Peter Joseph von Lindpaintner

Peter Joseph von Lindpaintner
	Peter Joseph von Lindpaintner ; Lithografie door Josef Kriehuber in 1837
Volledige naam	Johann Peter Joseph von Lindpaintner
Geboren	8 december 1791
Overleden	21 augustus 1856
Land	Duitsland
Nevenberoep	dirigent
Leraren	Peter von Winter, Joseph Graetz
Belangrijkste werken	Der Bergkönig, Die Genueserin, Lichtenstein, Der Jüngling von Nain
	(en) Discogs-profiel;
	(en) MusicBrainz-profiel;
Portaal	Muziek

Johann Peter Joseph von Lindpaintner (Koblenz, 8 december 1791 – Nonnenhorn, 21 augustus 1856) was een Duits componist en dirigent.

Levensloop bewerken

Von Lindpaintner studeerde in München muziek bij Peter von Winter en Joseph Graetz en was van 1812 tot 1819 muziekdirecteur aan het toen nieuw opgerichte Isartortheater. Vervolgens werd hij Hofkapelmeester in Stuttgart en bleef in deze functie tot aan zijn dood. Felix Mendelssohn Bartholdy was in november 1831 op bezoek in Stuttgart en was erg geïmponeerd van von Lindpaintner als dirigent. Vanuit een brief van 15 februari 1832 aan zijn leraar Carl Friedrich Zelter is bekend, dat hij von Lindpaintner toen voor een der beste dirigenten in Duitsland hield. Algemeen bekend is, dat het operaorkest in Stuttgart onder leiding van Lindpaintner een hoog peil bereikte en zich tot een van de belangrijkste orkesten in Duitsland had ontwikkeld.

Als componist schreef hij orkestwerken (symfonieën, ouvertures, concerten), vocale (oratoria, missen liederen) en kamermuziek, maar vooral werken voor het muziektheater (opera's en balletten), waarbij zijn opera's Der Bergkönig, Die Genueserin en Lichtenstein zeer geliefd waren. Al meer dan twaalf jaar voor Giuseppe Verdi schreef hij een opera met de titel Die Sizilianische Vesper (de Siciliaanse Vespers). Gewaardeerd was ook zijn muziek voor de tragedie Faust van Johann Wolfgang von Goethe.

Hij was lid van de vrijmetselaarsloge Wilhelm zur aufgehenden Sonne in Stuttgart.

Composities bewerken

Werken voor orkest bewerken

ca. 1818 Ouverture de l'opéra "Das Rosenmädchen (La rosière)", voor groot orkest
ca. 1818 Ouverture de l'opéra "Kunstsinn und Liebe", voor groot orkest
ca. 1818 Ouverture de l'opéra "Moses", voor groot orkest
ca. 1821 Ouverture aus der Oper "Abrahams Opfer", voor orkest, op. 23
1821 Ouverture de l'opera "Timantes", voor orkest, op. 31
1823 Ouverture de l'opéra "Sulmona", voor groot orkest, op. 40
1824 Romance et Rondeau, voor jachthoorn en orkest, op. 48
1828 Danina, oder Jocko, der brasilianische Affe, ouverture tot de balletmuziek, op. 65
1828 Ouverture à grand orchestre, op. 66
1828 Ouverture de l'opéra "Le Vampyr", voor groot orkest, op. 70
1830 Ouverture militaire du ballet "Zeila ou Le tambour écossois", voor groot orkest, op. 73
om 1830 Ouverture de l'opéra "L'Amazone", voor groot orkest, op. 76
1830 Ouverture de la tragédie "Faust" de Goethe, voor groot orkest, op. 80
1836 Ouvertüre aus der Oper "Die Macht des Liedes", voor orkest
1842 Ouverture guerrière - Kriegerische Jubel-Ouvertüre zur Feier 25-jähriger Regierung Königs Wilhelm von Württemberg, voor groot orkest, op. 109
Andante, Variationen und Bolero, potpourri voor dwarsfluit en orkest (of piano), op. 62
Andante et rondo, voor dwarsfluit en orkest, op. 29
Concert in e mineur, voor dwarsfluit en orkest, op. 28
Concert F majeur, voor fagot en orkest
Concertino, voor viool en strijkorkest met dwarsfluit, 2 klarinetten, 2 fagotten, 2 hoorns, 2 trompetten, trombone en pauken, op. 35
Concertino in Es majeur, voor klarinet en orkest (of piano), op. 41
Concertino, voor viool en orkest (of piano), op. 42
Concertino, voor hoorn en orkest (of piano), op. 43
Concertino in F majeur (Nr. 1), voor hobo en orkest
Divertissement, voor orkest
Drei Divertissements, voor dwarsfluit en orkest (of piano), op. 67
Fest-Ouverture in E majeur, voor orkest, op. 102
Grand concert pathétique, voor dwarsfluit en orkest, op. 105
Ouverture de l'Opéra "Das Rosenmädchen (La Rosière)", voor groot orkest
Ouverture de l'opéra "Der Bergkönig", voor orkest, op. 50
Ouverture de la tragèdie "Le Paria", voor groot orkest, op. 51
Ouverture zur Oper "Die Genueserinn" op. 106, voor orkest
Rondeau, voor fagot en orkest, op. 24
Sinfonia concertante nr. 1 in Bes majeur, voor dwarsfluit, hobo, klarinet, hoorn, fagot en orkest, op. 36
Sinfonia concertante nr. 2 in F majeur, voor dwarsfluit, hobo, klarinet, hoorn, fagot en orkest, op. 44
Sinfonia concertante nr. 3, voor dwarsfluit, hobo, klarinet, hoorn, fagot en orkest, op. 56

