Anodos

Anodos (Oudgrieks ἄνοδος / ánodos - "weg naar omhoog") was een term gebruikt in de oud-Griekse godsdienst.

Anodos van een godheid

Anodos van Persephone: We zien Persephone (Persôphata) die uit de aarde oprijst en het licht groet, in haar buurt staat Hermes (Êrmes), voor haar Hekate (Êkate) die twee toortsen draagt en tot slot uiterst rechts haar moeder Demeter (Demeter).

De anodos van een godheid sloeg op het oprijzen van een godheid uit de grond (cf. autochthonos) of de zee (cf. Aphrodite). Dit was een veelvoorkomende voorstelling op Oud-Griekse keramiek. Misschien wel de beroemdste anodos was die van Persephone uit de onderwereld. Het ging daarbij vooral om chtonische goden, zoals Gaia, Demeter, Kore-Persephone, Aphrodite, Eurydice, Semele, Cybele, Pandora, Magna Mater en zovoorts.

Anodos bij een mysteriecultus

De term anodos werd daarnaast ook gebruikt in mysteriecultussen, zoals de Thesmophoria, om de "weg naar omhoog" tijdens de processie aan te duiden. Ook andere mysteriecultussen kenden een anodos die vaak gepaard ging met een kathodos ("weg naar beneden").

Trivia

• Anodos was de naam van het hoofdpersonage in het fantasy boek Phantastes van George MacDonald.
• Anodos was het pseudoniem van de dichteres Mary Elizabeth Coleridge.
• De term anode is afgeleid van het woord anodos.

Verder lezen

• C. Bérard, Anodoi. Essai sur L'imagerie des Passages Chthoniens, Rome, 1974.