Ryzen
Ryzen is een serie van x86-64 microprocessors van de Amerikaanse chipfabrikant AMD die in februari 2017 werd geïntroduceerd.[1]
| AMD Ryzen | ||||
|---|---|---|---|---|
.jpg)
| ||||
Ryzen 5 2600
| ||||
| Registerbreedte | 64 bits | |||
| Ontwerper | AMD | |||
| Fabrikant | TSMC, GlobalFoundries | |||
| Begonnen in | 2017 | |||
| Instructieset | x86-64 | |||
| Microarchitectuur | Zen, Zen+, Zen 2, Zen 3 | |||
| Aantal kernen | 4 tot 64 | |||
| Sockets | AM4 | |||
| Details | ||||
| Voorganger | AMD FX | |||
| ||||
Beschrijving bewerken
De Ryzen is gebaseerd op de Zen-microarchitectuur, een codenaam van AMD, en opvolger van de AMD FX-serie chips. De processoren zijn in staat om een maximale klokfrequentie te behalen van 4,9 GHz (boost-functie) en bevatten tot wel 16 processorkernen (cores).
Ryzen is met name een belangrijke chip voor AMD omdat het een geheel nieuw ontwerp betreft. AMD wilde hiermee terugkeren naar de high-end desktopmarkt voor processoren, een segment waar men enkele jaren afwezig was.[2] Deze markt wordt ingenomen door AMD's enige concurrent Intel.[3]
Generaties bewerken
Bij elke nieuwe generatie in de Ryzen-familie wordt er een nieuwe microarchitectuur ontwikkeld. Bij kleine veranderingen krijgt de bestaande codenaam een +, terwijl grote of radicale veranderingen in de architectuur een nieuw getal krijgen. Ryzen 4000 is dezelfde generatie als Ryzen 3000 als je het bekijkt vanuit het architectuur-perspectief. Het verschil is dat Ryzen 4000 alleen APU's (processoren met geïntegreerde GPU) en laptop-CPU's zijn, en Ryzen 3000 alleen desktop-CPU's zijn.
| Generatie | Introductiedatum | Microarchitectuur | Maximale klok | TDP | Opmerkingen |
|---|---|---|---|---|---|
| Ryzen 1000 | februari 2017 | Zen | 4,2 GHz | 65-180 W | |
| Ryzen 2000 | april 2018 | Zen+ | 4,4 GHz | 45-250 W | |
| Ryzen 3000 | mei 2019 | Zen 2 | 4,7 GHz | 65-280 W | |
| Ryzen 4000 | juni 2020 | Zen 2 | 4,4 GHz | 15-65 W | APU's en laptop |
| Ryzen 5000 | oktober 2020 | Zen 3 | 4,9 GHz | 65-105 W | |
| Ryzen 7000 | september 2022 | Zen 4 | 5,7 GHz | 105-170 W |
Veranderingen per generatie bewerken
Zen "Summit Ridge" bewerken
- GlobalFoundries 14 nm FinFET-procedé
- Betere efficiëntie tegenover voorganger
- IPC-verbeteringen tegenover voorganger tot 52%
- Verdubbeling in threads tegenover Bulldozer
- Nieuwe geheugencontroller
- Ondersteuning voor DDR4-2666 geheugen
- Twee (Ryzen), vier (Ryzen Threadripper) of acht (Epyc) geheugenkanalen
- Onofficiële ondersteuning voor ECC-geheugen op Ryzen en Ryzen Threadripper
- Verlaagde kloksnelheden voor lager stroomverbruik
