1,1,1,2,3,3,3-heptafluorpropaan

chemische verbinding

1,1,1,2,3,3,3-heptafluorpropaan, ook bekend als R227 of HFK-227ea en meestal kortweg heptafluorpropaan genoemd, is een kleurloze en gasvormige gefluoreerde koolwaterstof.

1,1,1,2,3,3,3-heptafluorpropaan
Structuurformule en molecuulmodel
Structuurformule van 1,1,1,2,3,3,3-heptafluorpropaan
Algemeen
Molecuulformule C3HF7
IUPAC-naam 1,1,1,2,3,3,3-heptafluorpropaan
Andere namen heptafluorpropaan, HFK-227ea, R227, FM-200
Molmassa 170 g/mol
SMILES
FC(C(F)(F)F)C(F)(F)F
CAS-nummer 431-89-0
EG-nummer 207-079-2
PubChem 67940
Wikidata Q2683759
Waarschuwingen en veiligheidsmaatregelen
Drukhouder
Waarschuwing
H-zinnen H280
EUH-zinnen geen
P-zinnen P410+P403
VN-nummer 3296
ADR-klasse Gevarenklasse 2
Fysische eigenschappen
Aggregatietoestand gasvormig
Kleur kleurloos
Dichtheid (vloeibaar gemaakt) 1,4 g/cm³
Kookpunt −17,3 °C
Vlampunt (geen) °C
Dampdruk (bij 20°C) 400.000 Pa
Tenzij anders vermeld zijn standaardomstandigheden gebruikt (298,15 K of 25 °C, 1 bar).
Portaal  Portaalicoon   Scheikunde
Een fles met FM200 (heptafluorpropaan) in een datacenter.

Het is niet ontvlambaar en niet toxisch, en het tast de ozonlaag niet aan. Daarom wordt het als alternatief voor cfk's gebruikt als blusmiddel (eventueel in een mengsel met andere gefluoreerde koolwaterstoffen), in het bijzonder voor het beschermen van ruimten met computer- en telecommunicatieapparatuur[1] ter vervanging van Halon. Halon 1211 of broomchloordifluormethaan werd tot 2004 vooral gebruikt bij draagbare brandblusapparaten. Halon 1301 (broomtrifluormethaan) werd gebruikt in stilstaande blusinstallaties.

Een tweede toepassing is als drijfgas in aerosolen. Het is ook geschikt voor farmaceutische aerosolen met bijvoorbeeld astma-medicatie.

De stof heeft wel een hoog aardopwarmingsvermogen. De levensduur van het gas in de atmosfeer wordt geschat op 31 à 42 jaar.

Heptafluorpropaan is een zwaar gas, 5,9 keer zwaarder dan lucht. De kritische temperatuur bedraagt 100 °C.

Synthese bewerken

Heptafluorpropaan kan gevormd worden door de hydrofluorering van hexafluorpropeen met waterstoffluoride, met als katalysator bijvoorbeeld actieve kool,[2]

 

Deze reactie is een voorbeeld van een anti-Markovnikov-reactie. Het waterstofatoom wordt verwacht op de eindstandige positie en niet op het centrale koolstofatoom. Ten gevolge van de twee fluoratomen op de eindstandige positie is de elektronendichtheid daar lager dan op het centrale koolstofatoom. Dit komt doordat fluor de grootste elektronegativiteitswaarde van alle elementen bezit, en daardoor de elektronen aanzuigt.