Andrés Mendoza

Peruviaans voetballer

Andrés Mendoza (Chincha Alta, 26 april 1978) is een Peruviaans voormalig betaald voetballer die als linksbuiten en ook centraal in de aanval kon opereren. Mendoza werd een cultfiguur bij Club Brugge na de eeuwwisseling. Hij kwam tussen 2000 en 2004 voor blauw-zwart uit. Hij speelde 44 interlands in het Peruviaans voetbalelftal, waarin hij acht keer scoorde.

Andrés Mendoza
Andrés Mendoza als speler van Columbus Crew in 2010
Persoonlijke informatie
Volledige naam Andrés Augusto Mendoza Azevedo
Bijnaam El Condor
La Pantera
The Smiling Assassin
Dokter André
Zotten André
Mozart
Geboortedatum 26 april, 1978
Geboorteplaats Chincha Alta, Peru
Lengte 188 cm
Positie Centrumspits 1
Linksbuiten 2
Schaduwspits
(valse negen) 3
Clubinformatie
Voetbalcarrière geëindigd in 2015
Rugnummer 18 (bij Club Brugge)
Senioren
Seizoen Club W (G)
1996–1999
2000–2004
2004–2007
2005
2006
2008
2008–2009
2009–2010
2010–2011
2011–2012
2012–2014
2014–2015
Vlag van Peru Sporting Cristal
Vlag van België Club Brugge
Vlag van Oekraïne Metaloerh Donetsk
Vlag van Frankrijk Olymp. Marseille
Vlag van Rusland Dinamo Moskou
Vlag van Roemenië Steaua Bucureşti
Vlag van Mexico Monarcas Morelia
Vlag van Turkije Diyarbakırspor
Vlag van Verenigde Staten Columbus Crew
Vlag van Mexico CF Atlante
Vlag van Peru Club Pacifico FC
Vlag van Peru CSD Alianza
100(31)
129(54)
51(22)
11(1)
3(0)
15(2)
27(13)
15(5)
29(13)
11(2)
26(4)
Interlands
1999–2007 Vlag van Peru Peru 44(8)
Portaal  Portaalicoon   Voetbal

Mendoza speelde ongeveer vijf jaar voor Club Brugge en liet een onuitwisbare indruk na bij de Brugse aanhang. Van hen kreeg Mendoza de bijnaam Dokter André omwille van zijn vaak redding brengende doelpunten wanneer Club Brugge met punten dreigde te morsen. De lachende sluipmoordenaar is een opmerkelijke bijnaam die Mendoza kreeg naar een combinatie van zijn efficiëntie op cruciale momenten en de lach die hij doorgaans op zijn gelaat toverde tijdens een wedstrijd, zoals de Trinidaanse aanvaller Dwight Yorke van Manchester United en Aston Villa. Ook werd Mendoza vaak Zotten André genoemd, afgeleid van zijn flamboyantie. In Peru ging hij door voor El Condor (de Gier) en La Pantera (de Panter). Zijn kenmerk was snelheid gekoppeld aan schotkracht bij vrije schoppen, die tijdens zijn Brugse periode vooral door Nastja Čeh genomen werden. Na zijn Brugse periode verliep zijn carrière in het clubvoetbal geleidelijk aan anoniem. In 2015 stopte hij als profvoetballer.

Clubcarrière bewerken

Sporting Cristal bewerken

Andrés Mendoza speelde van 1996 tot 1999 bij Sporting Cristal in Peru. Begin 2000 transfereerde Mendoza naar Europa, waar hij voor de Belgische topclub Club Brugge tekende.

