Zoerab Azmaiparasjvili

schaker uit Georgië

Zoerab Azmaiparasjvili (Georgisch: ზურაბ აზმაიფარაშვილი) (Tbilisi, 16 maart 1960) is een Georgische schaker. Hij is sinds 1988 een grootmeester (GM) en sinds 2004 een FIDE Senior Trainer. In juli 2003 was zijn Elo-rating 2702. Hij is vice-president van de FIDE. Sinds 2014 is hij president van de European Chess Union.

Zoerab Azmaiparasjvili (2004)

Resultaten bewerken

Op vierjarige leeftijd leerde hij schaken en hij kreeg al op jonge leeftijd training. Toen hij 13 jaar oud was, won hij het jeugdkampioenschap van Georgië in de categorie tot 18 jaar. Een jaar later nam hij deel aan het kampioenschap voor volwassenen. In 1978 werd hij jeugdkampioen van de Sovjet-Unie in de categorie tot 18 jaar. In 1979 mocht hij namens de Sovjet-Unie deelnemen aan het Europees schaakkampioenschap voor junioren in Groningen.

In 1983 kwaliceerde hij zich voor deelname aan het toernooi om het kampioenschap van de Sovjet-Unie, gehouden in Moskou, en won hier spectaculair van de toenmalige wereldkampioen Anatoli Karpov (zie 'Partij'). Hij won de toernooien in Pavlodar 1982, Moskou 1986, Albena 1986 en Tbilisi 1986, maar vanwege de reisbeperkingen in de Sovjet-Unie kon Azmaiparasjvili nog niet de titel Internationaal Meester verkrijgen. Pas tijdens de latere perestroika-fase in 1988, verkreeg hij van de FIDE de titel grootmeester.

In 1987 was hij secondant van Garri Kasparov bij zijn tweekamp om de wereldtitel in Sevilla tegen Anatoli Karpov. Azmaiparasjvili assisteerde Kasparov ook in 1990. In 1989 won hij in Londen het Lloyds-Bank-Open toernooi. Op de Schaakolympiade 1998 haalde hij een performance rating van 2810. In 1998 werd hij tweede op het "Lost Boys" toernooi in Antwerpen.[1] In 2003 werd hij in Silivri (provincie Istanboel) Europees kampioen. Daarbij was er in zijn partij tegen de latere nummer twee Vladimir Malachov een ongebruikelijk voorval: na een blunder van Azmaiparasjvili stond zijn tegenstander het hem toe, tegen de regels in, de zet terug te nemen.

In december 2010 werd hij gedeeld eerste, met IM Oliver Barbosa op het eerste open ASEAN Schaakkampioenschap in Singapore; hij won via de tie-break.

In 2004 verkreeg Azmaiparasjvili de titel FIDE Senior Trainer.

In oktober 2003 behoorde hij tot de beste 20 op de wereldranglijst van de FIDE. Maar sinds zijn deelname in 2010 aan het ASEAN-kampioenschap heeft hij geen partij meer gespeeld in gelegenheden die vallen onder het Elo-rating systeem.

In augustus 2009 was hij de captain van het team van Azerbeidzjan dat de winnaar was van het Europees kampioenschap voor landenteams, gehouden in Novi Sad (Servië).[2][3]

Azmaiparasjvili was ook schaakfunctionaris. Hij is president van de schaakbond van Georgië en vice-president van de Wereldschaakorganisatie FIDE.

Nationale teams bewerken

Azmaiparasjvili nam met het Georgische team deel aan de Schaakolympiades van 1992 tot 2004, waarbij hij aan het eerste bord speelde. Bij de Schaakolympiade van 1998 in Elista behaalde hij de beste Elo-performance van alle spelers.[4]

Ook nam hij met Georgië deel aan het WK voor landenteams in 2005[5] en aan het EK voor landenteams in 1997, 2003 en 2005.[6]

Schaakverenigingen bewerken

Azmaiparasjvili nam negen keer deel aan de European Club Cup: van 1994 tot 1996 met ŠK Bosna Sarajevo (de winnaar in 1994), van 1999 tot 2003 met ŠK Kiseljak en in 2005 met I&A Tbilisi. In de Chinese competitie speelde hij in 2005 voor Wenzhou Law School.

