Sint Pannekoek

fictieve feestdag uit Jan, Jans en de kinderen
Dit is een oude versie van deze pagina, bewerkt door Rodejong (overleg | bijdragen) op 30 nov 2016 om 03:30.
Deze versie kan sterk verschillen van de huidige versie van deze pagina.

Dit artikel komt mogelijk voor verwijdering in aanmerking.
Het overleg hierover wordt gevoerd op deze discussiepagina. Iedereen is welkom daaraan bij te dragen. Zie voor meer informatie: Waarom staat mijn artikel op de beoordelingslijst.
Voel je vrij het artikel te bewerken. Haal de pagina echter niet leeg en verwijder deze boodschap niet voordat de discussie gesloten is.

Sint Pannekoek, ook wel geschreven als Sint Pannenkoek, is een door Jan Kruis bedachte feestdag, die plaatsvindt op 29 november. In 1986 werd de feestdag voor het eerst genoemd in een van de wekelijkse strips van Jan, Jans en de kinderen in het weekblad Libelle. Sindsdien heeft het feest zich op een aantal plaatsen in Nederland, met name in Rotterdam, ontwikkeld tot een werkelijke viering.

Sint Pannekoek
Sint Pannekoek
Andere namen Sint Pannenkoek
Gevierd door Vlag van Nederland Rotterdammers
Datum 29 november
Ingesteld in 1986

Achtergrond

In het stripverhaal hebben opa Tromp en zijn kleindochter Catootje geen trek in de boontjes die Jans heeft klaargemaakt. Opa oppert hierop dat het 29 november en daarmee Sint Pannekoek is. Dit is volgens hem een oude Rotterdamse feestdag, waarbij de moeder van het gezin altijd pannenkoeken bakt. De gezinsleden wachten vervolgens op de thuiskomst van de heer des huizes met elk een pannenkoek op hun hoofd en wensen hem bij binnenkomst "een vrolijke en gezegende Sint Pannekoek" toe. Jans vindt het geweldig en gaat meteen pannenkoeken bakken. Op het laatste plaatje zit iedereen met een pannenkoek op het hoofd aan de eettafel, terwijl vader Jan, net thuisgekomen, stomverbaasd toekijkt.[1]

Na het verschijnen van deze strip kreeg het fictieve feest gaandeweg meer navolging, aanvankelijk alleen in Rotterdam, maar later ook in enkele andere Nederlandse plaatsen zoals Groningen.[2][3] Sint Pannekoek wordt tegenwoordig onder meer in de Koningskerk in Rotterdam-Feijenoord en op diverse locaties in Groningen gevierd, om geld in te zamelen voor een goed doel.[4] Daarnaast posten mensen op sociale media als Twitter en Facebook op 29 november foto's van zichzelf met een pannenkoek op het hoofd.[5]

Jan Kruis verklaarde later in een interview dat hij opa Tromp wel vaker grapjes en woordspelingen in de mond legde die Kruis' eigen vader, waar het personage van opa Tromp op is gebaseerd, had kunnen maken. Zo gebruikte Jan Kruis' vader het woord "Sint" eveneens op een spottende manier.[6][7]

In 2015 schreef Kruis, als aanvulling op de eerdere strip, Het evangelie van Sint Pannekoek, dat zich afspeelt in de 12e eeuw in een klooster aan de Rotte. Het verhaal gaat over de 15e verjaardag van de monnik Gerrit (Gerrit is tevens de voornaam van opa Tromp).[8][9] In oktober 2016 richtte Kruis, samen met de Sint Pannekoek-organisaties in Groningen en Rotterdam, het Nationaal Comité Sint Pannekoek op.[10] Tevens ontwierp Kruis een ansichtkaart met bijpassende postzegel voor het feest.[11]

Overeenkomsten met bestaande tradities

Sint Pannekoek vertoont enige overeenkomst met echte volkstradities: het Russische Maslenitsa, het Franse Mardi Gras en Pancake Tuesday, dat in Engelstalige landen op vastenavond wordt gevierd. Op deze feesten worden traditioneel ook pannenkoeken gebakken.[12]

Het is onder andere in Vlaanderen tevens de traditie dat er op Maria-Lichtmis pannenkoeken gegeten worden. Dit wordt uitgedrukt in het gezegde: Er is geen vrouwtje nog zo arm, of ze maakt haar pannetje warm.

Externe links