Club Brugge bewerken

2000–02 bewerken

Aanvankelijk was Andrés Mendoza spits en niet de speler die de actie moest zien te maken op de flank én had hij een invallersstatuut, een juk dat hij lange tijd niet van zich kon afschudden. De reden was dat Jochen Janssen basisspeler was onder trainer René Verheyen. Deze spits was zeer efficiënt gebleken bij KVC Westerlo ; Club haalde Janssen in de zomer van 1999 binnen. Verheyen speelde doorgaans met dezelfde twee spitsen: Gert Verheyen en Jochen Janssen. Mendoza was eerst een aantal weken niet speelgerechtigd. Hij maakte zijn debuut tegen Eendracht Aalst, een thuiswedstrijd op 30 januari 2000 die blauw-zwart met 3–0 won. Mendoza kreeg vijf minuten speelgelegenheid als vervanger van Sven Vermant en scoorde de 2–0. Alhoewel hij scoorde bij zijn debuut, knokte Mendoza zich niet meteen in de vaste elf. De Peruviaan draaide de rollen pas het volgende seizoen om en bloeide toen als linksbuiten helemaal open. Janssen werd het seizoen erna bankzitter en verliet Brugge in januari 2001. Club Brugge eindigde in Mendoza's eerste twee seizoenen telkens als tweede in de competitie achter RSC Anderlecht — in het tweede na een frappante resem gelijke spelen in de terugronde — en in het derde als tweede achter KRC Genk na verlies uit tegen STVV op de voorlaatste speeldag.

Trond Sollied, die Verheyen opvolgde, gebruikte bij Club Brugge een systeem met drie aanvallers: een diepe spits en twee wingers. Zijn belang bij de aanval werd veel groter. Mendoza's hoge snelheid en doelgerichtheid en actieradius kwam tot zijn recht. Hij speelde doorgaans als linksbuiten bij Club Brugge. Op die positie in 4–3–3 formatie werd Mendoza een te duchten speler voor Belgische clubs. Niet zelden hanteerde Sollied een offensieve 3–4–2–1 opstelling, ofwel een compacte 3–4–3 met hoog staande vleugelverdedigers. Mendoza was schaduwspits of een soort valse spits achter één diepe spits. Het publiek smaakte zijn partnerschap met rechtsbuiten Gert Verheyen en centrumspitsen Sandy Martens of Rune Lange, in de "4–3–3 punt naar achteren" opstelling met offensieve driehoek SimonsEnglebertČeh op het middenveld.

Čeh, die in de zomer van 2001 gehaald werd als vervanger van Sven Vermant, slaagde niet meteen bij Club Brugge. Omdat Čeh aanpassing nodig had (of nog niet voldeed) in het seizoen 2001–2002 moest Mendoza veeleer op de positie van schaduwspits spelen achter Rune Lange, meestal samen met Verheyen of de Kroaat Josip Šimić. Ofwel Ebrima Sillah of Šimić speelde soms als linksbuiten. Sollied greep terug naar een 3–4–2–1 met voornamelijk Philippe Clement en ook een aantal keer Hervé Nzelo-Lembi als extra centrale middenvelder naast Englebert en met Simons als libero fungerend als stofzuiger tussen mandekkers als Lembi (die normaliter in de verdediging speelde), Birger Maertens, Milan Lešnjak of Tjörven De Brul. Mendoza was over het algemeen schaduwspits met Verheyen.

Onder Sollied behaalde Mendoza uiteindelijk zijn grootste successen als profvoetballer. Sollied werd trainer van Club Brugge in juli 2000. Toen Club op 13 augustus 2000 (openingsspeeldag 2000–2001) in het Jan Breydelstadion met 6–2 won van KAA Gent, speelde Mendoza als centrumspits. De reden was dat de dribbelvaardige, grote Senegalees Khalilou Fadiga, die sinds 1997 bij Club Brugge speelde, 's zomers nog bij de club was. Fadiga speelde Gent op een hoopje. Mendoza was spits en Gert Verheyen rechtsbuiten. Dat was toen reeds een 4–3–3.[1] Sollied zette na verloop van tijd zijn beruchte "4–3–3 punt naar achteren" om in "3–4–2–1 met libero". Fadiga, destijds dé sterspeler van Club Brugge, vertrok namelijk eind augustus 2000 naar het Franse AJ Auxerre en Fadiga's vertrek werd niet zomaar opgevangen.[2][3] Sollied liet Mendoza de leemte positioneel uiteindelijk opvangen en zo speelde Mendoza alles bij elkaar genomen doorgaans als linksbuiten.