Karpov vs. Azmaiparasjvili
8                
7                
6                
5                
4                
3                
2                
1                
a b c d e f g h
Slotstelling na 41. … Tc4+

Partij bewerken

Karpov - Azmaiparasjvili (0–1)
kampioenschap van de Sovjet-Unie, Moskou 1983
Pircverdediging, B08
1.e4 d6 2.d4 g6 3.Pf3 Pf6 4.Pc3 Lg7 5.Le2 0–0 6.0–0 Lg4 7.Le3 Pc6 8.Dd2 e5 9.d5 Pe7 10.Tad1 b5!? 11.a3 a5 12.b4 axb4 13.axb4 Ta3 14.Lg5 Txc3 15.Lxf6 Lxf3 16.Lxf3 Ta3 17.Lxg7 Kxg7 18.Ta1 Da8 19.Txa3 Dxa3 20.Le2 Db2 21.Td1 f5 22.exf5 Pxf5 23.c3 Dxd2 24.Txd2 Ta8 25.Lxb5 Ta3 26.Tc2 Pe7 27.f4 exf4 28.Lc6 Pf5 29.Kf2 Pe3 30.Tc1 Kf6 31.g3 Ke5 32.Kf3 g5 33.gxf4+ gxf4 34.h4 Pxd5 35.Lxd5 Kxd5 36.Kxf4 Kc4 37.Te1 Txc3 38.Te7 Kxb4 39.Txh7 d5 40.Ke5 c6 41.Kd4 Tc4+ (0–1)

Controverses bewerken

Azmaiparasjvili werd ervan beschuldigd het resultaat van het Strumica toernooi in 1995 te hebben gemanipuleerd om zijn rating een 'boost' te geven. Het toernooi, waarin hij 18 rondes speelde tegen significant zwakkere tegenstanders, en 16 punten behaalde, wordt algemeen beschouwd als frauduleus.[7][8][9][10] In 2003 refereerde Svesjnikov aan het Azmaiparasjvili incident en een vergelijkbaar geval rondom Alexandru Crisan als "bekende geheimen", in een periode waarin Azmaiparasjvili en Crisan beiden actief waren als functionaris binnen de FIDE.[11]

Azmaiparasjvili werd in 2004 bij de slotceremonie van de 36e Schaakolympiade in Calvià gearresteerd door de plaatselijke politie en enkele dagen vastgehouden. De houding van de organisatoren van de Olympiade tegenover Azmaiparasjvili was kennelijk ietwat vertroebeld toen deze bij zijn aankomst in Spanje geprobeerd had twee hotelkamers voor zichzelf te krijgen, met als argument dat hij recht had op een kamer in zijn hoedanigheid als vice-president van de FIDE, en op een kamer als speler op het toernooi. Deze vertroebelde verhouding zorgde voor extra alertheid tijdens de slotceremonie toen hij naar het podium kwam, kennelijk met als doel de FIDE officials erover te informeren dat de organisatoren hadden nagelaten een prijs uit te reiken die vernoemd was naar voormalig wereldkampioen bij de vrouwen, de Georgische Nona Gaprindasjvili. Hij kwam in conflict met beveiligers en er ontstond een handgemeen met verwondingen tot gevolg bij zowel Azmaiparasjvili als een beveiliger. Er zijn tegenstrijdige verklaringen omtrent de exacte aard van het handgemeen: een persbericht van de organisatie van de Olympiade legde de schuld bij Azmaiparasjvili, onder vermelding van het feit dat nadat hij bij diverse gelegenheden had geprobeerd toegang te krijgen tot het podium, hij "zonder enige aanleiding de beveiliger had aangevallen met een kopstoot tegen zijn mond". FIDE daarentegen sprak van overijverige beveiliging, en meldde in hun persbericht dat "ondanks zijn duidelijke VIP-legitimatie, hij hevig in elkaar werd geslagen door meerdere beveiligers".[12] Azmaiparasjvili zou moeten verschijnen op een rechtszaak op 22 juli 2005, maar kort daarvoor werden alle aanklachten ingetrokken.[13]

