertuig na een herstelling
  • het voorrijden van het voertuig voor de technische keuring
  • het voorrijden van het voertuig voor het verkrijgen van een individuele goedkeuring
  • voor demonstratiedoeleinden waarbij het voertuig aan het publiek getoond wordt (al of niet door de houder van de nationale plaat)
  • het testen van een voertuig dat al meer dan 30 jaar in het verkeer gebracht is, door een expert in het kader van een expertise

Een nationale plaat kan slechts eenmalig aan dezelfde titularis per jaar en per voertuig toegekend worden.

UA-21-AAA

UA-23-ACD

V V-AAA-000 → V-ZZZ-999 De index is de letter V. Een beroepsplaat kan worden aangevraagd door koetswerkmakers/herstellers.

Ze mag enkel gebruikt worden door:

  • koetswerkmakers/herstellers en de familieleden die aangegeven zijn als helper
  • vennoten, beheerders en geranten
  • werknemers (mits een ondertekende toelating van de houder van de beroepsplaat zich aan boord bevindt)
  • beroepsbeoefenaren van de autosector die tests uitvoeren met een voertuig dat door de houder van de beroepsplaat hersteld wordt (mits een bewijs van toelating van de houder van de beroepsplaat zich aan boord bevindt)
  • andere personen als het gaat om demonstratiedoeleinden (mits een overeenkomst van terbeschikkingstelling zich aan boord bevindt)
V-AAA-018

V-AAB-139

W WA-23-AAA

WZ-99-ZZZ

De cijfers geven het jaartal de plaat Een plaat W is bestemd voor personen die tijdelijk in België verblijven. WA-22-AAB

WB-23-AAA

X XA-23-AAA

XZ-99-ZZZ

De cijfers geven het jaartal de plaat De plaat X is uitsluitend bestemd voor de export van een voertuig en is slechts 30 dagen geldig. XA-23-AAE
Y Y-AAA-000 → Y-ZZZ-999 De index is de letter Y. Deze kentekenplaten zijn voorbehouden voor voertuigen die nog niet toegelaten zijn op de Belgische wegen (testritten). Y-ABC-123
Z Z-AAA-000 → Z-AAA-999 De index is de letter Z. Handelaarsplaten uitgereikt voor 2021 starten met een indexcijfer dat gevolgd wordt door Z (1-ZAB-123) Deze kentekenplaten zijn voorbehouden voor handelaars. Z-ABC-123
ZZ 1-ZZA-000 → 7-ZZZ-999 Het lettergedeelte begint met ZZ. De tekens zijn groen. Deze kentekenplaten zijn voorbehouden voor proefritten. Sinds 01/01/2021 zijn deze vervangen door de Y-platen 1-ZZA-123

Vroeger waren de AYx, BYx, etc. kentekenplaten in de gewone reeks. Deze waren voorbehouden voor rechthoekige platen (typisch voor SUV's). Dit was ook voor oldtimers, OYx. Vroeger waren de AZx, BZx, etc. kentekenplaten in de gewone reeks. Deze waren voorbehouden voor kleine rechthoekige platen. Dit was ook voor oldtimers, OZx. Nu volgen deze de normale combinaties, volgens het Europees model.

Nummerplaten die het Europese model niet volgen bewerken

Deze nummerplaten wijken af van het Europese model.

Type Vorm Gebruik
EUR De EUR-kentekenplaten bevatten vooreerst de blauwe letters "EUR", omgeven door gele sterren, gevolgd door een blauwe cijfer/lettercombinatie. Deze kentekenplaten worden toegekend aan de in België gevestigde organen en ambtenaren van de Europese Gemeenschap die door deze zijn aangewezen.
EUROCONTROL Deze kentekenplaten bevatten een blauwe cijfer/lettercombinatie, gevolgd door de blauwe letters "EURO", voorafgegaan door een punt. Deze kentekenplaten worden toegekend aan de in België gevestigde organen en ambtenaren van de Europese organisatie voor de veiligheid van de luchtvaart die door bedoelde organisatie zijn aangewezen.
Transit De Transit-kentekenplaat of tijdelijke kentekenplaat voor korte duur. Deze kentekenplaat bevat witte tekens op een rode achtergrond en is voorbehouden aan personen/vennootschappen die in het buitenland verblijven of er hun hoofdverblijfplaats hebben en tijdelijk in België verblijven. Naargelang het geval is de geldigheidsduur vier maanden tot 1 jaar. Het opschrift van de plaat bestaat uit het jaartal waarin de geldigheid verloopt, en een nummer van zes cijfers. Op een vignet boven het jaartal staat de maand waarin de geldigheid verloopt en een volgnummer. Het vignet is rood voor transit-kentekenplaten en blauw voor voorlopige kentekenplaten.
Militair De militaire kentekenplaten bestaan uit een witte achtergrond, met een Belgisch vlaggetje en zwarte cijfers. Bij aanhangwagens begint de nummerplaat met de letter "R" gevolgd door 4 of 5 cijfers. Deze nummerplaten dienen voor militair gebruik.

Galerij bewerken

Externe links bewerken

Commons heeft mediabestanden in de categorie License plates of Belgium.