De eerste maal dat hij de Brugse harten veroverde, speelde Club een uitwedstrijd tegen het Zwitserse FC Sankt Gallen in het kader van de UEFA Cup 2000/01. Deze terugwedstrijd van de 1/16e finales leek af te stevenen op verlengingen en mogelijk een strafschoppenreeks. In die periode bestond de groepsfase van de UEFA Cup nog niet en blauw-zwart had al enkele kleinere tegenstrevers over de knie gelegd. In de 90ste minuut (de laatste seconden van toegevoegde speeltijd) maakte Mendoza het doelpunt van kwalificatie voor de volgende ronde.[4] Club Brugge ging er in de 1/8ste finales uit tegen de Spaanse topclub FC Barcelona na 0–2 verlies in Jan Breydel en 1–1 in Camp Nou.

Ook het volgende seizoen, 2001/02, kende Mendoza een fraaie Europese campagne met Brugge. Brugge strandde wederom in de 1/8ste finales van de UEFA Cup tegen het Franse Olympique Lyon omdat les Gones een uitdoelpunt hadden gemaakt. Brugge won in eigen huis overtuigend met 4–1, maar verloor uit met 3–0. Lyon-spits Sonny Anderson maakte een hattrick, waarvan de derde goal in de slotseconden.

2002–04 bewerken

Met Club Brugge won Mendoza in 2002/03 de Belgische landstitel onder Sollied.[5] Het seizoen ervoor en erna behaalde Mendoza met Club Brugge ook de Beker van België en telkens was hij in de finale absolute uitblinker, bijzonderlijk de eerste finale. In die finale, van 2001/02 tegen het voormalige Excelsior Moeskroen, maakte hij alle Brugse doelpunten in een 3–1 overwinning. Anno 2023 is Mendoza samen met Club Brugge-icoon Raoul Lambert de enige voetballer die ooit een hattrick lukte in de finale van de Beker van België.[6][7]

Dankzij de Belgische landstitel van 2002/03 mocht Mendoza met Club Brugge deelnemen aan de laatste voorronde van de UEFA Champions League 2003/04 en overleefde deze en stootte door naar de groepsfase, waarin de ploeg dankzij een goal van Mendoza verrassend de Europese grootmacht AC Milan versloeg, dat seizoen titelverdediger in de CL. Nota bene buitenshuis in San Siro. Met de buitenkant van zijn linker trapte Mendoza de bal rechts en staalhard in de winkelhaak bij een razendsnelle tegenaanval. Ivan Gvozdenović gaf een dieptepass naar Mendoza waarbij Italiaans international Alessandro Nesta, die als laatste man in de Milanese defensie overbleef, in de luren werd gelegd.[8]

In de terugwedstrijd van de laatste voorronde tegen Borussia Dortmund, die moest beslissen of Club Brugge dan wel de Duitsers deelnamen aan de groepsfase, heeft Mendoza met een directe vrije trap gescoord. Hard over de grond en langs het muurtje van Dortmund-spelers heen. Gert Verheyen duwde dat muurtje wel flink opzij. Via de voet van verdediger Dedê werd keeper Roman Weidenfeller verschalkt. Mendoza blonk later die avond ook nog eens uit in de strafschoppenserie, waarin vooral de Kroatische doelman Tomislav Butina de held werd door twee strafschoppen te stoppen. Zonder zenuwen, en zowat als een sneltrein, scoorde Mendoza de beslissende elfmeter die recht gaf op de groepsfase. Indien niet had Club Brugge dat seizoen niet eens mogen deelnemen aan de Champions League. Anders gesteld: Mendoza was in 2003 drie keer belangrijk voor Club Brugge in de Champions League.[9]

