Pictische oorlog van Stilicho

Reeks gevechten in Britannia rond 398 tussen het Romeinse leger en de Picten

De Pictische oorlog van Stilicho is een naam die wordt gegeven aan een reeks gevechten in Britannia rond 398 na Christus. De strijd woedde tussen het Romeinse leger onder leiding van Stilicho en de Picten.

Pictische oorlog van Stilicho
Pictische oorlog van Stilicho
Datum 398
Locatie muur van Hadrianus, Caledonia
Resultaat Picten, Saksen verslagen
Strijdende partijen
West-Romeinse Rijk Picten, Saksen
Leiders en commandanten
Stilicho
Troepensterkte
± 10.000 onbekend

Over dit conflict is niet veel bekend, hoewel de antieke schrijver Claudianus (370-404) er wel over heeft geschreven. Een andere bron is De Excidio et Conquestu Britanniae van Gildas uit de zesde eeuw. De oorlog eindigde in een Romeinse overwinning.

Bronnen bewerken

In de lofrede Eutropium van Claudianus op Stilicho wordt verhaald over deze oorlog. Hierin wordt melding gemaakt van de Gildonische opstand in Afrika waarmee Stilicho te maken had en dat Britannia leed onder aanvallen van de Saksen, Picten en Schotten. De lofrede eindigde met de vers: "de Saksen verslagen, de oceaan kalmeerde, de Picten gebroken, en Groot-Brittannië veilig." Een ander gedicht van Claudianus verwijst naar een mogelijke expeditie naar Britannia door Stilicho in 396-398.[1] In de Excidio et Conquestu Britanniae van de Britse monnik Gildas wordt dit conflict een van de drie Pictische oorlogen genoemd. [2]Latere historici als Edward Gibbon hebben eveneens over deze episode geschreven.

Verloop van de oorlog bewerken

Aangenomen wordt dat Britannia na de veldtocht van Theodosius in 368 na een relatief rustige periode heeft gekend. Deze vrede eindigde toen de Picten het noordelijke grensgebied van Britannia opnieuw aanvielen en onveilig maakten met plundertochten. Gelijktijdig ondervond het oostelijk en zuidelijk kustgebied hinder van Saksische invallers en viel in het oosten Schotten binnen. Het expeditieleger dat door Stilicho uitgerust werd om een einde te maken aan deze aanvallen bestond naar alle waarschijnlijkheid uit de Gallische veteranen die eerder met succes optraden tegen de Afrikaanse opstand van Gildon.[3] Onzeker is of Stilicho dit expeditieleger zelf aanvoerde of opdracht hiertoe gaf. Niettemin zijn er aanknopingspunten die onderbouwen dat het eerste het geval was. De uitkomst van de oorlog was duidelijk, na een reeks schermutselingen waren de Picten verslagen. Hetzelfde lot ondervonden de Saksen en Schotten. In 400 lijkt Stilicho reparaties aan de Muur van Hadrianus te hebben laten uitvoeren met geld dat tijdens de Afrikaanse campagne was ingezameld. Archeologisch bewijs dat aantoont dat deze oorlog heeft plaatsgehad ontbreekt.[4]

Nasleep bewerken

De oorlog van Stilicho is het laatste grote wapenfeit van de Romeinen in Britannia. In 401 was Stilicho druk bezig met voorbereidingen voor een nieuwe campagne tegen de Vandalen en Alanen ten noorden van het Alpengebied. Hij liet het Gallische legioen uit Britannia overkomen om aan te sluiten bij zijn hoofdmacht in Italië.[5] De militaire aanwezigheid van de Romeinen in Britannia liep daardoor terug en zou de omstandigheid creëren die leidde tot de opstand van het Britse garnizoen in 407 toen Gallië overspoeld werd door de Germanen.[6]