Steely Dan

Amerikaanse jazzband

Steely Dan is een Amerikaanse jazz-georiënteerde popgroep rond de muzikanten en componisten Walter Becker en Donald Fagen. De band was actief van 1970 tot en met 1981, kwam weer bijeen in 1993 en hield op te bestaan door de dood van Becker in 2017. De groepsnaam is ontleend aan de naam van een gigantische dildo uit het boek Naked Lunch van William S. Burroughs.[1]

Steely Dan
Steely Dan tijdens een optreden in 2007
Achtergrondinformatie
Jaren actief 1970-81, 1993-heden
Genre(s) Rock, jazzrock, softrock
Label(s) ABC, MCA, Giant Records, Reprise, Warner Bros.
Leden
Donald Fagen
Oud-leden
Walter Becker
Jeff Baxter
Denny Dias
Jim Hodder
David Palmer
Royce Jones
Michael McDonald
Jeff Porcaro
Steve Gadd
Jon Herington
Officiële website
(en) IMDb-profiel
(en) Allmusic-profiel
(en) Last.fm-profiel
(en) Discogs-profiel
(en) MusicBrainz-profiel
Portaal  Portaalicoon   Muziek

Geschiedenis bewerken

Becker en Fagen kenden elkaar vanaf 1967. Beiden zaten op het Bard College, in New York en speelden in lokale groepjes. In 1969 verhuisden ze naar Brooklyn en begonnen ze als sessiemuzikanten bij o.a. Jay and the Americans. Kort daarna werden ze door Gary Katz, een producer van ABC Records, als componisten naar Los Angeles gehaald. Gesteund door Katz formeerden ze hun eigen band: Steely Dan.

De eerste single ‘Dallas’ werd zonder succes in 1972 uitgebracht, gevolgd door de eerste albums Can't Buy a Thrill (1972) en Countdown to Ecstasy (1973). Mede door de nummers Do It Again, Reelin' In the Years, Dirty Work, Showbizz Kids en My Old School werden deze albums succesvol. Hierbij werden zij ondersteund door diverse sessiemuzikanten (zie begeleiding). Daarna volgden de albums Pretzel Logic (1974), Katy Lied (1975), The Royal Scam (1976), Aja (1977) en Gaucho (1980). Deze waren eveneens succesvol.

Hierna stokte hun werk tot 1993. Een en ander werd veroorzaakt door technische problemen (opnamefouten), juridische problemen (wegens de overname van ABC door MCA Records) en drugsgerelateerde problemen. Walter Becker vertrok naar Hawaii en stopte met drugs. Donald Fagen bracht intussen zijn succesvolle soloalbum The Nightfly (1982) uit en produceerde gedurende die tijd, net als Becker, werk voor andere artiesten. Toch hernieuwden ze hun samenwerking vanaf 1987.

De periode van 1993 tot 2000 kenmerkte zich door een groot aantal liveconcerten. Hiervoor werd een band samengesteld uit een keyboardspeler, sologitarist, bassist, drummer, vibrafonist, een viermansblazersectie en drie zangeressen. Deze vormden de volgende tien jaar de vaste kern van Steely Dan. De concerten werden gevolgd door een door MCA uitgebrachte serie Greatest Hits-albums. Intussen werkten Fagen en Becker in de studio aan een nieuw album. Ook veranderden ze enkele keren van platenlabel. Van MCA gingen ze naar Giant Records, Reprise en Warner Bros. In 2000 kwam het album Two against nature uit, gevolgd door een aantal live-concerten met hun vaste begeleidingsgroep. Opnieuw trokken Fagen en Becker zich in de studio terug en brachten in 2003 Everything must go uit, echter met minder succes.

De periode van 2007 tot 2017 werd gekenmerkt door wereldwijde tournees (2007/2008), het tijdelijk optreden van Donald Fagen, Boz Scaggs en Michael McDonald als The Dukes of September met de vaste begeleidingsgroep (2009/2011/2014), gevolgd door live-optredens in de Verenigde Staten. De laatste optredens met Walter Becker waren in april 2017. Vanwege zijn ziekte kon hij aan de laatste concerten niet meer meedoen. Hij stierf in september 2017 aan de gevolgen van slokdarmkanker. Donald Fagen startte hierna met een nieuwe begeleidingsband The Nightflyers.