Club Brugge plaatste zich wel niet voor de volgende fase van de Champions League en werd naar de UEFA Cup 2003/04 verwezen, waarin de ploeg werd uitgeschakeld door Girondins de Bordeaux uit Frankrijk, nadat men in Bordeaux (heenwedstrijd) met een mindere prestatie en door toedoen van Bordeaux-middenvelder Albert Celades een mogelijke kwalificatie voor de volgende ronde meteen uit handen gaf. Brugge had in de vorige ronde het Hongaarse Debreceni VSC uitgeschakeld, maar de Franse topclub Bordeaux – toen dramatisch bezig in de Ligue 1 – bleek te hoog gegrepen. [10][11]

Later dat seizoen, in zijn allerlaatste wedstrijd voor Club Brugge, hielp hij, onder de leiding van Sollied, mee de bekerwinst binnen te halen tegen 'de Ivorianen van KSK Beveren' van coach Herman Helleputte. Hij viel in voor de Noorse aanvaller Bengt Sæternes, die de Peruviaanse woelwater en publiekslieveling wegens blessures uit het elftal speelde. Mendoza maakte de belangrijke 3–2 die Brugge naast de voorsprong ook terug vertrouwen gaf na eerdere eigen doelpunten van Dany Verlinden en Birger Maertens; ofte de Beverse doelpunten werden gemaakt door Club Brugge-spelers. Peter Van der Heyden scoorde daarna nog een vierde doelpunt, waardoor Brugge met 4–2 won. Het werd Mendoza's laatste wedstrijd voor Brugge, waar niemand toen echt rekening mee hield. Mendoza gebruikte de Wet van 78 (eenzijdige contractbreuk) om te vertrekken.[12][13]

Mendoza was populair op Olympia omdat hij telkens weer op de grote momenten opstond. Hij kon georganiseerde clubs vanop zijn linkerflank met één actie ontwrichten. Hij ontpopte zich als vrije schopspecialist, hoewel die meestal door Nastja Čeh werden genomen. Over het algemeen was hij basisspeler. Trond Sollied durfde hem echter aan de kant te laten voor Bengt Sæternes, een van oorsprong bonkige centrumspits en dus een heel ander type dan de flukse Peruviaan. Ook de snelle Gambiaan Ebrima Sillah (vroege periode) en de Braziliaan Victor begonnen geregeld op de positie van linksbuiten (of schaduwspits) in de basiself van Sollied.

Mendoza was flamboyant. Hij was vaak de enige speler met witte schoenen of die met kraag rechtop speelde zoals de beroemde Fransman Éric Cantona. Voor de Vlaamse pers was het gissen naar 'de mens Mendoza'. Gert Verheyen, een nog groter clubicoon dan Mendoza, vertelde in de podcast De Klokke dat Mendoza goed in de groep lag en zei dat hij "[ net als Khalilou Fadiga ] leven in de brouwerij bracht". Mendoza en Fadiga speelden acht maanden samen. Verheyen: "Hij maakte zijn entree [in onze kleedkamer] als een Amerikaanse rapper. [...] Als hij zondag eens goesting had [om te voetballen], was hij enorm goed". Mendoza was enorm belangrijk voor blauw-zwart met zowel doelpunten als assists, andere dagen gaf hij niet thuis. Peter Van der Heyden mijmerde: "Er was een hoek af (een beetje gek). Hij was je m'en fous (niks deed hem wat) [...] Daar waar wij renden, slofte Andrés over het veld. Frustrerend voor een trainer want wat moet je met zo'n speler? Wij lieten het toe", aldus Van der Heyden in april 2022 in diezelfde podcast.

