Stoomgemaal Mastenbroek

gebouw en museum in Genemuiden, Overijssel

Het Stoomgemaal Mastenbroek staat aan de Kamperzeedijk, tussen Kampen en Genemuiden, bij het afwateringskanaal de Veneriete. Het gemaal is in 1855 gebouwd om de Mastenbroekerpolder te bemalen. Het heeft dienstgedaan tot 1961, toen een elektrisch gemaal de functie overnam. Het gemaal staat in de 'Top 100 van de Rijksdienst voor de Monumentenzorg' uit 1990.

Stoomgemaal Mastenbroek
Uitzicht op het stoomgemaal
Gebouw
Plaats Tussen Kampen en Genemuiden
Bouwjaar 1855
Verbouwing 1961
Huidig gebruik museum
Monumentstatus Top 100 van de Rijksdienst voor de Monumentenzorg
Gemaal
Capaciteit 390 m3 per minuut
Aandrijving stoom
Fabrikant motor Mij. 'De Atlas' te Amsterdam
Opvoerwerktuig 2 schepraderen
Het vliegwiel van de stoommachine
De ketel van de stoommachine
Een Polygoonjournaal uit 1956 over de naderende vervanging van het stoomgemaal Mastenbroek

Technische gegevens van de ketel bewerken

Fabricaat ketel Ten Horn, Veendam, 1926
Type ketel Lancashire met 2 vuurgangen uit 1962, het is een tank ketel met ombouw
Lengte 8500 mm
Diameter 2500 mm
Inhoud 26 m3
Machine:
Fabricaat Mij. 'De Atlas' te Amsterdam 1856
Type stoommachine 1 cilinder, horizontale, dubbelwerkende expansiemachine met injectiecondensor
Diameter cilinder 740 mm
Zuigerslag 2440 mm
Stoomdruk 4 atmosfeer
Vermogen 93 pk bij 10 omwentelingen per minuut
Drijfstang gesmeed; tegen knik beschermd door essenhouten lijf.
Vliegwiel 7,50 m gietijzeren velg van 300 mm doorsnede
Gewicht ca. 16.000 kg
Pomphuis:
aantal schepraden 2
Diameter 6000 mm.
Breedte 2x 2150 mm.
Pompvermogen 390 m3/minuut bij een opvoerhoogte van 60 cm, een der schepraden kan worden afgekoppeld.

Restauratie bewerken

Het gemaal heeft een ingrijpende restauratie ondergaan. In 2000 werden scheuren in muren waargenomen als gevolg van aangetaste funderingspalen. In 2002 kwam een reconstructieplan gereed. De periode 2003-2010 was nodig om de definitieve plannen, de daarbij behorende financiering en de uitvoering van het restauratieplan van zowel het ondergrondse als het bovengrondse deel van het gemaal te realiseren. Inmiddels is het gemaal gerestaureerd en voorzien van een museum en bezoekerscentrum. Het technische gedeelte van het stoomgemaal is helemaal origineel, compleet en in werking.

Externe link bewerken

Zie de categorie Stoomgemaal Mastenbroek van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.