Trichloormethaansulfenylchloride

chemische verbinding

Trichloormethaansulfenylchloride is een organische verbinding met als brutoformule CCl4S. Het is een vluchtige gele, olie-achtige vloeistof met een scherpe geur, die giftig is bij inademing.

Trichloormethaansulfenylchloride
Structuurformule en molecuulmodel
Structuurformule van trichloormethaansulfenylchloride
Algemeen
Molecuulformule CCl4S
IUPAC-naam trichloormethaansulfenylchloride
Andere namen perchloormethylmercaptaan
Molmassa 185,8877 g/mol
InChI
1S/CCl4S/c2-1(3,4)6-5
CAS-nummer 594-42-3
EG-nummer 209-840-4
PubChem 11666
Wikidata Q680191
Waarschuwingen en veiligheidsmaatregelen
CorrosiefToxisch
Gevaar
H-zinnen H301 - H312 - H330 - H314
EUH-zinnen geen
P-zinnen P280 - P301+P330+P331 - P301+P310 - P302+P352 - P304+P340 - P305+P351+P338 - P310
Opslag Gescheiden van voeding en voedingsmiddelen. Goed gesloten bewaren.
VN-nummer 1670
Fysische eigenschappen
Aggregatietoestand vloeibaar
Kleur geel
Dichtheid 1,7 g/cm³
Kookpunt 147-148 °C
Dampdruk 400 Pa
Onoplosbaar in water
Tenzij anders vermeld zijn standaardomstandigheden gebruikt (298,15 K of 25 °C, 1 bar).
Portaal  Portaalicoon   Scheikunde

Synthese bewerken

De Duitse scheikundige B. Rathke synthetiseerde voor het eerst rond 1870[1] trichloormethaansulfenylchloride, door de chlorering van koolstofdisulfide met een jodiumkatalysator. Dit principe wordt nog steeds gebruikt. De voornaamste reacties die daarbij optreden zijn:

 
 
 

De voornaamste nevenproducten die ontstaan zijn dus zwavelchloride, zwaveldichloride en tetrachloormethaan. De vorming van bijproducten kan onderdrukt worden door de reactie uit te voeren in aanwezigheid van een verbinding met twee carbonylgroepen, zoals een diketon.[2]

Toepassingen bewerken

De stof is een tussenproduct in de synthese van de fungiciden captan en folpet, en van kleurstoffen. Ze kan ook gebruikt worden voor de synthese van thiofosgeen (CSCl2).[3]

De stof werd tijdens de Eerste Wereldoorlog door Frankrijk en Rusland gebruikt als gifgas onder de naam "clairsit". Ze bleek daarvoor weinig geschikt, omdat ze gemakkelijk volledig geadsorbeerd wordt in een gasmasker met actieve kool.[4]

Toxicologie en veiligheid bewerken

De stof ontleedt bij verhitting met vorming van giftige en corrosieve dampen, waaronder waterstofsulfide en zwaveloxiden. De stof ontleedt bij contact met water met vorming van waterstofchloride, zwaveldioxide en koolstofdioxide. Ze reageert met basen, oxiderende en reducerende stoffen. Trichloormethaansulfenylchloride tast vele metalen aan.

Externe link bewerken