Een rode kaart tegen Celta de Vigo uit september 2003, in zijn anders heroïsche Champions League-campagne van 2003–2004, is illustratief voor somtijds deviant gedrag op het veld. Club Brugge speelde 1–1 gelijk. Spits Bengt Sæternes redde halsoverkop een punt. Mendoza, als een vat vol frustratie, gooide aan het einde van de eerste helft de bal in het gezicht van tegenstrever José Ignacio. Hij werd uit het veld gestuurd en werd één wedstrijd geschorst door de Europese voetbalbond. Mendoza miste hierdoor de uitwedstrijd tegen Ajax die Club daarbovenop ook nog eens met 2–0 verloor — Club moest het ook zonder de geelgeschorste Sandy Martens (twee keer geel tegen Celta) stellen. Sollied was streng voor Mendoza, maar zalfde ook. "Ik kan zo'n reactie niet aanvaarden. Hij bracht de ploeg in gevaar. Hij moet leren tot tien te tellen voor hij iets onderneemt. Als je dat doet, dan vergeet je al op het moment dat je aan vijf zit waarom je precies kwaad bent. Maar men mag natuurlijk ook de overtreding [van Ignacio op Mendoza] vooraf niet vergeten. Zulke dingen horen niet thuis op een voetbalveld. Andrés doodde [evenwel] geen mensen, zoals de indruk toch werd gewekt", aldus de oefenmeester van blauw-zwart.[14]

Mendoza was aan het eind niet langer incontournable door blessures of door mindere vorm. Hij stond bij de Brugse fans bekend als Dokter André, Zotten André, the Smiling Assassin en zelfs als Mozart.[15] Mendoza speelde 178 wedstrijden voor Club Brugge en scoorde 71 maal.[16]

Metaloerh Donetsk bewerken

Na het seizoen 2003/04, waarin hij nog wel enorm belangrijk was voor de Bruggelingen in Europa en in de beker doch in de competitie al vaker niet speelde dan wel vanwege sterke prestaties van vooral Bengt Sæternes en de Braziliaan Victor, verhuisde Andrés Mendoza op 10 juli 2004 naar het Oekraïense Metaloerh Donetsk, waar hij voor koos omwille van het financiële plaatje.[17] Echter voelde Mendoza er zich nooit echt thuis. Hij werd door Metaloerh uitgeleend aan het Franse Olympique Marseille in 2005 en het Russische Dinamo Moskou in 2006.[18]

Testen bij Ajax bewerken

In de week voor de start van de Nederlandse Eredivisie 2007/08, kreeg Mendoza een kans bij AFC Ajax. De Amsterdammers wilden tijdens een korte proefperiode zien of de Peruviaan het spitsenproblemen op de linkerflank kon oplossen. Op vrijdag 17 augustus werd Mendoza afgetest.[19]

Steaua Boekarest bewerken

In januari 2008 vertrok hij naar Steaua Boekarest[15], maar brak niet door en vertrok na afloop van het seizoen naar Monarcas Morelia. Hier werd hij tweede in de topschutterstand van de Apertura met 10 goals in 16 matchen.

Diyarbakirspor bewerken

In augustus 2009 keerde Mendoza terug naar Europa en ging er aan de slag bij de Turkse neo-eersteklasser Diyarbakirspor.[20]

Columbus Crew bewerken

In 2010 trok hij naar Columbus Crew. Ondanks dat hij dit seizoen met 13 goals in 29 matchen clubtopschutter werd[21], werd zijn contract niet verlengd. Het bestuur vond zijn inzet en karakter onvoldoende[22].

Latere carrière bewerken

CF Atlante werd zijn volgende team. In 2012 is Mendoza teruggekeerd naar zijn geboorteland om bij Club Pacifico FC te gaan spelen. In 2015 zette de 37-jarige Mendoza een punt achter zijn loopbaan.

Interlandcarrière bewerken

Andres Mendoza was weinig geliefd bij de Peruaanse fans door zijn nonchalance, specifiek zijn ogenschijnlijke gemak om gemiste kansen weg te lachen. In Peru is zijn bijnaam 'Condor' Mendoza ("De Gier") en 'La Pantera ("De Panter") omwille van zijn hoge snelheid.

Mendoza maakte zijn debuut voor het Peruviaans voetbalelftal op 10 februari 1999 in de met 2-1 verloren vriendschappelijke interland tegen Ecuador. Hij maakte in dat duel het openingsdoelpunt, maar de bezoekers kwamen langszij via twee treffers van Eduardo Hurtado.

Zie ook bewerken

Externe links bewerken

Commons heeft mediabestanden in de categorie Andrés Mendoza (Peruviaans voetballer).