Abruzzengems

Abruzzengems; IUCN-status: Niet bedreigd (2020)
	Taxonomische indeling
Rijk:	Animalia (Dieren)
Stam:	Chordata (Chordadieren)
Klasse:	Mammalia (Zoogdieren)
Orde:	Artiodactyla (Evenhoevigen)
Familie:	Bovidae (Holhoornigen)
Geslacht:	Rupicapra (Gemzen)
	Soort
	Rupicapra ornata; Neumann, 1899
	Abruzzengems op de Monte Amaro.
	Afbeeldingen op Wikimedia Commons
	Abruzzengems op Wikispecies
Portaal	Biologie ; Zoogdieren

De abruzzengems (Rupicapra ornata of Rupicapra pyrenaica ornata) is een soort uit de familie der holhoornigen (Bovidae). De wetenschappelijke naam van de soort werd voor het eerst geldig gepubliceerd door Oskar Neumann in 1899.^[2]^[3] De abruzzengems is endemisch voor de Abruzzen in Italië.^[1]

Taxonomie bewerken

In de recent uitgebrachte publicaties van Wilson & Mittermeier (2011) en Groves & Grubb (2011) worden de abruzzengems, Pyrenese gems (Rupicapra pyrenaica) en Cantabrische gems (Rupicapa parva) als zelfstandige soort binnen het geslacht Rupicapra beschouwd. In het iets oudere Mammal Species of the World van Wilson & Reeder (2005) werd de abruzzengems vermeld als ondersoort van Rupicapra pyrenaica en in een beoordeling van de IUCN uit 2008 werd nog gesproken over de abruzzengems als ondersoort van de Pyrenese gems.^[1]^[2]^[3]^[4]

Geschiedenis en verspreiding bewerken

De afgelopen eeuwen zijn de aantallen van de abruzzengems relatief laag geweest, maar namen pas toe in de jaren 20 van de twintigste eeuw toen er beschermingsmaatregelen werden genomen. Gedurende de Tweede Wereldoorlog stortte de populatie weer in tot slechts enkele tientallen individuen in het Nationaal park Abruzzo, Lazio e Molise. Naderhand werd de soort opnieuw beschermd en vonden er herintroducties plaats in het Nationaal park Majella en het Nationaal park Gran Sasso e Monti della Laga. Hierdoor konden de populatie zich herstellen. Anno 2006 werd hun aantal op 1.100 individuen geschat, verdeeld over drie deelpopulaties.^[1] Tussen 2008 en 2010 vond ook een herintroductie plaats in het Nationaal park Monti Sibillini.^[5] Verder terug in het Holoceen kwam de soort voor van Monti Sibillini (regio Marche) tot aan de Pollino (regio Calabrië).^[1] Abruzzengemzen worden aangetroffen tussen hoogten van 400 en 2.800 meter boven zeeniveau.^[2]

Bescherming bewerken

De abruzzengems staat op Appendix II van de Conventie van Bern, Annex II* en Annex IV van de Habitatrichtlijn, Appendix I van het CITES-verdrag en als speciaal beschermde soort in de Italiaanse jachtwet. Op de Rode Lijst van de IUCN wordt de abruzzengems als kwetsbaar beoordeeld.^[1]

Bronnen, noten en/of referenties

↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f (en) Abruzzengems op de IUCN Red List of Threatened Species.
↑ ^a ^b ^c (en) Wilson, D.E. & Mittermeier, R.A. (Eds.). (2011). Handbook of the Mammals of the World, Vol. 2 Hoofed Animals. Barcelona, Spanje: Lynx Edicions. ISBN 978-84-96553-77-4
↑ ^a ^b (en) Groves, C. & Grubb, P. (2011) Ungulate Taxonomy. Baltimore, Verenigde Staten: Johns Hopkins University Press. ISBN 9781421400938
↑ (en) Grubb, P. (2005). Order Artiodactyla. In: D.E. Wilson & D.M. Reeder (Eds.). Mammal Species of the World: A Taxonomic and Geographic Reference. Baltimore, Verenigde Staten van Amerika: Johns Hopkins University Press. ISBN 978-0-8018-8221-0
↑ (en) Bocci, A., Menapace, S., Alemanno, S. & Lovari, S. (2014). Conservation introduction of the threatened Apennine chamois Rupicapra pyrenaica ornata: post-release dispersal differs between wild-caught and captive founders. Oryx, 2016, 50(1), 128–133.

[IUCN-1] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f (en) Abruzzengems op de IUCN Red List of Threatened Species.

[Wilson-2] (en) Wilson, D.E. & Mittermeier, R.A. (Eds.). (2011). Handbook of the Mammals of the World, Vol. 2 Hoofed Animals. Barcelona, Spanje: Lynx Edicions. ISBN 978-84-96553-77-4

[Grubb-3] (en) Groves, C. & Grubb, P. (2011) Ungulate Taxonomy. Baltimore, Verenigde Staten: Johns Hopkins University Press. ISBN 9781421400938

[Reeder-4] (en) Grubb, P. (2005). Order Artiodactyla. In: D.E. Wilson & D.M. Reeder (Eds.). Mammal Species of the World: A Taxonomic and Geographic Reference. Baltimore, Verenigde Staten van Amerika: Johns Hopkins University Press. ISBN 978-0-8018-8221-0

[Bocci-5] (en) Bocci, A., Menapace, S., Alemanno, S. & Lovari, S. (2014). Conservation introduction of the threatened Apennine chamois Rupicapra pyrenaica ornata: post-release dispersal differs between wild-caught and captive founders. Oryx, 2016, 50(1), 128–133.

[2]

[3]

[1]

[4]

[5]