Azmaiparasjvili werd, eveneens in 2004, bekritiseerd over de gang van zaken bij het organiseren van het Wereldkampioenschap schaken voor vrouwen. De Georgische schaaksters WGM Lela Javakhishvili en WGM Ana Matnadze beschuldigden hem ervan "zich vijandig en intimiderend te gedragen, ongepaste en vulgaire taal te gebruiken en hun moeders aan het huilen te hebben gekregen".[14]

Bij de Wereldbeker schaken 2017, waarvan Azmaiparasjvili organisator was, sprak hij de deelnemer Anton Kovalyov aan vanwege het dragen van shorts, waarbij hij de racistische term "zigeuner" gebruikte, en wenste dat Kovalyov tien minuten voor zijn geplande partij in de derde ronde iets anders aan zou gaan trekken, hetgeen voor Kovalyov aanleiding was zich uit het toernooi terug te trekken.[15] Azmaiparasjvili ontving vanwege dit incident veel kritiek vanuit de schaakwereld, waaronder een veroordeling door de Association of Chess Professionals en verzoeken vanuit andere schakers dat Azmaiparasjvili zijn organisationele taken zouden worden afgenomen. In een interview met Chessbase India, verdedigde Azmaiparasjvili zijn handelen.[16]

Externe links bewerken

Referenties bewerken

  1. 6th Lost Boys tournament, Antwerp, www.belgianchesshistory.be
  2. Zurab Azmaiparashvili appointed Azerbaijan captain, interviews.chessdom.com, gearchiveerd bij web.archive.org
  3. Novi Sad: Azerbaijan wins Gold – by one rook move. Chessbase.com. Geraadpleegd op 21 december 2011.
  4. resultaten van Zoerab Azmaiparasjvili bij Schaakolympiades, www.olimpbase.org
  5. resultaten van Zoerab Azmaiparasjvili bij het WK schaken voor landenteams, www.olimpbase.org
  6. resultaten van Zoerab Azmaiparasjvili bij het EK schaken voor landenteams, www.olimpbase.org
  7. Chess Column. Gearchiveerd op 14 april 2018. Geraadpleegd op 4 december 2016.
  8. The fake Heroes of Chernobyl revisited (23 May 2005). Geraadpleegd op 4 december 2016.
  9. Evgeny Sveshnikov: "Only fools learn from their mistakes. It seems I am one of them..." - chess-news.ru. Gearchiveerd op 8 augustus 2017. Geraadpleegd op 4 december 2016.
  10. Strumica 1995, Azmai's Answer New in Chess 1996/3, page 5
  11. GrandMaster Square >>> Letter from GM Sveshnikov. Geraadpleegd op 4 december 2016.
  12. FIDE Vice President held in custody by Spanish Police, after being heavily beaten up, 14 nov. 2004, www.fide.com, gearchiveerd door web.archive.org
  13. Chess News - Azmai cleared by Spanish court. ChessBase.com. Geraadpleegd op 21 december 2011.
  14. Protest by Georgian women grandmasters. ChessBase.com (9 June 2004). Geraadpleegd op 9 april 2011.
  15. Kovalyov accusing ECU president and FIDEWorldCup organizer Azmaiparashvili of verbal abuse. twitter.com.
  16. All about the Dress Code Scandal in Tbilisi. , chessbase.in