Wikipedia

Wijnand Otto Jan Nieuwenkamp

Nederlands kunstschilder (1874–1950)

Wijnand Otto Jan Nieuwenkamp (Amsterdam, 27 juli 1874 – Fiesole, 23 april 1950), voor insiders W.O.J.N., was een Nederlandse kunstenaar.

W.O.J. Nieuwenkamp
Portret van Nieuwenkamp door Nico Jungmann (1909)
Persoonsgegevens
Volledige naam Wijnand Otto Jan Nieuwenkamp
Geboren 27 juli 1874
Overleden 23 april 1950
Beroep(en) kunstenaar
RKD-profiel
Portaal  Portaalicoon   Kunst & Cultuur

Loopbaan bewerken

 
W.O.J. Nieuwenkamp Villa D'Eekhorst, Lunteren 1906

Na enkele lessen aan de Amsterdamse Kunstnijverheidsschool vestigde hij zich als autodidact. Hij werkte onder andere in Amsterdam, het Midden-Oosten, Java in 1898, Bali in 1904 en Lombok in 1906 en 1907. Vanaf 1900, het jaar van zijn huwelijk met Anna Wilbrink, bouwde hij aan een woonschip dat De Zwerver genoemd werd. Hiermee voer hij door Nederland, België en Duitsland. Al snel werden er aan boord tentoonstellingen gehouden, waarbij zijn werk kon worden aangekocht. In 1906 werd naar zijn ontwerp, in het Gelderse Lunteren, villa 'D'Eekhorst' gebouwd, in opdracht van zijn schoonvader G.J. Wilbrink.

In 1913 en 1914 was hij in Brits-Indië. Van 1917 tot 1919 reisde hij naar Java, Bali en Timor en Onderhoorigheden. In 1924-1925 reisde hij naar Sumatra, Java en Bali, als gevolg van een opdracht voor de Handelsvereeniging Amsterdam. In 1933-1934 reisde hij naar Egypte. In 1936/1937 reisde hij voor de laatste maal naar Bali. Een latere reis werd door het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog verhinderd. Van deze reizen werden boeken geschreven en geïllustreerd. Er werden veel artikelen over gepubliceerd in het tijdschrift Nederlandsch Indië, Oud en Nieuw. Ook in de wetenschappelijke tijdschriften verschenen bijdragen van zijn hand. Veel van Nieuwenkamps werk na 1925 hangt samen met de Borobudurtempel op Java.

Nieuwenkamp en Anna kregen vier kinderen, onder wie Willem Nieuwenkamp. De groei van het gezin en de aanwas van kunstvoorwerpen, verzameld op buitenlandse reizen noopten hem om een huis op het land te bouwen. Dat gebeurde in Edam.

 
Villa Nieuwenkamp in Fiesole

In Edam was hij van 1910 tot 1920 woonachtig en werkzaam, al was hij in 1895 al betrokken bij de oprichting van het Edams Museum.[1] Later vestigde hij zich in Italië, aanvankelijk zwervend, daarna wonend in Rome. Later kocht hij de villa Il Riposo dei Vescovi, nu ook ter plaatse nog bekend als de Villa Nieuwenkamp, in het dorp San Domenico, bij Fiesole, iets ten oosten van Florence. Hij werkte als schilder, tekenaar, houtsnijder, etser, lithograaf, boekbandontwerper en maakte een aantal ex-librissen.

Omgeving en invloed bewerken

 
Nieuwenkamp op de fiets in Bali, afgebeeld op Pura Meduwe Karang

Nieuwenkamp onderhield contacten met:

In Edam was een museum dat aan zijn werk gewijd was, hiervoor werd ook de Stichting Museum Nieuwenkamp opgericht. Het museum werd geopend in juli 1949, maar het werd in de jaren zeventig van de vorige eeuw gesloten.[2] De Stichting Museum Nieuwenkamp bestaat nog steeds en beheert een grote collectie, die afkomstig is uit nalatenschappen. In de jaren tien kwam Nieuwenkamps werk opnieuw in de belangstelling. Dat kwam onder meer tot uiting in een omvangrijke publicatie over zijn grafische werk en een tentoonstelling in de Universiteitsbibliotheek Leiden in 2016.[3]

