Sigmar Polke

Sigmar Polke
	Sigmar Polke en Dieter Frowein Lyasso (links)
Persoonsgegevens
Geboren	Oels, 13 februari 1941
Overleden	Keulen, 11 juni 2010
Geboorteland	Duitsland
Beroep(en)	kunstschilder
Oriënterende gegevens
Jaren actief	ca. 1963 - 2010
Stijl(en)	Kapitalistisch realisme, popart
	RKD-profiel
Portaal	Kunst & Cultuur

Sigmar Polke (Oels, 13 februari 1941 – Keulen, 11 juni 2010) was een Duitse kunstschilder en fotograaf. Zijn werk werd rond 1963 bekend als kapitalistisch realisme en wordt gezien als een Europese variant van de popart. Hij stond meerdere keren achtereen op de eerste plaats in de toptien van best verkopende kunstenaars.^[1]

Leven en werk bewerken

De familie van Sigmar Polke vluchtte in 1945 uit Silezië, naar Thüringen en emigreerde in 1953 vanuit de communistische DDR naar Berlijn in West-Duitsland. Later ging Polke in Düsseldorf wonen. Hij volgde van 1959 tot 1960 een opleiding glasschilderen bij de firma Kaiserwerth in Düsseldorf. Hij bezocht veel galeries en musea alvorens hij op twintigjarige leeftijd aan de kunstacademie Düsseldorf ging studeren. Op de academie maakte hij schilderijen door onder andere fotografische afbeeldingen in zijn werk op te nemen.

Sigmar Polke verwierf begin jaren 1960 bekendheid door op 11 oktober 1963 samen met Gerhard Richter en Konrad Lueg de happening Leben mit Pop – Eine Demonstration für den Kapitalistischen Realismus te organiseren in meubelhuis Berges in Düsseldorf.^[2] Daarmee vestigde deze groep de term 'kapitalistisch realisme'. Andere kunstenaars die hiermee in verbinding gebracht werden, waren naast Richter en Polke: KP Brehmer, Karl Horst Hödicke en Wolf Vostell.

In 1968 deed Polke eindexamen en presenteerde hij een map met foto's van zijn minisculpturen en performances. Ook de daaropvolgende jaren fotografeerde hij veel. Gedurende de jaren 1970 maakte hij reizen naar Parijs, New York, Afghanistan, Pakistan en Brazilië. Van 1970 tot 1971 was hij gastdocent aan de hogeschool voor beeldende kunst in Hamburg, en tussen 1977 en 1991 was hij er officieel aangesteld als professor. In 1980 en 1981 bereisde Polke Zuidoost-Azië, Papoea-Nieuw-Guinea en Australië. Polke woonde lange tijd in Keulen.

Polke leerde zichzelf omgaan met fotocamera's en gebruikte in zijn schilderijen vele combinaties van kleurstoffen, lakken en exotische chemicaliën. Bij zijn onderwerpskeuze kiest hij vaak afbeeldingen uit oude boeken, hedendaagse tijdschriften en afbeeldingen van reclameuitingen uit de consumptiemaatschappij. Ook bedient hij zich van ironiserende elementen, zoals bijvoorbeeld in de titel "Hogere wezens bevalen mij de rechterbovenhoek zwart te schilderen" (Duits: "Höhere Wesen befahlen: Rechte obere Ecke schwarz malen!"). Zijn broer Wilfrid Polke (1932-2014) was ook kunstschilder.

Tentoonstellingen bewerken

Sigmar Polke nam verschillende keren deel aan de documenta in Kassel (Duitsland) (1972, 1982). In 1982 was zijn werk te zien op de spraakmakende tentoonstelling Zeitgeist , in 1984 op de tentoonstelling Von hier aus – Zwei Monate neue deutsche Kunst in Düsseldorf en in 1988 op de tentoonstelling Made in Cologne.

In 1997 had Polke een grote overzichtstentoonstelling in de Kunst- und Ausstellungshalle der Bundesrepublik Deutschland in Bonn met de titel: "De drie leugens van de schilderkunst (Duits: Die drei Lügen der Malerei). In 2007 werd zijn werk geëxposeerd op een grote retrospectieve tentoonstelling in Museum Frieder Burda in Baden-Baden.

In 2015 toont Museum Ludwig in Keulen een overzichtstentoonstelling van zijn werk.^[3]

Onderscheidingen bewerken

In 1982 ontving hij de Will-Grohmann-Preis, in 1986 de grote prijs voor de schilderkunst (Gouden Leeuw) op de biënnale van Venetië en in 2000 de Goslarer Kaiserring.

Werken in Nederlandse musea (selectie) bewerken

Farbtafeln (1986), Radioaktiver Abfall (1992), Stedelijk Museum, Amsterdam^[4]
Hermes Trismegistos I-IV, 1995, in Museum De Pont, Tilburg^[5]
Höhere Wesen befahlen: Rechte obere Ecke schwarz malen! (1969), in Van Abbemuseum, Eindhoven
Werkgruppe I-III (1982), in Museum Boijmans Van Beuningen, Rotterdam^[6]

Literatuur bewerken

Russell Ferguson (uitg.); Sigmar Polke, Photoworks, When pictures vanish 1995, ISBN 0914357441
David Thistlewood (uitg.); Sigmar Polke, Back to Postmodernity, Liverpool, 1996, ISBN 0-853239118
Jürgen Becker, Claus von der Osten (uitg.); Sigmar Polke. Die Editionen 1963-2000, Ostfildern-Ruit, 2000, ISBN 3775709568
Anita Shah: Die Dinge sehen wie sie sind. Zu Sigmar Polkes malerischem Werk Weimar, 2002, ISBN 3897392682
Barbara Alms (uitg); Man Ray bis Sigmar Polke. Eine besondere Fotografiegeschichte, Bremen, 2006, ISBN 393942904-X

Zie ook bewerken

Lijst van deelnemers aan de Biënnale van Venetië

Externe links bewerken

[1] z.net drei Deutsche unter den Top Five im Kunstkompass

[2] Grafik des kapitalistischen Realismus, Druckgrafik bis 1971

[3] Alibis: Sigmar Polke. Retrospektive, Museum Ludwig Keulen

[4] Werken van Polke in het Stedelijk Museum, Amsterdam

[5] Hermes Trismegistos I-IV in museum De Pont in Tilburg

[6] Werken van Polke in Museum Boijmans Van Beuningen

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]