- Nieuwe AM4-socket
De uiteindelijke prestaties zijn tot ongeveer 40% gestegen tegenover zijn voorganger.[4]
Zen+ "Pinnacle Ridge" bewerken
- GloFo 12nm
- IPC-verbeteringen van ongeveer 3% tegenover Zen 1
- Iets hogere kloksnelheden
- Verbeterde geheugencontroller t.o.v. Zen 1
- Snelheden van DDR4 tot 2933 MHz
De uiteindelijke prestaties zijn gestegen met ongeveer 18% vergeleken met Zen 1.[5]
Zen 2 "Matisse" bewerken
- TSMC 7nm (CCD) GloFo 12nm (IO-die)
- Sterk verbeterde efficiëntie
- Nieuw 'chiplet' design met twee Core Chiplet Dies en een IO-die
- Meer kernen aan de top van de line-up, Ryzen gaat nu tot 16 kernen op AM4 en Threadripper/Epyc tot 64 kernen
- Verdubbeling van de cache
- Compleet nieuwe geheugencontroller op de IO-die
- Snelheden van DDR4 tot 3200 MHz
- Hogere kloksnelheden
- IPC verbeteringen van ongeveer 25% tegenover Zen+
De prestaties zijn uiteindelijk toegenomen met ongeveer 21% tegenover Zen+.[6]
Zen 2 "Matisse Refresh" bewerken
- Hogere kloksnelheden op de XT-modellen (tot 4,7 GHz op de 3800XT en 3900XT)
De prestaties zijn met ongeveer 10% verbeterd.[7]
Zen 3 "Vermeer" bewerken
- Nieuwe kern lay-out, de Core Complexes zijn verdwenen waardoor iedere chiplet acht kernen heeft in plaats van een 4+4 setup, wat de latency en dus prestaties ten goede komt
- De cache is nu beschikbaar voor alle acht kernen in een chiplet en niet langer opgedeeld in 16 MB per vier kernen/Core Complexes
- Resizable BAR (Base Adress Register) support, of zoals AMD het noemt: Smart Access Memory
- Dit zorgt ervoor dat een Ryzen 3000- of 5000-processor in combinatie met een 400- of 500-seriemoederbord volledig toegang kan krijgen tot het beschikbare videogeheugen van een AMD Radeon RX 6000- of Nvidia Ampere-videokaart. SAM geeft een prestatieverbetering van 0 tot 10%, aldus AMD zelf
- IPC-verbeteringen van ongeveer 19% tegenover Zen 2
- Hogere kloksnelheden tot 4,9 GHz, 5 GHz plus gemeld in de praktijk[8]
De uiteindelijke verbetering in prestaties zijn ongeveer 20% tegenover Zen 2 refresh.[9]
*Alle 'verbeteringen in prestaties' zijn single-core.
Lijst van Ryzenprocessoren bewerken
| Model | Kernen / Threads | Kloksnelheid | Boost | Cache | TDP | Microarchitectuur | Gelanceerd | Opmerkingen |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| AMD Ryzen 9 5950X | 16 / 32 | 3,4 GHz | 4,9 GHz | 72 MB | 105 watt | Zen 3 | 2020 | |
| AMD Ryzen 9 5900X | 12 / 24 | 3,7 GHz | 4,8 GHz | 70 MB | 105 watt | |||
| AMD Ryzen 7 5800X | 8 / 16 | 3,8 GHz | 4,7 GHz | 36 MB | 105 watt | |||
| AMD Ryzen 5 5600X | 6 / 12 | 3,7 GHz | 4,6 GHz | 35 MB | 65 watt | |||
