Wikipedia:Werp je collegialiteit in de strijd

Dit is een essay. De pagina beschrijft niet een officiële regel of richtlijn, maar geeft enkel de mening weer van de auteur(s). Voel je vrij om aanpassingen te maken of erover te discussiëren op de overlegpagina.

Op Wikipedia is er vaak strijd tussen collega's. Met de strijd verdwijnt dan de collegialiteit. Meermalen is mij in een dergelijke situatie om advies gevraagd. Waar ligt het probleem en wat is de oplossing?

Het neutrale standpunt van Wikipedia vormt een gezamenlijk uitgangspunt voor mensen met zeer uiteenlopende visies. Zonder het neutrale standpunt zou samenwerking tussen deze mensen onmogelijk zijn. Nu kunnen mensen met tegengestelde visies toch aan één lemma samenwerken, zolang ze zich tot gezamenlijk doel hebben gesteld een neutrale en feitelijk juiste tekst te schrijven.

Toch gaat het in de praktijk juist daar vaak mis. Beide partijen zijn van mening dat zij zelf die neutrale en feitelijk juiste tekst schrijven, maar de ander doet dat niet. De ander is een POV-pusher, begrijpt het onderwerp niet goed, misbruikt bronnen, en blijkt in het geheel niet in staat neutraal te schrijven. Dat rechtvaardigt dan ellenlange discussies, bewerkingsoorlogen en zelfs persoonlijke aanvallen. Bij voorkeur plaats je ook nog een waarschuwing op de overlegpagina van een ander – succes verzekerd! Menige discussie is zo in een neerwaartse spiraal geraakt, totdat er uiteindelijk editbewaak-, beveiligings-, blok- en zelfs arbitrageverzoeken worden ingediend.

Hoe voorkom je dat het zover komt? En als het zover gekomen is, hoe kun je dan toch verder?

Beschouw elkaar als collega's, en niet als opponenten. Laat alle verwijten, frustraties en andere pijnpunten radicaal achter je, en richt je op een goede samenwerking. Zo krijg je je plezier terug, en dat is waarschijnlijk het belangrijkste!
Laat de ander merken dat je zijn specifieke kennis en vaardigheden waardeert. Collegialiteit en waardering zijn erg stimulerend voor een goede samenwerking.
Zorg dat je een gezamenlijk uitgangspunt hebt. Benoem de zaken waarover jij en je collega het eens zijn.
Zorg dat het ook duidelijk is op welke punten er onenigheid is. Benoem dus de geschilpunten.
Plaats een tekstvoorstel op de overlegpagina van een lemma. Maak daarbij duidelijk onderscheid tussen de gedeelten waarmee beiden waarschijnlijk instemmen, en de gedeelten waarover discussie zou kunnen ontstaan.
Bedenk dat er altijd legio alternatieven zijn voor de manier waarop je iets opschrijft. Indien de ander met een bepaalde formulering niet kan instemmen, ga dan op zoek naar een andere formulering, net zolang tot je iets gevonden hebt waar je je allebei in kunt vinden. Afhankelijk van de situatie heb je daarbij grofweg drie mogelijkheden:
- Vermijden: laat het hele geschilpunt gewoon weg uit de tekst. Dat kun je soms al bereiken door een of twee woorden aan te passen.
- Compromis: Formuleer een tekst waarbij betrokkenen gelijke of gelijkwaardige concessies moeten doen. Niet ideaal, want dan blijft iedereen misschien een beetje ontevreden.
- Kool en geit sparen: vermeld beide visies in de tekst. Dan wordt de tekst misschien wat uitgebreid, maar dit kan ook zorgen voor volledigheid. Misschien is er onder deskundigen wel veel debat over het beschreven onderwqerp; op deze manier kun je dan de staat van het debat schetsen.
Probeer (met mate) de aandacht te trekken van andere collega's met enige deskundigheid. Hun input kan bijzonder waardevol blijken en leiden tot een makkelijker oplossing dan je voor mogelijk hield. Doe dit niet om gelijk te krijgen (dat zou eerder escalerend werken), maar om extra expertise binnen te halen.

Wacht hiermee niet tot de ander gedragsverbetering vertoont, maar neem zelf initiatief! Geef het ook niet na een eerste (mislukte) poging op. Vertrouw de ander (met mate, dat mag best), en laat dat vertrouwen ook blijken. De weg van een onderlinge verhouding tussen opponenten naar collegialiteit kan lang zijn. Maar er is weinig dat meer voldoening geeft dan wanneer je merkt dat je grootste opponent je beste collega wordt! Misschien vergt het veel geduld en moet je veel verdragen, maar wanneer vroegere vijanden goede vrienden zijn geworden, is dat een beloning die alles goedmaakt. Ook de inhoud van de encyclopedie zal daardoor enorm verbeteren. Beschouw dit niet als iets onmogelijks; vriendelijkheid en waardering zijn bijzonder krachtige wapens die iedereen kan hanteren.

Kortom: Werp je collegialiteit in de strijd. Want met de collegialiteit verdwijnt dan de strijd. Succes!