Wladislaus Wasa

monarch uit Pools-Litouwse gemenebest (1595-1648)

Wladislaus IV (Łobzów bij Krakau, 9 juni 1595 - Merkinė, 20 mei 1648), uit het Zweedse huis Wasa, was vanaf 1632 gekozen koning van Polen en grootvorst van Litouwen, en titulair koning van Zweden. Vanaf 1610 was hij gekozen tsaar van Rusland en vanaf 1613-1634 titulair tsaar van Rusland. Hij was lid van de Orde van het Gulden Vlies.

Wladislaus Wasa
1595-1648
Wladislaus Wasa
Koning van Polen
Periode 1632-1648
Voorganger Sigismund III/IV
Opvolger Jan II Casimir
Grootvorst van Litouwen
Periode 1632-1648
Voorganger Sigismund III/IV
Opvolger Jan I Casimir II
Tsaar van Rusland (titulair)
Periode 1610
Voorganger Vasili IV
Opvolger Michaël I
Vader Sigismund III van Polen
Moeder Anna van Oostenrijk
Dynastie Huis Wasa

Koninklijke titel bewerken

Zijn Latijnse koninklijke titel luidde: Vladislaus Quartus Dei gratia rex Poloniae, magnus dux Lithuaniae, Russiae, Prussiae, Masoviae, Samogitiae, Livoniaeque, Smolenscie, Severiae, Czernichoviaeque necnon Suecorum, Gothorum Vandalorumque haereditarius rex, electus magnus dux Moschoviae. Vertaald: Wladislaus IV, door Gods genade koning van Polen, grootvorst van Litouwen, Roes, Pruisen, Mazovië, Samogitië, Lijfland, Smolensk, Severië, Czernichów, erfkoning van Zweden, de Goten en Vandalen en gekozen grootvorst van Moskou.

Geschiedenis bewerken

Hij was de oudste zoon van koning Sigismund III van Polen en van aartshertogin Anna van Oostenrijk. Hij was een voorstander van geweld in tegenstelling tot de pacifistisch ingestelde adel. Ook zijn vermeende rechten op de Zweedse en Russische troon probeerde hij met geweld te verkrijgen.

In 1610 werd hij, als Wladislaus I, tot tsaar van Rusland verkozen, maar, zonder goedkeuring van zijn vader, nam hij deze functie niet op. Niettemin bleef hij wel tot 1634 de titel voeren.

In 1632 volgde hij zijn vader op als koning van Polen. Hij trachtte katholieken en protestanten in zijn land te laten samenleven, maar slaagde daar maar gedeeltelijk in.

Huwelijk en kinderen bewerken

Wladislaus huwde op 13 september 1637 met:

  • 1. Cecilia Renata van Oostenrijk (1611-1644), aartshertogin, jongste dochter van keizer Ferdinand II van Oostenrijk, nicht (2de graad) van Wlasilaus. Het was een tragisch huwelijk. De eerste twee kinderen stierven heel jong, het derde kind werd doodgeboren. Kort daarna stierf Cecilia zelf.

Op 5 november 1645 huwde hij bij volmacht met:

  • 2. Marie Louise van Nevers-Gonzage (1611-1667), dochter van Carlo I uit een Italiaans vorstengeslacht, zij had een literaire salon in Parijs en was bevriend met Wladislaus broer Jan II Casimir. Zij was belangrijk voor hem vanwege de goede verhouding met Frankrijk. Zij zette zich in voor de vivente rege, de koningskeuze bij leven van de regerende vorst. Nog geen drie jaar na haar huwelijk was ze weduwe en trouwde ze haar zwager Jan Casimir.

Voorouders bewerken

Overgootouders

Koning Gustaaf I van Zweden (1496-1560)
∞ 1536
Margaretha Leijonhufvud (1516-1551)

Koning Sigismund I van Polen (1467-1548)
∞ 1518
Bona Sforza (1494-1557)

Keizer Ferdinand I (1503-1564)
∞ 1515
Anna van Bohemen en Hongarije (1503-1547)

Hertog Albrecht V van Beieren
∞ 1546
Anna van Oostenrijk (1528-1590)

Grootouders

Koning Johan III van Zweden (1537–1592)
∞ 1562
Catharina van Polen (1526–1583)

Aartshertog Karel II van Oostenrijk (1540-1590)
∞ 1571
Maria Anna van Beieren (1551-1608)

Ouders

Koning Sigismund III van Polen (1566–1632)
∞ 1605
Anna van Oostenrijk (1573-1598)

Wladislaus Wasa (1595–1648)

Zie ook bewerken

Literatuur bewerken

Zie de categorie Wladislaus IV of Poland van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.