Bibliografie bewerken

 
Graf in Fiesole
  • Oude Hollandsche steden aan de Zuiderzee” met J.G. Veldheer, (Erven F. Bohn, Haarlem); 1897 en 1901
  • Old Dutch towns and villages of the Zuiderzee (T. Fischer, Unwin), 1901
  • Alte holländische Städte und Dörfer an der Zuidersee (Eugen Diederichs, Leipzig). 1902
  • Gids voor Bandoeng, Garoet en omstreken (Hotel Homan en Hotel Horck, Bandoeng). 1908
  • Bali en Lombok, (Zwerver uitgave in drie delen) 1910.
  • Zwerftochten door Bali (Elsevier, Amsterdam). 1906/1910
  • Tweehonderd etsen en houtsneden van W.O.J. Nieuwenkamp (Wed. G. Dorens en Zoon, Amsterdam). 1912
  • Vijftig nieuwe etsen van W.O.J. Nieuwenkamp (Eisenloeffels Kunsthandel, v.h. Wed. G. Dorens en Zoon, Amsterdam). 1916
  • Zwerftochten op Bali (Elsevier, Amsterdam). 1922
  • Sammlung W.O.J. Nieuwenkamp (Auriga Verlag, Berlijn). 1924 Komt ook voor onder de titel Malaien.
  • Heilige steden (H.P. Leopolds Uitg. Mij., Den Haag).1924
  • 1874-1924: W.O.J. Nieuwenkamp (Galerie Kleykamp, Den Haag). 1924
  • Zwerftocht door Timor en onderhoorigheden (Elsevier, Amsterdam). 1925
  • Bouwkunst van Bali (H.P. Leopolds Uitg. Mij., Den Haag. 1926
  • L'Oeuvre grave de Nieuwenkamp (A. Mak, Amsterdam). 1927
  • Beeldhouwkunst van Bali (H.P. Leopolds Uitg. Mij., Den Haag). 1928
  • Mijn huis op het water, mijn huis op het land (Leopolds Uitg. Mij., Den Haag). Deel I,1930. Deel II in 1935.
  • Een Florentijnsche villa (Leopolds Uitg. Mij., Den Haag). 1936
  • Kalender voor 1938 (Volksuniversiteit, Rotterdam). 1937
  • Bouwkunst en Beeldhouwkunst van Bali (H.P. Leopolds Uitg. Mij., Den Haag. 1947
  • Het Huis op den Heuvel (H.P. Leopolds Uitg. Mij., Den Haag). 1949
  • Bali, toen het nog een paradijs was. Reisverhalen, tekeningen en prenten (uit Elsevier's Geïllustreerd Maandschrift), met een inleiding van J.F. Heijbroek (Elsevier Boeken, Amsterdam), 2013
  • W.O.J. Nieuwenkamp: Bouwstoffen. Toegepaste grafiek & illustraties. [Bevat ook: Tweehonderd etsen en houtsneden & Vijftig nieuwe etsen.] Red.: Ernst Braches i.s.m. J.F. Heijbroek. Amsterdam, Uitgeverij De Buitenkant, 2016. ISBN 9789490913618

Literatuur bewerken

  • Johan Schwencke: Tweehonderd Nederlandse grafische kunstenaars, sedert het eind der negentiende eeuw. Wereldbibliotheek, Amsterdam 1954;
  • W.O.J. Nieuwenkamp, etno-grafikus van Bali (Etnologisch Museum Nusantara, Delft). 1974;
  • W.O.J. Nieuwenkamp (de kleinzoon): W.O.J.N., leven en werken, bouwen en zwerven van de kunstenaar W.O.J. Nieuwenkamp, opgetekend door zijn kleinzoon. A.W. Bruna & Zoon, Utrecht 1979. ISBN 90-229-5294-0;
  • Bruce W. Carpenter: W.O.J. Nieuwenkamp First European Artist in Bali. Uniepers Abcoude, 1997. ISBN 90-6825-198-8;
  • Ruud Spruit, Artists on Bali: Nieuwenkamp, Bonnet, Spics, Hofker, Le Mayeur, Arie Smit, Pepin Press, 1997. ISBN 90-5496-025-6;
  • J.F.K. Kits Nieuwenkamp: W. O. J. Nieuwenkamp (1874-1950): beeldend kunstenaar, schrijver, architect, ontdekkingsreiziger, etnoloog en verzamelaar van Oostaziatische kunst: gezien door tijdgenoten. Bekking & Blitz, Amersfoort 1997;
  • Cary Venselaar (samensteller): W.O.J. Nieuwenkamp, Alles voor de kunst. LM Publishers Volendam, 2019. ISBN 978-946-02252-15.

Zie ook bewerken

Externe link bewerken

Overgenomen van "https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Wijnand_Otto_Jan_Nieuwenkamp&oldid=66258427"