Tweede Kamerverkiezingen in het kiesdistrict Arnhem (1888-1918)

Tweede Kamerverkiezingen in het kiesdistrict Arnhem (1888-1918) geeft een overzicht van verkiezingen voor de Nederlandse Tweede Kamer in het kiesdistrict Arnhem in de periode 1888-1918.^[1]

Kiesdistrict Arnhem (1888)

Het kiesdistrict Arnhem was al ingesteld in 1848. De indeling van het kiesdistrict werd gewijzigd na de grondwetsherziening van 1887; tevens werd het kiesdistrict toen omgezet in een enkelvoudig district.^[2] Tot het kiesdistrict behoorde vanaf dat moment uitsluitend de gemeente Arnhem.

Het kiesdistrict Arnhem vaardigde in dit tijdvak per zittingsperiode één lid af naar de Tweede Kamer.

Legenda

cursief: in de eerste verkiezingsronde geëindigd op de eerste of tweede plaats, en geplaatst voor de tweede ronde;
vet: gekozen als lid van de Tweede Kamer.

6 maart 1888

De verkiezingen werden gehouden na vervroegde ontbinding van de Tweede Kamer.^[3]

	6 maart
Kiesgerechtigden	3.009
Opkomst	2.623
Geldige stemmen	2.616
Blanco stemmen	6
Kandidaten
W. Rooseboom^[4]	1.313
R. Melvil van Lijnden	1.029
A. Moll	259

29 juli 1890

Willem Rooseboom, gekozen bij de verkiezingen van 6 maart 1888, trad op 5 juli 1890 af vanwege zijn bevordering tot luitenant-kolonel.^[5] Om in de ontstane vacature te voorzien werd een tussentijdse verkiezing gehouden.

	29 juli
Kiesgerechtigden	2.737
Opkomst	688
Geldige stemmen	660
Blanco stemmen	28
Kandidaten
W. Rooseboom^[4]	555
H. Tindal	60
A. Moll	29

9 juni 1891

De verkiezingen werden gehouden na ontbinding van de Tweede Kamer.

	9 juni
Kiesgerechtigden	2.792
Opkomst	2.077
Geldige stemmen	2.061
Blanco stemmen	13
Kandidaten
P. Rink	1.143
D.R.B. van Lynden	727
A.H. Gerhard	170

10 april 1894

De verkiezingen werden gehouden na ontbinding van de Tweede Kamer.

	10 april
Kiesgerechtigden	2.786
Opkomst	2.400
Geldige stemmen	2.387
Blanco stemmen	9
Kandidaten
P. Rink^[4]	1.330
J.F. Bijleveld	1.051

15 juni 1897

De verkiezingen werden gehouden na ontbinding van de Tweede Kamer.

	15 juni
Kiesgerechtigden	4.972
Opkomst	4.267
Geldige stemmen	4.202
Blanco stemmen	65
Kandidaten
P. Rink^[4]	2.130
H.J.A.M. Schaepman	1.168
A.D.P.V. van Löben Sels	567
H.H. van Kol	337

14 juni 1901

De verkiezingen werden gehouden na ontbinding van de Tweede Kamer.

	14 juni	27 juni^[6]
Kiesgerechtigden	5.415	5.415
Opkomst	4.252	4.366
Geldige stemmen	4.137	4.321
Blanco stemmen	115	45
Kandidaten
P. Rink^[4]	2.047	2.496
J.S.F. van Hoogstraten	1.585	1.825
B. Reyndorp	505

16 juni 1905

De verkiezingen werden gehouden na ontbinding van de Tweede Kamer.

	16 juni	28 juni^[6]
Kiesgerechtigden	6.754	6.754
Opkomst	6.048	6.172
Geldige stemmen	5.990	6.137
Blanco stemmen	58	35
Kandidaten
P. Rink^[4]	2.729	3.396
C. van der Voort van Zijp	2.649	2.741
W.P.G. Helsdingen	612

7 september 1905

Pieter Rink, gekozen bij de verkiezingen van 16 en 28 juni 1905, nam zijn benoeming niet aan vanwege zijn toetreding op 17 augustus 1905 tot het na de verkiezingen geformeerde kabinet-De Meester. Om in de ontstane vacature te voorzien werd een naverkiezing gehouden.

	7 september	14 september^[6]
Kiesgerechtigden	6.754	6.754
Opkomst	5.055	5.373
Geldige stemmen	5.017	5.339
Blanco stemmen	38	34
Kandidaten
K. Eland	2.198	2.935
S. de Vries	1.859	2.404
W.P.G. Helsdingen	960

11 juni 1909

De verkiezingen werden gehouden na ontbinding van de Tweede Kamer.

	11 juni	23 juni^[6]
Kiesgerechtigden	8.069	8.069
Opkomst	6.509	6.869
Geldige stemmen	6.449	6.821
Blanco stemmen	60	48
Kandidaten
K. Eland^[4]	2.481	3.638
H.C. Hogerzeil	2.917	3.183
L.M. Hermans	1.051

17 juni 1913

De verkiezingen werden gehouden na ontbinding van de Tweede Kamer.

	17 juni	25 juni^[6]
Kiesgerechtigden	9.044	9.238
Opkomst	8.006	7.917
Geldige stemmen	7.949	7.890
Blanco stemmen	57	27
Kandidaten
K. Eland^[4]	2.923	4.852
J.A. de Wilde	3.093	3.038
L.M. Hermans	1.933

15 juni 1917

De verkiezingen werden gehouden na ontbinding van de Tweede Kamer.

	15 juni
Kiesgerechtigden	9.626
Opkomst	3.797
Geldige stemmen	3.737
Blanco stemmen	60
Kandidaten
K. Eland^[4]	3.088
M.C.van Wijhe	649

Opheffing

De verkiezing van 1917 was de laatste verkiezing voor het kiesdistrict Arnhem. In 1918 werd voor verkiezingen voor de Tweede Kamer overgegaan op een systeem van evenredige vertegenwoordiging met kandidatenlijsten van politieke partijen.

Bronnen

Tweede Kamerverkiezingen kiesdistrict Arnhem op www.verkiezingsuitslagen.nl

Noten

↑ De verkiezingen in 1888 waren de eerste verkiezingen waarbij een Tweede Kamer van 100 leden gekozen werd; de verkiezingen in 1918 waren na de opheffing van de kiesdistricten de eerste verkiezingen waarbij de uitslag bepaald werd op grond van het stelsel van evenredige vertegenwoordiging.
↑ Een enkelvoudig district vaardigde per zittingsperiode één lid af naar de Tweede Kamer.
↑ Bij de grondwetsherziening van 1887 was het aantal leden van de Tweede Kamer uitgebreid van een variabel aantal, afhankelijk van de bevolkingsomvang, naar een vast aantal van 100. Tegelijkertijd werd het aantal kiesdistricten uitgebreid.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ Aftredend en herkiesbaar Tweede Kamerlid voor Arnhem.
↑ De vigerende wetgeving vereiste het aftreden van een lid van het parlement bij een aantal benoemingen. Het aftredende parlementslid was terstond herkiesbaar.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e Omdat geen van de kandidaten in de eerste ronde de absolute meerderheid van de uitgebrachte geldige stemmen behaalde, was een tweede verkiezingsronde nodig. Deze werd gehouden tussen de twee kandidaten die in de eerste ronde de meeste stemmen behaald hadden.

Overgenomen van "https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Tweede_Kamerverkiezingen_in_het_kiesdistrict_Arnhem_(1888-1918)&oldid=64596465"