Zoutelande: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Arend041 (overleg | bijdragen)
→‎Monumenten: +externe link
beschrijving wapen
Regel 2:
|naam=Zoutelande
|bestandsnaam wapen=Wapen-Zoutelande.jpg
|kaart=[[Bestand:Map NL - Veere - Zoutelande.png|250px]]
|gemeente=[[Veere (gemeente)|Veere]]
|provincie=[[Zeeland (provincie)|Zeeland]]
|lat_deg=51
|coördinaten=
|lat_min=30
|lat_sec=5
|lon_deg=3
|lon_min=29
|lon_sec=5
|opp=
|inwoners=1517
Regel 11 ⟶ 15:
|dichtheid=
|web=
|kaartfoto=[[Bestand:Map NL - Veere - Zoutelande.png|250px|Zoutelande in de gemeente Veere]]<br/>Zoutelande in de gemeente Veere
}}
'''Zoutelande''' ([[Zeeuws]]: ''Zóetelande/Zoetelande'') is een dorp in de [[Zeeland (provincie)|Zeeuwse]] gemeente [[Veere (gemeente)|Veere]]. Op [[1 januari]] [[2009]] had het 1517 inwoners. Het ligt tussen [[Dishoek]] en [[Westkapelle (ZeelandNederland)|Westkapelle]] in. Vanoudsher is Zoutelande voornamelijk een boerendorp, en was de landbouw en de daaraan gekoppelde activiteiten de belangrijkste economische activiteit. Dit karakter veranderde geleidelijk maar zeker echter door de toenemende vraag naar strandrecreatie sinds ongeveer midden 19e eeuw.
{{Combi-afbeelding|Zoutelande (1906).jpg|Zoutelande 002.png|Zoetelande.jpg|Zeêwsen boer.jpg|
 
|width=250px
[[Bestand:Zoutelande 002.png|thumb|left|200px|Zoutelande begin 21e eeuw]]
[[Toerisme]] vormt voor Zoutelande tegenwoordig de belangrijkste bron van bestaan. Overigens wordt Zoutelande, samen met het [[strand (kust)|strand]] van [[Dishoek]] en [[Westkapelle (Zeeland)|Westkapelle]], ook wel de ''Zeeuwse Rivièra'' genoemd, naar de befaamde zuid-Franse kust. Dit omdat er weinig andere Nederlandse stranden op het zuiden zijn.
Het behoort tot de meest bezochte [[badplaats]]en aan de Zeeuwse kust; men treft er veel mogelijkheden tot overnachting aan, zowel bij particulieren als in hotels en pensions. Ook is er een zeer uitgebreide middenstand, eveneens toegespitst op de vele (vaak Duitse) toeristen, en geconcentreerd rond een boulevard.
 
Evenals [[Domburg (Nederland)|Domburg]] was ook Zoutelande rond 1900 geliefd bij [[Nederland]]se [[kunstschilder]]s. Tot 1966 was Zoutelande een zelfstandige gemeente, waarna het tot 1997 deel uitmaakte van de gemeente [[Valkenisse (voormalige gemeente)|Valkenisse]].
 
{{Combi-afbeelding|Zoutelande (1906).jpg|Zoutelande 002.png|Zoetelande.jpg|Zeêwsen boer.jpg|
|width=250px260px
| caption1 = Zoutelande begin 20e eeuw (1906)
| caption2 = ZoutelandeDorpskerk beginmet 21edertiende-eeuwse eeuw (2008)toren
| caption3 = Dorpskerk met dertiende-eeuwse toren
| caption4 = Standbeeld van een boer in Walcherse klederdracht
}}
 
==Monumenten==
'''Zoutelande''' ([[Zeeuws]]: ''Zóetelande/Zoetelande'') is een dorp in de [[Zeeland (provincie)|Zeeuwse]] gemeente [[Veere (gemeente)|Veere]]. Op [[1 januari]] [[2009]] had het 1517 inwoners. Het ligt tussen [[Dishoek]] en [[Westkapelle (Zeeland)|Westkapelle]] in. Vanoudsher is Zoutelande voornamelijk een boerendorp, en was de landbouw en de daaraan gekoppelde activiteiten de belangrijkste economische activiteit. Dit karakter veranderde geleidelijk maar zeker echter door de toenemende vraag naar strandrecreatie sinds ongeveer midden 19e eeuw.
De [[Nederlandse Hervormde Kerk]] heeft een toren waarin nog fragmenten van laat 13de-eeuwse baksteengotiek zijn te bespeuren. Rond [[1500]] werd de [[kerkgebouw|kerk]] door toevoeging van een [[Beuk (architectuur)|noordbeuk]] omgevormd tot [[hallenkerk]]. In [[1573]] werd dit door oorlogsschade tijdens de [[Tachtigjarige Oorlog]] teniet gedaan. Men vermoedt dat toren en kerk rond [[1738]] hun tegenwoordige gedaante hebben gekregen. In [[1950]], maar ook onlangs vond nog een restauratie plaats. Wie om de kerk heen loopt zal constateren dat doorDoor vroegere verstuivingen van het duinzand is de onderste torengeleding onder het stuifzand is verdwenen. Het interieur bevat geen bijzondere stukken. De [[parochie (kerk)|parochie]] Zoutelande is legendarisch verbonden met de naam [[Willibrord|Sint Willibrord]].
 
