Sibawayh

Abū Bishr ʻAmr ibn ʻUthmān ibn Qanbar Al-Bishrī (أبو بشر عمرو بن عثمان بن قنب), beter bekend als Sībawayh (Sibuyeh in het Perzisch, سيبويه Sībawayh in het Arabisch, سیبویه), was een belangrijk taalkundige van het Arabisch. Hij werd circa 760 geboren in de stad Bayza, die tegenwoordig in Iran ligt, maar bracht zijn jeugd in Irak door. Hij overleed in Shiraz rond het jaar 796.

Werk

Sībawayhs grammatica van het Arabisch, de Kitāb ('het boek'), was in de eerste plaats bedoeld voor niet-Arabieren die Arabisch wilden lezen, vooral om de Koran te kunnen bestuderen. Sībawayh had zelf het Arabisch ook niet als moedertaal. Zijn beschrijving was zodanig uitgebreid - hij behandelt ongeveer 10.000 zinnen in detail, haalt uitgebreide citaten uit de Koran en de klassieke Arabische dichtkunst aan en gaat bovendien ook in op belangrijke dialectverschillen - lijkt de Kitāb echter niet zo geschikt als leermiddel. Wel geldt hij als een van de grote intellectuele prestaties van de Arabische wereld; zijn grammatica heeft latere taalkundige ontwikkelingen (ook in de Westerse wereld) sterk beïnvloed.

Bibliografie

• de Sacy, Silvestre. Anthologie grammaticale arabe. Paris 1829.
• Derenbourg, H. (red.) Le livre de Sibawaihi. 2 vols. Paris 1881-1889. [reprinted: New York: Hildesheim 1970].
• Jahn, Gustav. Sībawaihis Buch über die Grammatik übersetzt und erklärt. Berlin 1895-1900. [reprinted: Hildesheim 1969].
• Schaade, A. Sībawaihi’s Lautlehre. Leiden 1911.
• ʻAbd al-Salām Hārūn, M. (ed.) Kitāb Sibawayhi. 5 vols. Cairo 1966-1977.
• Owens, J. The Foundations of Grammar: An introduction to Medieval Arabic Grammatical Theory. Amsterdam and Philadelphia: John Benjamins Publishing Company 1988. ISBN 90-272-4528-2.
• Al-Nassir, A.A. Sibawayh the Phonologist.London and New York: Keegan Paul International 1993. ISBN 0-7103-0356-4.
• Edzard, L. "Sibawayhi's Observations on Assimilatory Processes and Re-Syllabification in the Light of Optimality Theory", in: Journal of Arabic and Islamic Studies, vol. 3 (2000), pp. 48–65.
• Carter, M.G. Sibawayhi. London and New York: I.B. Tauris 2004. ISBN 1-85043-671-1.

Externe links

• Sibawayhi Project Hoofdstukken 1-7, 285-302, en 565-571 van de Kitāb, met vertalingen in het Frans en het Duits.
• Sibawayhs Kitāb online in het Arabisch op al-eman.com.