Signaalwoord

woord of woordgroep waarmee een verband wordt gelegd tussen alinea's, zinnen of deelzinnen

Een signaalwoord of verbindingswoord is een woord of woordgroep waarmee een verband wordt aangegeven tussen twee alinea's, zinnen of deelzinnen. Hiermee wordt informatie gegeven over de opbouw van een tekst of tekstgedeelte. Het woord "signaleert" een opsomming, het "signaleert" een tegenstelling, een plaats, een chronologisch verband, enzovoort

Er kan onderscheid gemaakt worden tussen signaalwoorden met verschillende functies. Hierbij een niet-volledige lijst met de meest voorkomende signaalwoorden:

Opsomming
en, of, en/of, bovendien, ook, verder, eveneens, ten eerste (ten tweede etc.), daarnaast, evenals, tevens, gevolgd door, ten slotte, hierna, vervolgens, nog, sommige
Tegenstelling
maar, echter, hoewel, ofschoon, toch, daarentegen, anderzijds, in tegenstelling tot, desondanks, desalniettemin, niettegenstaande, desniettegenstaande, staat tegenover, sommige, terwijl
Plaats
hier, waarop, daar, waarvandaan, waarin, waar
Chronologisch verband (tijd)
wanneer, toen, eerst, vervolgens, terwijl, daarna, nadat, voordat, vroeger, later, nu, nou, dan, als, al, bijna, dadelijk, inmiddels;
Oorzaak en gevolg
daardoor, doordat, door, waardoor, zodat, ten gevolge van, wegens, vervolgens, zodoende, dankzij, te danken aan
Samenvatting
kortom, samengevat, dus, vandaar dat, hieruit volgt, samenvattend, al met al, met andere woorden, om kort te gaan
Conclusie
dus, aldus, concluderend, kortom, dat betekent, ter conclusie, tot slot
Vergelijking
zoals, hetzelfde, als, in vergelijking met, zo, evenals, soortgelijk(e)
Toelichting of voorbeeld
bijvoorbeeld, een voorbeeld hiervan, zo, ter illustratie, zoals, daar
Doel en middel
door middel van, om te, opdat, daartoe, daarmee, waarmee
Argumentatie,[1] reden of verklaring
want, omdat, daarom, namelijk, immers, aangezien, dus, daardoor, vanwege
Voorwaarde
als, indien, wanneer, mits, stel dat, tenminste, in het geval dat, voor het geval dat, tenzij, tenware[2]
Belemmerende omstandigheid
tenzij, behalve