Verdragen van de Europese Unie

De verdragen van de Europese Unie zijn feitelijk de grondwettelijke wetgeving van de Unie, waarin alle instituties, beleidsterreinen en wetgevingsprocedures beschreven staan. Ze vormen het primaire recht van de Europese Unie en staan boven het secundair recht (richtlijnen en verordeningen).

Verdragswijzigingen bewerken

De Verdragen kunnen worden gewijzigd volgens een gewone herzieningsprocedure. (Zij kunnen ook worden gewijzigd volgens vereenvoudigde herzieningsprocedures.)[1]

De gewone herzieningsprocedure verloopt als volgt.

2 De regering van iedere lidstaat, het Europees Parlement en de Europese Commissie kunnen de Raad van de Europese Unie ontwerpen tot herziening van de Verdragen voorleggen. De Raad stuurt deze vervolgens door naar de Europese Raad en naar de nationale parlementen.

3 Indien de Europese Raad met gewone meerderheid van stemmen besluit de voorgestelde wijzigingen te bespreken, wordt een Conventie bijeengeroepen. Deze bestaat uit vertegenwoordigers van de nationale parlementen, van de staatshoofden en regeringsleiders van de lidstaten, van het Europees Parlement en van de Commissie. Ook de Europese Centrale Bank wordt geraadpleegd in geval van institutionele wijzigingen op monetair gebied. De Conventie beziet de ontwerpen tot herziening en neemt bij consensus een aanbeveling aan ten behoeve van een Conferentie van vertegenwoordigers van de regeringen der lidstaten.

4 Deze stelt in onderlinge overeenstemming de verdragswijzigingen vast.

De wijzigingen treden in werking nadat zij door alle lidstaten overeenkomstig hun onderscheiden grondwettelijke bepalingen zijn bekrachtigd.

Lopende verdragen bewerken

De volgende verdragen zijn rechtsgeldig.

Oprichtende verdragen bewerken

De Europese Unie is gebaseerd op de volgende verdragen:

Amenderende verdragen bewerken

De Europese Unie is door amenderende verdragen in het verleden aangepast om op die manier nieuwe beleidsterreinen te creëren, en veranderingen te brengen in de instellingen en wetgevingsprocedures:

Toetredingsverdragen bewerken

  Zie Uitbreiding van de Europese Unie voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

De oprichtende verdragen werden ook geamendeerd door verdragen met betrekking tot de toetreding van nieuwe lidstaten tot de Europese Unie:

Verdragen over het Europese budget bewerken

Ten slotte hebben ook twee budgetverdragen invloed gehad op de huidige geconsolideerde verdragen:

Verlopen verdragen bewerken

Er is in de geschiedenis van de Europese Unie slechts een verdrag dat zijn rechtsgeldigheid heeft verloren door het verstrijken van de termijn van 50 jaar waarvoor het was gesloten:

Niet-geratificeerde verdragen bewerken

Tijdlijn bewerken

Verdragen en hun effect op de structuren van de Unie door de tijd heen
1948 1952 1958 1967 1987 1993 1999 2002 2003 2009 2011
Brussel EGKS EEG / Euratom Fusieverdrag Europese Akte EU-Verdrag Amsterdam Nice Lissabon
Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal (EGKS)
Europese Gemeenschap voor Atoomenergie (EURATOM)
Europese Economische Gemeenschap (EEG)
P

IJ

L

E

R

S
Europese Gemeenschap (EG) Europese Unie (EU)
↑Europese Gemeenschappen↑ Justitie & Binnenlandse Zaken (JBZ)
Politiële & justitiële samenwerking in strafzaken (PJSS)
Europese politieke samenwerking (EPS) Gemeenschappelijk buitenlands & veiligheidsbeleid (GBVB)
West-Europese Unie (WEU)

Externe links bewerken