Werken voor harmonieorkest bewerken

Ouverture tot de opera "Der Vampyr" - bewerkt door Thomas H. Rollinson
Ouverture tot de opera "Die Pflegekinder"
The Standard Guard (Die Fahnenwacht), voor kornet en harmonieorkest, op. 114 - bewerkt door Louis-Philippe Laurendeau

Muziektheater bewerken

Opera's bewerken

Voltooid in	titel	aktes	première	libretto
1808	Demophoon, op. 20^[1]	3 bedrijven	29 januari 1811, München	Ignaz Franz Castelli^[1] naar Philippe Desriaux
1813	Moses Errettung	3 bedrijven		Ernst August Friedrich Klingemann
1814	Die Pflegekinder, op. 143	2 bedrijven	19 november 1814, München, Isartortheater	Karl Thienemann
1815	Die Prinzessin von Cacambo, op. 148^[2]	3 bedrijven	2 maart 1815, München, Isartortheater	August von Kotzebue
1815	Die Sterne-Königin, op. 151^[3] oorspronkelijke titel: Lucinda, das Sternenmädchen	2 bedrijven^[3]	13 juli 1815, München, Isartortheater	Julius A, von Voß^[3]
1818	Die Rosenmädchen, op. 203	3 bedrijven	30 mei 1818, Wenen, Theater an der Wien	August von Kotzebue, naar Marie-Emmanuel-Guillaume-Marguerite Théaulon de Lambert
1819	Timantes, op. 225^[1]	3 bedrijven	22 januari 1820, Stuttgart	Franz Xaver Hiemer^[1]
1823	Sulmona, op. 231	3 bedrijven	11 april 1823, Stuttgart	Franz Xaver Hiemer, naar Christoph Friedrich Bretzner
1824	Der Bergkönig, op. 235	3 bedrijven	januari 1825, Stuttgart	Karl Hanisch
1827-1828^[4]	Der Vampyr, op. 260	3 bedrijven	21 september 1828, Stuttgart	Caesar Maximilian Heigel, naar Lord Byron
1831	Die Amazone oder Der Frauen und der Liebe Sieg, op. 268	3 bedrijven	28 september 1831, Stuttgart	Ludwig Robert
1834	Die Bürgschaft, op. 275	3 bedrijven	28 september 1834, Stuttgart	Friedrich Ludwig Carl Biedenfeld, naar Friedrich von Schiller
1836	Die Macht (Gewalt) des Liedes, op. 284	3 bedrijven	13 maart 1836, Stuttgart	Ignaz Franz Castelli
1838	Die Genueserin, op. 295	2 bedrijven	8 februari 1839, Wenen, Kärntnertortheater	Carl Philipp Berger
1842	Die sizilianische Vesper (de Siciliaanse Vespers), op. 332^[5]	4 bedrijven	10 mei 1843, Stuttgart	Heribert Rau
1845-1846	Lichtenstein, op. 364	5 bedrijven	26 augustus 1846, Stuttgart, Hofopera	Franz von Dingelstedt, naar Wilhelm Hauff
1851-1852	Giulia oder die Corsen, op. 446	4 bedrijven	20 november 1853, Stuttgart	August Lewald
1855	Libella, op. 481	2 bedijven	niet uitgevoerd

