Polyfosfaten zijn zouten of esters bestaande uit polymeerketens van fosfaten (PO4), onderling verbonden via de zuurstofatomen. Een polyfosfaat kan een lineaire of cyclische structuur aannemen. In organismen functioneren de polyfosfaten in ATP, ADP en andere nucleotiden als energiedragers bij veel stofwisselingsprocessen. Een polyfosfaat kan een chelaat vormen met metaalionen.

Structuur van trifosforzuur, opgebouwd uit drie tetraëdrische PO4-eenheden die aan elkaar zijn gekoppeld door de zuurstofatomen.

Polyfosfaten worden gevormd door de condensatiepolymerisatie van fosforzuurderivaten. Er is hierbij sprake van een evenwichtsreactie, omdat ook hydrolyse (de omgekeerde reactie) mogelijk is. Polyfosfaten zijn zwakke basen. Tijdens een zuur-basereactie worden de ongepaarde elektronen van het dubbelgebonden zuurstofatoom afgestaan aan een waterstofion. Dit heeft belangrijke biologische consequenties: een ATP-molecuul is voor 25% geprotoneerd in een waterige oplossing bij een pH van 7.[1]

Zie ook bewerken