| AMD Ryzen 9 3950X | 16 / 32 | 3,5 GHz | 4,7 GHz | 72 MB | 105 watt | Zen 2 | 2019 | |
| AMD Ryzen 9 3900XT | 12 / 24 | 3,8 GHz | 4,7 GHz | 70 MB | 105 watt | Zen 2 Refresh | 2020 | |
| AMD Ryzen 9 3900X | 12 / 24 | 3,8 GHz | 4,6 GHz | 70 MB | 105 watt | Zen 2 | 2019 | |
| AMD Ryzen 9 3900 | 12 / 24 | 3,1 GHz | 4,3 GHz | 64 MB | 65 watt | OEM | ||
| AMD Ryzen 7 3800XT | 8 / 16 | 3,9 GHz | 4,7 GHz | 64 MB | 105 watt | Zen 2 Refresh | 2020 | |
| AMD Ryzen 7 3800X | 8 / 16 | 3,9 GHz | 4,5 GHz | 32 MB | 105 watt | Zen 2 | 2019 | |
| AMD Ryzen 7 3700X | 8 / 16 | 3,6 GHz | 4,4 GHz | 32 MB | 65 watt | |||
| AMD Ryzen 5 3600XT | 6 / 12 | 3,8 GHz | 4,5 GHz | 32 MB | 95 watt | Zen 2 Refresh | 2020 | |
| AMD Ryzen 5 3600X | 6 / 12 | 3,8 GHz | 4,4 GHz | 32 MB | 95 watt | Zen 2 | 2019 | |
| AMD Ryzen 5 3600 | 6 / 12 | 3,6 GHz | 4,2 GHz | 32 MB | 65 watt | |||
| AMD Ryzen 5 3500X | 6 / 6 | 3,6 GHz | 4,1 GHz | 32 MB | 65 watt | |||
| AMD Ryzen 5 3500 | 6 / 6 | 3,6 GHz | 4,1 GHz | 32 MB | 65 watt | |||
| AMD Ryzen 3 3300X | 4 / 8 | 3,8 GHz | 4,3 GHz | 16 MB | 65 watt | Enige Zen 2 CPU naast de APU's met een enkele CCX | ||
| AMD Ryzen 3 3100 | 4 / 8 | 3,6 GHz | 3,9 GHz | 16 MB | 65 watt | 2020 | ||
| AMD Ryzen 7 2700X | 8 / 16 | 3,7 GHz | 4,3 GHz | 16 MB | 65 watt | Zen+ | 2018 | |
| AMD Ryzen 7 2700 | 8 / 16 | 3,2 GHz | 4,1 GHz | 16 MB | 65 watt | |||
| AMD Ryzen 5 2600X | 6 / 12 | 3,6 GHz | 4,2 GHz | 16 MB | 95 watt | |||
| AMD Ryzen 5 2600 | 6 / 12 | 3,4 GHz | 3,9 GHz | 16 MB | 65 watt | |||
| AMD Ryzen 5 2500X | 4 / 8 | 3,6 GHz | 4,0 GHz | 8 MB | 95 watt | OEM | ||
| AMD Ryzen 3 2300X | 4 / 4 | 3,5 GHz | 4,0 GHz | 8 MB | 65 watt | OEM | ||
| AMD Ryzen 7 1800X | 8 / 16 | 3,6 GHz | 4,0 GHz | 16 MB | 95 watt | Zen | 2017 | |
| AMD Ryzen 7 1700X | 8 / 16 | 3,4 GHz | 3,8 GHz | 16 MB | 95 watt | |||
| AMD Ryzen 7 1700 | 8 / 16 | 3,0 GHz | 3,7 GHz | 16 MB | 65 watt | |||
| AMD Ryzen 5 1600X | 6 / 12 | 3,3 GHz | 3,7 GHz | 16 MB | 95 watt | |||
| AMD Ryzen 5 1600 | 6 / 12 | 3,2 GHz | 3,6 GHz | 16 MB | 65 watt | Zen/+ | Eind 2019 heruitgebracht als 1600 AF geproduceerd op GloFo 12 nm | |
| AMD Ryzen 5 1500X | 4 / 8 | 3,5 GHz | 3,7 GHz | 16 MB | 65 watt | Zen | ||
| AMD Ryzen 5 1400 | 4 / 8 | 3,2 GHz | 3,4 GHz | 8 MB | 65 watt | |||
| AMD Ryzen 3 1300X | 4 / 4 | 3,4 GHz | 3,9 GHz | 8 MB | 65 watt | |||
| AMD Ryzen 3 1200 | 4 / 4 | 3,1 GHz | 3,4 GHz | 8 MB | 65 watt | Zen/+ | In april 2020 heruitgebracht als 1200 AF, geproduceerd op GloFo 12 nm |
Externe link bewerken
- (en) Officiële website
Bronnen, noten en/of referenties
|