Annie de Jong-Zondervan

Annie de Jong-Zondervan
Persoonlijke informatie
Volledige naam	Annie de Jong-Zondervan
Geboortedatum	10 september 1907
Geboorteplaats	Oldeboorn
Overlijdensdatum	14 oktober 1972
Overlijdensplaats	Leeuwarden
Nationaliteit	Nederland
Sportieve informatie
Discipline	atletiek (hordelopen, verspringen), kortebaanschaatsen
Eerste titel	Ned. kampioene 80 m horden 1929
Extra	Ned. recordhoudster 80 m horden 1929-1933, 4 x 100 m 1929-1931
Portaal	Sport

Annie de Jong-Zondervan (Oldeboorn, 10 september 1907 – Leeuwarden, 14 oktober 1972) was een Nederlandse atlete, die zich had toegelegd op het hordelopen. Zij was de eerste Nederlandse die de 80 m horden op de kaart zette, niet alleen nationaal, maar ook internationaal, veroverde in 1929 de allereerste nationale titel op dit onderdeel en was ook de eerste die het Nederlandse record vestigde. Daarnaast was zij een goede kortebaanschaatsster.

Biografie bewerken

Allereerste beste wereldprestatie bewerken

De Friezin Annie de Jong-Zondervan, lid van de Huizumse turn- en atletiekvereniging Quick, liep in 1926 in Dronrijp de 80 m horden in 13,3 s. In de World Women’s Athletics 100 Best Performers Year List 1926-1962 uit 2010 van de Brits/Poolse statistici John Brant en Janusz Waśko wordt die prestatie vermeld als de beste wereldprestatie van dat jaar. Tot een officiële erkenning hiervan kwam het echter nog niet. De in april 1921 in Monte Carlo onder auspiciën van de Fédération Sportive Fémine Internationale (FSFI) officieel van start gegane vrouwenatletiek kende in de begintijd nog tal van voetangels en klemmen. Startmethodes en hordenhoogtes verschilden, het aantal klokken waarmee de tijden werden geregistreerd, varieerde, etc. Pas in september 1926 kwam de FSFI op haar internationale congres in Göteborg tot standaardisatie van de regels. Het feit dat Nederland zich pas in 1928 bij de FSFI aansloot, zal er mee te maken hebben dat het allereerste nationale record van De Jong-Zondervan van 13,4 s uit 1929 stamt.^[1]

Twee nationale titels bewerken

Met uitzondering van 1927 was De Jong-Zondervan echter steevast in de top van de wereldranglijst te vinden, dus toen zij in 1929 haar eerste nationale record eenmaal had gevestigd, verbeterde zij dit nog in datzelfde jaar via 12,7, gelopen tijdens een interlandwedstrijd in Gouda, tot 12,6 op 1 september in Leiden. Het was dat jaar de vijfde snelste tijd ter wereld. 1929 was trouwens het meest succesvolle jaar in haar carrière, want De Jong-Zondervan veroverde ook de eerste van twee nationale titels. Bovendien maakte zij deel uit van het vrouwenteam op de 4 x 100 m estafette dat tijdens de interland tegen België in Maastricht het allereerste officiële nationale record vestigde. Samen met Bets ter Horst, Lies Aengenendt en Rie Briejer kwam zij daar tot een tijd van 51,4. Dit record hield een kleine twee jaar stand.

ENDAT bewerken

Annie de Jong-Zondervan maakte, naast haar sportieve activiteiten, deel uit van de in april 1929 opgerichte Eerste Nederlandsche Dames Athletiek Toerclub (ENDAT). Deze organisatie had als voornaamste doel om de reizen van Nederlandse atletes naar buitenlandse wedstrijden mogelijk te maken, iets waartoe de KNAU niet in staat bleek. Bovendien maakte de ENDAT zich sterk voor de atletiekbeoefening van vrouwen in het algemeen, omdat er in die tijd onvrede onder de vrouwen heerste over de geringe aandacht die zij binnen de KNAU kregen.^[2]

J.D. de Jongpenning bewerken

Naast haar atletiekprestaties kreeg Annie de Jong-Zondervan vooral in Friesland ook bekendheid door haar prestaties als kortebaanschaatsster. Geruchtmakend waren de wedstrijden die zij in de winters van eind jaren twintig reed tegen Martha Hemminga. Over de titanengevechten die dat opleverde werd in Friesland nog weken nagepraat.^[3]
In later jaren werd zij door de Koninklijke Vereniging De Friesche Elf Steden voor haar verdiensten voor de schaatssport onderscheiden met de J.D. de Jongpenning.^[4]

Nederlandse kampioenschappen bewerken

Onderdeel	Jaar

Persoonlijke records bewerken

Onderdeel	Prestatie	Datum	Plaats
80 m horden	12,6 s (ex-NR)	1 september 1929	Leiden
verspringen	5,36 m	1928

Palmares bewerken

80 m horden bewerken

1929: 1 NK – 12,6 s (NR)
1929: 1 Interl. Ned. - Duitsland – 12,7 s (NR)
1929: 1 Interl. Ned. België – 13,0 s
1930: 1 NK – 12,8 s

verspringen bewerken

1929: 2 NK – 5,32 m
1929: 2 Interl. Ned. - Duitsland – 5,09 m
1929: 1 Interl. Ned. België – 4,975 m
1930: 3 NK – 4,865 m

4 x 100 m bewerken

1929: 1 Interl. Ned. België – 51,4 s (NR)

Bronnen, noten en/of referenties

Blankers, J., Haitsma, J. en Moerman, J. (1951) Gouden boek der K.N.A.U., Uitgegeven ter gelegenheid van het 50-jarig jubileum N.V. Drukkerij Joh. Mulder
Heere, A. (1992), Recordboek - Geschiedenis van de Nederlandse records van 16-10-1886 tot 90-08-1992 KNAU
Heere, A. en Kappenburg, B. (2000) 1870 – 2000, 130 jaar atletiek in Nederland Groenevelt b.v. ISBN 90 90 12867 0
Brant, J. en Waśko, J. (2010) World Women’s Athletics 100 Best Performers Year List 1926-1962 ABACUS - Zamość ISBN 978 83 61882 40 4
Konings, C. (2017) Nieuws van de Stichting Atletiekerfgoed: Encyclopedie De Vriendenband nr. 2: Vrienden van de Atletiek

↑ Einde M-brigade in zicht door Piet Wijker (2018), de Vriendenband nr. 2: Vrienden van de Atletiek. Gearchiveerd op 7 mei 2021.
↑ Het randgebeuren van de atletiek – Periode tot 1945, website atletiekhistorici.nl. Gearchiveerd op 27 april 2018.
↑ Hardrijderij 'Gouden Bal' kent lange traditie, historischcentrumleeuwarden.nl
↑ Onderscheidingen, website elfstedentocht. Gearchiveerd op 23 november 2021.

Externe links

[1] Einde M-brigade in zicht door Piet Wijker (2018), de Vriendenband nr. 2: Vrienden van de Atletiek. Gearchiveerd op 7 mei 2021.

[2] Het randgebeuren van de atletiek – Periode tot 1945, website atletiekhistorici.nl. Gearchiveerd op 27 april 2018.

[3] Hardrijderij 'Gouden Bal' kent lange traditie, historischcentrumleeuwarden.nl

[4] Onderscheidingen, website elfstedentocht. Gearchiveerd op 23 november 2021.

[1]

[2]

[3]

[4]