Amália Rodrigues

Portugees fado-zangeres en actrice
(Doorverwezen vanaf Amalia Rodrigues)

Amália da Piedade Rebordão Rodrigues (Lissabon, 23 juli[1] 1920 – aldaar, 6 oktober 1999) was een Portugese fadozangeres.

Amália Rodrigues
Amália Rodrigues in 1969
Amália Rodrigues in 1969
Algemene informatie
Geboortenaam Amália da Piedade Rebordão Rodrigues
Bijnaam 'Koningin van de fado'
Geboren 23 juli 1920, Lissabon
Geboorteplaats PenaBewerken op Wikidata
Overleden 6 oktober 1999, Lissabon
Overlijdensplaats LissabonBewerken op Wikidata
Land Portugal
Werk
Jaren actief 1945 - 1999
Genre(s) fado
Officiële website
(en) AllMusic-profiel
(en) Discogs-profiel
(en) IMDb-profiel
(en) Last.fm-profiel
(en) MusicBrainz-profiel
Handtekening
Handtekening
Portaal  Portaalicoon   Muziek

Ze wordt algemeen beschouwd als de belangrijkste en meest invloedrijke fadozangeres in de geschiedenis. Ook zangtechnisch was zij zeer sterk en veel recente fadoartiesten beseffen dat het moeilijk is om Amália's perfectie te benaderen. In de jaren vijftig begon ze internationaal door te breken. De luisteraars werden vooral gegrepen door de angstaanjagende intensiteit van haar voordracht én haar presence waarmee ze, zoals ook Édith Piaf en Billie Holiday, gevoelens wist los te maken.

Biografie

bewerken

Amália Rodrigues werd volgens haar paspoort op 23 juli 1920 geboren in Lissabon. Later bleek echter dat het kind eigenlijk al in 1915 geboren werd in Fundão, maar omdat de familie de registratieakte niet kon betalen, werd haar geboorte pas in 1920 bij de burgerlijke stand in Lissabon aangegeven.

Vervolgens voldoet ze aan het klassieke verhaal van het arme volksmeisje, het fruitventstertje, dat voor een paar stuivers zingt in de kroegen aan de haven, wordt ontdekt en uitgroeit tot een wereldster. Ze groeide op in bittere armoede. Reeds als jong meisje moest ze werken. Ze verkocht bloemen op straat en deed de was voor mensen uit de chique buurten van de stad.

Amália begon te zingen op straat. In juli 1939 trad ze voor het eerst officieel op. Haar pessimistische aard sluit zeer goed aan bij de melancholie van de fado. Rodrigues wordt gezien als de verpersoonlijking van de Portugese volksaard.

Amália stond bekend als de 'koningin van de fado'. Zij was van grote invloed op de bekendheid die fado elders in de wereld kreeg. Al snel werd ze Portugals favoriete exportproduct op cultuurgebied. Ze vierde triomfen in Spanje, Brazilië, de Verenigde Staten en Latijns-Amerika. Een van haar bekendste liederen is Uma casa Portuguesa. Ook zong ze filmmuziek in, zoals voor Os amantes do Tejo, de Portugese vertaling van de Franse film Les amants du Tage (1955), waaruit bijvoorbeeld de klassieker Canção do mar / Solidão voort is gekomen. Een ander bekend lied van Rodrigues is het vaak gecoverde Coimbra (1950).

In de jaren zestig en zeventig verrichtte ze haar grootste artistieke daden. Ze begon samen te werken met de beste dichters en componisten van haar land. Amália wekte ook de oudere Portugese poëzie tot leven, door van vrijwel alle grote dichters, zoals Camões, teksten te zingen.

Na 1974, na de Anjerrevolutie, kwam ze onder vuur te liggen wegens vermeende banden met het regime van Salazar. Geleidelijk wist ze deze beschuldigingen achter zich te laten. Ze trad op tot ze in de zeventig was en gedwongen door hartproblemen moest stoppen. Eind jaren tachtig trok ze zich terug.

Ze overleed thuis in haar huis aan de Rua de São Bento in Lissabon. Het huis is nu een museum. Bij haar dood werden drie dagen van nationale rouw afgekondigd. Haar stoffelijke overblijfselen zijn bijgezet in het Panteão Nacional (Nationale Pantheon) te Lissabon.

Discografie

bewerken
 
Amália Rodrigues
(Grand Gala du Disque 1969)
Titel Jaar
Perseguição 1945
Tendinha 1945
Fado do Ciúme 1945
Ai Mouraria 1945
Maria da Cruz 1945
Ai Mouraria 1951/52
Sabe-se Lá 1951/52
Novo Fado da Severa 1953
Uma Casa Portuguesa 1953
Primavera 1954
Tudo Isto é Fado 1955
Foi Deus 1956
Amália no Olympia 1957
Povo que Lavas no Rio 1963
Estranha Forma de Vida 1964
Fado Português 1965
Amália Canta Luís de Camões 1965
Formiga Bossa Nossa 1969
Amália e Vinicius 1970
Com que Voz 1970
Oiça Lá ó Senhor Vinho 1971
Amália no Japão 1971
Cheira a Lisboa 1972
Amália no Canecão 1976
Cantigas da Boa Gente 1976
Lágrima 1983
Amália na Broadway 1984
O Melhor de Amália - Estranha Forma de Vida 1985
O Melhor de Amália volume 2 - Tudo Isto é Fado 1985
Obsessão 1990
Abbey Road 1952 1992
Segredo 1997

Evergreen Top 1000

bewerken
Evergreen Top 1000 "Uma Casa Portuguesa"
Jaar 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017
Positie 25 23 63 73 69 204 334 396 463 517

Radio 2 Top 2000

bewerken
Nummer met notering(en)
in de NPO Radio 2 Top 2000[noot 1]
'99'00'01'02'03'04'05'06'07'08'09'10'11'12'13'14'15'16'17'18'19'20'21'22'23'24
Uma casa Portuguesa 6218448059297046632601093728652-18061953------------ ?
  1. 1, 2, 3, … geeft de plaats aan; vet = hoogste notering. * = nummer was nog niet uitgekomen; - = nummer was niet genoteerd.
bewerken

Dit artikel zou (sterk) kunnen worden uitgebreid door het corresponderende Portugese Wikipedia-artikel naar het Nederlands te vertalen.

Mediabestanden die bij dit onderwerp horen, zijn te vinden op de pagina Amália Rodrigues op Wikimedia Commons.