Belfort van Aalst

belfort in Aalst, België

Het Schepenhuis van Aalst, zoals het nu bestaat is een gebouw uit de 15e eeuw en wordt ook wel het Belfort van Aalst of Oud-Schepenhuis genoemd. Het staat op de Grote Markt en bestaat uit drie delen, namelijk het schepenhuis zelf, het belfort en het gebiedshuisje (groot 0,038 hectare).

Belfort en Schepenhuis, Aalst
Onderdeel van de werelderfgoedinschrijving:
Belforten van België en Frankrijk
Belfort van Aalst
Land Vlag van België België
Coördinaten 50° 56′ NB, 4° 2′ OL
UNESCO-regio Europa en Noord-Amerika
Criteria ii, iv (Uitleg)
Inschrijvingsverloop
UNESCO-volgnr. 943-001
Inschrijving 1999 (23e sessie)
Uitbreiding 2005
Kaart
Belfort van Aalst (België)
Belfort van Aalst
UNESCO-werelderfgoedlijst
Het Belfort van Aalst afgebeeld op een pakje sigaretten

Het oorspronkelijke huis werd in Leedse zandsteen gebouwd in 1225, dus in vroeg gotiek. Het onderste deel van de achtergevel is romaans (ca. 1230). Het Schepenhuis wordt beschouwd als oudst bewaarde in zijn soort in de Nederlanden, hoewel het verschillende malen verwoest en herbouwd is. Zo werd het gebouw in 1380 platgebrand tijdens een Gentse opstand onder leiding van Lodewijk van Male. Tot in 1650 had het Schepenhuis ook een altaar, waar dagelijks de mis werd gelezen.

Het vooruitspringend laatgotisch gebiedshuisje (1474) werd in 1543 afgebroken en herbouwd. Heeft bovenaan vijf beelden uit de 19e eeuw: keizer Karel, Dirk van Aalst, de Latijnse dichters Jan en Korneel de Schrijver en de schilder Pieter Coecke van Aelst. In het gebiedshuisje werden door de baljuw of de stadhouder wetten afgekondigd.

Schilderij van Walckiers uit 1880

Het belfort werd pas in 1460 gebouwd met daarin een beiaard. Op de voorzijde staan twee beelden die de graven van Vlaanderen en van Aalst voorstellen. Daartussen hangt een zonnewijzer uit 1600. Op 7 juli 1879 brandde een gedeelte van het gebouw opnieuw af tijdens een vuurwerk. De voorgevel, het fronton, het torentje en het belfort werden hersteld en de beiaardklokken werden hergoten en uitgebreid van 38 naar 52.
De nog werkende beiaard herinnert elk kwartier aan de eeuwenoude aanwezigheid van het belfort op de Grote Markt. De neogotische cijfers van het uurwerk op de toren werden in de jaren 1960 vervangen door een wijzerplaat met halve bollen. De Aalstenaars noemden van toen af het belfort "de tettentoeren", verwijzend naar de gelijkenis tussen de klok en borsten.
In de nissen, boven de leuze (1555) Nec spe, nec metu (noch door hoop, noch door vrees), bevinden zich de beelden van een krijger en een poorter, symbolen van de macht en de vrijheid van het oude Aalst. Het belfort staat als onderdeel van de belforten in België en Frankrijk op de lijst van het UNESCO-wereldcultuurerfgoed.

Onder het gebouw werden kelders aangelegd die als folterkamers gebruikt werden. Hier werd de bende van Jan de Lichte berecht. Dit unieke complex kreeg een hedendaagse culturele bestemming, als vergaderruimte of tentoonstellingsruimte. De gemeenteraadszittingen vinden er sedert de jaren 1980 opnieuw plaats. In 2021 raakte bekend dat het Belfort grondig gerestaureerd wordt.[1][2]

Afbeeldingen bewerken

Externe links bewerken

Zie de categorie Belfry of Aalst van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.