Frequentieband

Een frequentieband is een aaneengesloten bereik van frequenties van licht, radiogolven, straling of geluid. Licht, straling en radiogolven zijn allen elektromagnetische golven. Geluid is een materiële drukgolf. In de industriële en wetenschappelijke wereld zijn de frequentiebanden opgedeeld in kanalen. Om interferentie te voorkomen, zijn deze banden strikt gereglementeerd door nationale wetten en gecoördineerd door de International Telecommunication Union (ITU).

Ultrasoon geluid heeft bijvoorbeeld een frequentieband van ongeveer 20 kilohertz tot 500 megahertz. FM-radio heeft een frequentieband van circa 88-108 MHz.

Indeling

De banden zijn als volgt ingedeeld:

AM (amplitudemodulatie) (530-1610 kHz) of tot 1710 kHz in Amerika)
KG (korte golf) (5,9-26,1 MHz)
De Citizens Band of kortweg 27 MC of nog "11 meterband" (26,965-27,405 MHz)
Kanalen 2-6 van de televisie (54-88 MHz in Amerika)
FM (88-108 MHz, behalve 76-90 MHz in Japan)
Airband (108-137 MHz) voor luchtverkeerscontrole
Kanalen 7-13 van de televisie (174-216 MHz in Amerika)
L-band (1452-1492 MHz) voor digitale radio (SCHAR) buiten de Verenigde Staten
Amateurradiobanden onderverdeeld in diverse kanalen
Militaire banden:
- FM (35-87,9 MHz)
- X-band (8-10 GHz)
- S-band (1750-2400 MHz)
K-band (20-40 GHz), die verder wordt onderverdeeld:
- Ka: K-bovenband, (27-40 GHz), die hoofdzakelijk voor radar en algemene mededelingen wordt gebruikt
- Ku: K-onderband, (12-18 GHz), die hoofdzakelijk voor satellietcommunicatie wordt gebruikt
Radionavigatie, zoals LORAN en gps
V-band (50-75 GHz)
Marifoon (scheepvaart) (156-158 MHz)
amateurbanden, waaronder:
- VHF of 2 meterband (144-146 MHz)
- UHF of 70cm-band (430-440 MHz)

De ITU verdeelt het radiospectrum in twaalf banden. Elk van deze banden begint op een golflengte die een veelvoud is van tien (10ⁿ) meter. Elk van deze banden heeft een eigen, traditionele benaming. Zo wordt de benaming HF (hoge frequentie) toegekend aan de band tussen 100 en 10 meter of aan de overeenstemmende frequenties tussen 3 MHz en 30 MHz.

Frequentieplan

Een frequentieplan is een afspraak, op nationaal of internationaal niveau, waarin is vastgelegd welke frequentiebanden voor welke doeleinden gebruikt mogen worden, en welke voorwaarden daarvoor gelden. Zo mogen zendamateurs niet dezelfde frequenties gebruiken als de radio-omroep. Deze afspraken zijn nodig om conflicten bij het gebruik van frequenties te voorkomen, omdat hetzelfde frequentiebereik door iedereen gedeeld wordt.

De ITU verdeelt het radiospectrum in twaalf banden. Elk van deze banden begint op een golflengte die een veelvoud is van tien (10ⁿ) meter en heeft een eigen, traditionele benaming. Zo wordt de benaming HF (hoge frequentie) toegekend aan de band tussen 100 en 10 meter of aan de overeenstemmende frequenties tussen 3 MHz en 30 MHz.

In Nederland is het gebruik van frequenties voor radiocommunicatie vastgelegd in het Nationaal Frequentieplan (NFP). Hierin staan onder andere de frequentiebanden voor omroep via radio en televisie vastgelegd, als volgt:

Bereik	Naam	Opmerkingen
148,5-283,5 kHz	Lange golf AM	153-279 kHz afstembaar
526,5-1606,5 kHz	Middengolf AM	531-1602 kHz afstembaar
3950-4000 kHz	Korte golf 75 meter-band	Secundaire status
5950-6200 kHz	Korte golf 49 meter-band
7200-7450 kHz	Korte golf 41 meter-band	Was 7100-7450 tot 29 maart 2009
9400-9900 kHz	Korte golf 31 meter-band
11 600-12 100 kHz	Korte golf 25 meter-band
13 570-13 870 kHz	Korte golf 21 meter-band
15 100-15 800 kHz	Korte golf 19 meter-band
17 480-17 900 kHz	Korte golf 16 meter-band
18 900-19 020 kHz	Korte golf 15 meter-band
21 450-21 850 kHz	Korte golf 13 meter-band
25 670-26 100 kHz	Korte golf 11 meter-band
47-68 MHz	(VHF-I)	Voorheen analoge tv-kanalen 2-4
87,5-108 MHz	FM radio (VHF-II)
174-230 MHz	Digitale radio (VHF-III)	Voorheen analoge tv-kanalen 5-12
470-790 MHz	Televisie analoog en digitaal (UHF)	Analoge tv-kanalen 21-60
790-862 MHz	Televisie digitaal (UHF)	Tot 1 januari 2013, voorheen analoge tv-kanalen 61-69
1452-1479,5 MHz	Digitale omroep algemeen
1479,5-1492 MHz	Digitale satellietradio
11,7-12,5 GHz	Satellietomroep
40,5-42,5 GHz	Satellietomroep
74-76 GHz	Omroep algemeen	Tevens gebruikt als amateurband

Hiertussen bevinden zich onder meer nog de band van RFID/NFC van 13,553 tot 13,567 MHz en die van wifi tussen 2,4 en 2,4835 GHz.

Radiofrequentiespectrum

Frequentieband	Frequentie	Golflengte
Very low frequency (VLF)	3-30 kHz	100-10 km
Low frequency (LF)	30-300 kHz	10-1 km
Medium frequency (MF)	300-3000 kHz	1000-100 m
High frequency (HF)	3-30 MHz	100-10 m
Very high frequency (VHF)	30-300 MHz	10-1 m
Ultra high frequency (UHF)	300-3000 MHz	100-10 cm
Super high frequency (SHF)	3-30 GHz	10-1 cm
Extremely high frequency (EHF)	30-300 GHz	10-1 mm

Zie ook

Externe link

Nationaal Frequentieplan voor Nederland.