De Willibrordusput was een put, gebouwd op de plaats waar [[Willibrord]] een kruis op de grond zou hebben getekend, waarna er zoet water opwelde. Volgens de [[legende]] zou de put geneeskrachtig water hebben geleverd, maar het water was [[brakwater|brak]] en hooguit geschikt om de stoep te schrobben.<ref>Polderman, Tiny (2003) ''Zeeland in de Vroege Middeleeuwen. (±500 tot ±1000)''. Provincie Zeeland</ref> De put verdween met de verzwaring van de [[Primaire waterkering|zeedijk]] in 1958. Om de geschiedenis niet verloren te laten gaan bouwde men in de jaren 80 onder aan de dijk, naar oude afbeeldingen, een nieuwe put.
[[Toerisme]] vormt voor Zoutelande tegenwoordig de belangrijkste bron van bestaan. Overigens wordt Zoutelande, samen met het [[strand (kust)|strand]] van [[Dishoek]] en [[Westkapelle (Zeeland)|Westkapelle]], ook wel de ''Zeeuwse Rivièra'' genoemd, naar de befaamde zuid-Franse kust. Dit omdat er weinig andere Nederlandse stranden op het zuiden zijn.
Het behoort tot de meest bezochte [[badplaats]]en aan de Zeeuwse kust; men treft er veel mogelijkheden tot overnachting aan, zowel bij particulieren als in hotels en pensions. Ook is er een zeer uitgebreide middenstand, eveneens toegespitst op de vele (vaak Duitse) toeristen, en geconcentreerd rond een boulevard.
 
Ook heeft Zoutelande een [[molen]] (zieDe [[Zoutelandse molenMolen]]). Deis een [[korenmolen]], een ronde stenen bovenkruier en [[grondzeiler]], stamt uit [[1722]].
Evenals [[Domburg (Nederland)|Domburg]] was ook Zoutelande rond 1900 geliefd bij [[Nederland]]se [[kunstschilder]]s.
 
== Monumenten Wapen==
Het [[wapen (heraldiek)|wapen]] van Zoutelande bevat in goud een leeuw van [[heraldische kleur|keel]] (rood), waaroverheen een [[barensteel]] van azuur (blauw). Het afgeleid van het wapen van het [[graafschap Holland]], aangezien de heren van Zoutelande pretendeerden verwant te zijn aan de graven van Holland, vandaar ook de barensteel. Het wapen kwam voor in de 17e eeuw<ref>Smallegange, M. (1696) ''Nieuwe Cronyk van Zeeland, eerste deel''. Middelburg: Meertens</ref> en werd op 31 juli 1817 bevestigd als gemeentewapen.
Zoals bijna alle dorpen heeft ook Zoutelande zijn monumenten.
===Kerk===
Allereerst de [[Nederlandse Hervormde Kerk]] met een toren waarin nog fragmenten van laat 13de-eeuwse baksteengotiek zijn te bespeuren. Later, rond [[1500]], werd de [[kerk (gebouw)|kerk]] door toevoeging van een [[Beuk (architectuur)|noordbeuk]] omgevormd tot [[hallenkerk]].
 
In [[1573]] werd dit door oorlogsschade tijdens de [[Tachtigjarige Oorlog]] teniet gedaan. Men vermoedt dat toren en kerk rond [[1738]] hun tegenwoordige gedaante hebben gekregen. In [[1950]], maar ook onlangs vond nog een restauratie plaats. Wie om de kerk heen loopt zal constateren dat door vroegere verstuivingen van het duinzand de onderste torengeleding onder het stuifzand is verdwenen. Het interieur bevat geen bijzondere stukken. De [[parochie (kerk)|parochie]] Zoutelande is legendarisch verbonden met de naam [[Willibrord|Sint Willibrord]].
[http://www.pknzoutelande.nl/kerkhistorie.htm Geschiedenis van de kerk, met oude foto's]
===Willibrordusput===
Een zeer oude bezienswaardigheid, de [[Willibrordusput]], is met het aanleggen van de huidige [[Primaire waterkering|zeedijk]] verloren gegaan. De put, door [[Willibrord]]us gegraven, dateerde uit de 16de eeuw en zou, volgens de [[legende]], geneeskrachtig water hebben geleverd. Door afkalving van de kust verdween de put uiteindelijk in [[zee]]. Er werd een paar maal een nieuwe gegraven, maar ook deze verdween, zoals gezegd, met de verzwaring van de [[Primaire waterkering|zeedijk]].
Om de geschiedenis niet verloren te laten gaan bouwde men in de jaren '80 onder aan de dijk, naar oude afbeeldingen, een nieuwe put.
===Molen===
Ook heeft Zoutelande een [[molen]] (zie [[Zoutelandse molen]]). De [[korenmolen]], een ronde stenen bovenkruier en grondzeiler, stamt uit [[1722]].
 
==Markten==
Regel 48 ⟶ 49:
{{bron|bronvermelding=
''Een deel van de tekst, of een vorige versie daarvan, is afkomstig van http://www.zoutelande.info, met toestemming''
{{references}}}}
}}
{{commonscat|Zoutelande}}
 
{{Navigatie gemeente Veere}}
{{coördinaten|51_30_5_N_3_29_5_E_zoom:1315|51° 30' NB, 3° 29' OL}}
 
[[Categorie:Plaats in Zeeland]]