Volkskunst

Volkskunst is kunst met een utilitair en esthetisch karakter die binnen een bepaalde volkse traditie is ontstaan. Het is kunst door gewone mensen, bedoeld voor een kleinere groep en zonder grote artistieke pretenties.

Boerenkast met een O.L.V.-medaillon, en Heilig Hart. Zuid-Duitsland.

Naast de grote kunststromingen zijn er in alle landen en in alle tijden ook steeds gewone mensen bezig geweest met kunst. Deze kunst heeft niet het commerciële of artistieke niveau van de grote meesters, maar de intentie is eerlijk en plichtbewust. Volkskunst is doorgaans soberder uitgewerkt, maar toch zeer in trek bij verzamelaars.

Meubilair

Meubilair werd vervaardigd op een eenvoudige manier met een toets kunstzinnigheid, soms werd er ook werk gemaakt voor sommige stukken; in Duitsland getuigen de vele Bauernschränke van deze kleurrijke kunst. Kasten werden gemaakt voor bijzonder levensgebeurtenissen: voorbeeld een "Hochzeitsschrank" voor een huwelijk.

Devotie in de volkskunst

In het katholieke volksgeloof werden op eigen manier verschillende heiligen en religieuze zaken uitgebeeld met de beperkte middelen die men voorhanden had. In het beste geval was dit hout of metaal, maar vaker moest men zijn toevlucht nemen tot alternatieve zaken zoals (oud) glas, papier, was, stukjes stof, wol, steentjes of zelfs deeg en been.

Voorbeelden zijn de wassen Onze-Lieve-Vrouwebeelden, papieren bidprentjes of paternosters. Een opmerkelijk verschijnsel zijn de zogenaamde Oratoires (kapelletjes), een heilige die wordt afgebeeld in een besloten hofje van papier-maché, schilderingen achter glas (geen glas in lood), geborduurde kaders met gebedjes, enz.

Galerij

• 
  Onze-Lieve-Vrouwebeeld in was; laat 19e eeuw
• 
  Wassen kindje, detail
• 
  Ex voto, Zuid-Duitsland, 19e eeuw
• 
  Heilige Anna met Maria, achter-glas-schilderij, Duitsland

Literatuur

• Onze volkskunst: Tjaard Wiebo Renzo de Haan · 1979. Elsevier.

Zie ook

• Lüftlmalerei
• Volksmuziek
• Picturale tapijten
• Chochloma: Russische volkskunst
• Rosemaling
• Kurbits
• Hinderlooper schilderkunst

Bronnen, noten en/of referenties