Begeleiding bewerken

Vanaf het begin van hun carrière maakten Fagen en Becker veelvuldig gebruik van sessiemuzikanten. Maar vanwege hun kritische instelling ten opzichte van de vereiste muzikale kwaliteiten van de begeleiding en ook vanwege de karige financiële vergoeding was het verloop onder de begeleidende artiesten groot. In de loop der jaren hebben de volgende sessiemuzikanten meegewerkt aan de door Steely Dan uitgebrachte muziek:

Muziek en teksten bewerken

De muziek van Steely Dan kent invloeden uit jazz, rock-'n-roll, funk, rhythm-and-blues en pop en wordt gekenmerkt door simpele, door jazz beïnvloede structuren en harmonieën.

Met name de teksten van Steely Dan hebben enige cultstatus verworven. De soms wat cryptische bewoordingen worden door enthousiaste fans eindeloos geïnterpreteerd, en sommigen menen er zelfs geheime boodschappen in te ontwaren.[bron?] De raadselachtigheid waarmee Becker en Fagen zich bedienden in interviews wakkerde deze mysteries alleen maar verder aan. Op internet zijn er levendige discussies over te vinden. Er bestaat zelfs een Steely Dan Dictionary[2], die nuchtere verklaringen levert voor de soms wilde interpretatie van bepaalde woorden of zinsdelen. In Amerika waren er zelfs sociologen die zich bogen over de betekenis van hun muziek en teksten.[bron?] Ondanks het eindeloos aandringen van fans weigerden Donald Fagen en Walter Becker altijd om hun poëtica uit te leggen.

Discografie bewerken

Albums bewerken

Album met eventuele hitnotering(en) in de Nederlandse Album Top 100 Datum van
verschijnen
Datum van
binnenkomst
Hoogste
positie
Aantal
weken
Opmerkingen
Can't Buy a Thrill 1972 - - -
Countdown to Ecstasy 1973 - - -
Pretzel Logic 1974 - - -
Katy Lied 1975 19-03-1975 26 10
The Royal Scam 1976 19-05-1976 35 8
Aja 1977 24-09-1977 15 9
Gaucho 1980 06-12-1980 27 10
Remastered - The Best of Steely Dan 1993 25-12-1993 32 19 Verzamelalbum
Alive in America 1995 28-10-1995 69 4 Livealbum
Two Against Nature 2000 04-03-2000 19 10
Everything Must Go 2003 21-06-2003 25 10
Collected 2009 01-08-2009 9 11 Verzamelalbum
Album met hitnotering(en) in de Vlaamse Ultratop 200 albums Datum van
verschijnen
Datum van
binnenkomst
Hoogste
positie
Aantal
weken
Opmerkingen
Two Against Nature 2000 04-03-2000 16 5
Everything Must Go 2003 21-06-2003 26 3

Singles bewerken

Single met eventuele hitnotering(en) in de Nederlandse Top 40 Datum van
verschijnen
Datum van
binnenkomst
Hoogste
positie
Aantal
weken
Opmerkingen
Do It again 1972 23-12-1972 15 6
Reelin' In the Years 1973 26-05-1973 tip6 -
Rikki Don't Lose That Number 1974 22-06-1974 19 5
Haitian Divorce 1977 12-02-1977 tip9 -

Radio 2 Top 2000 bewerken

Nummer(s) met noteringen in de NPO Radio 2 Top 2000 '99 '00 '01 '02 '03 '04 '05 '06 '07 '08 '09 '10 '11 '12 '13 '14 '15 '16 '17 '18 '19 '20 '21 '22 '23
Do It Again 634 498 453 587 566 675 896 1041 1111 823 1004 963 1085 1107 1112 1268 1505 1713 1557 1810 1970 1768 1838 1833 1992
Reelin' in the Years 1266 1286 1510 1319 1332 1480 1608 1538 1844 1565 1233 1317 1381 1555 1549 1656 1916 1915 1621 - - - - - -
Rikki Don't Lose That Number 728 839 792 613 827 926 980 1121 1144 986 1178 1153 1287 1564 1390 1562 - 1939 1792 - - - - - -

Trivia bewerken

  • De gitaarsolo in Reelin' In the Years is een favoriet van Jimmy Page (Led Zeppelin).[bron?]
  • Naar dit nummer is een productiemaatschappij vernoemd die muziekdocumentaires maakt.[bron?]
  • Op Peg zong Michael McDonald voor het eerst een meerstemmige achtergrondpartij in.[bron?]
  • De Schotse band Deacon Blue is vernoemd naar Deacon Blues.[bron?]
  • Michael McDonald, Jeff Baxter en saxofonist Cornelius Bumpus hebben zowel voor Steely Dan als The Doobie Brothers gespeeld.
  • In het nummer “Everything You Did” op het album The Royal Scam, wordt gerefereerd naar The Eagels. Die op hun beurt Refereerde aan Steely Dan in hun Top-Hit Hotel California.

Externe links bewerken