Operettes bewerken

Voltooid in	titel	aktes	première	libretto
1813	Der blinde Gärtner oder Die blühende Aloë, op. 94	1 akte	10 juli 1813, München	August von Kotzebue
1816	Das Christusbild oder Kunstsinn und Liebe, op. 162	2 bedrijven	mei/juni 1816, München
1816	Hans Max Giesbrecht von der Humpenburg oder Die neue Ritterzeit, op. 163	1 akte	16 juni 1816, München	August von Kotzebue

Balletten bewerken

Voltooid in	titel	aktes	première	libretto	choreografie
1827	Danina, oder Jocko, der brasilianische Affe, op. 65	4 aktes	9 mei 1827, München, Königliches Hof- und National-Theater		Filippo Taglioni
1830	Zeila ou Le tambour écossois
1841	Apollo und Daphne oder Amors Rache	1 akte			Theodor Martin
1846	Der Geistersohn	2 aktes		Jules Perrot	Johann Fenzl
	Zephir et Rose, op. 75

Toneelmuziek bewerken

1808 Salomons Urtheil - Le jugement de Salomon, toneelstuk met koren in twee afdelingen (samen met: Peter von Winter) - tekst: Matthäus Stegmayr naar Adrien Quaisain en Louis Charles Caigniez
1816 Pervonte oder Die Wünsche, tovenaarsklucht in 3 bedrijven, op. 168 - libretto: August von Kotzebue, naar een sprookje van Christoph Martin Wieland - première: juli 1816, München
1850 Faust, tragedie in 6 aktes van Johann Wolfgang von Goethe - première: 2 december 1850
1850 Abraham oder die Ergebung in den Willen Gottes, melodrama met aria's en koren in 2 aktes - tekst: Johann Baptist Krebs
Die Glocke, voor declamatie en piano (vierhandig), op. 80 - tekst: Friedrich von Schiller

Vocale muziek bewerken

Oratoria bewerken

1821 Abrahams's Opfer, oratorium in 2 afdelingen, op. 23 - libretto: Johann Baptist Krebs
1829 Der Jüngling von Nain, oratorium voor zangstemmen en piano, op. 155 - libretto: Carl Grüneisen
1848 Abraham, oratorium in drie afdelingen - libretto: Johann Baptist Krebs

Cantates bewerken

1820 Glückwunsch zum neuen Jahr, cantate
1820 Hörnerklang - Eine Cantate, cantate - tekst: Franz Karl Hiemer
om 1832 Cantate zu Goethe's Gedächtniß-Feier, cantate - tekst: Gustav Schwab

Werken voor koor bewerken

1826 Sechs Gesänge, voor vier mannenstemmen, op. 39
1. Mahnung
2. Die Sterne des Lebens
3. Wer darf?
4. Mein Vaterland
5. Liebeslied
6. Gesellschaftslied
1833 Sechs Gesänge, voor 4 mannelijke stemmen en koor, op. 82
1849 Die Reime des Minne- und Volkssängers Müller von der Werra, liederen voor zangstem, mannenkoor en piano - tekst: Friedrich Konrad Müller von der Werra
1850 Leiden und Freuden, Leben und Tod!, voor mannenkoor, op. 146 - tekst: Christoph Christian Hohlfeldt
1856 Ein deutscher Eichenkranz, voor mannenkoor, op. 170 - tekst: Friedrich Konrad Müller von der Werra
Canon aus dem Volksmährchen "Die Sternenkönigin", voor driestemmig koor (STB)
Die Fahnenwacht, voor mannenkoor op. 114 - tekst: Feodor Franz Ludwig Löwe
Die Frauen, zes liederen voor vrolijke gezelschappen voor mannenkoor (TTBB), op. 54
1. Das Kleinod der Schöpfung
2. Huldigung
3. Der Hagestolz und der Weiberfeind
4. Wem gilt's
5. Der Greis
6. Frauen Lob

Liederen bewerken

1819 Herr Gott, dich loben wir, voor zangstem en piano, op. 27 - tekst: Friedrich Gottlieb Klopstock
ca. 1822 Ständchen - "Horch! Horch! horch mit schönen Liebestönen", voor zangstem en piano
1823 Ciel pietoso - Preghiera "Lass' dein Trauern", voor bas en piano, op. 21
1825 Frühlingslied am Todestage Schillers, voor zangstem en piano (of gitaar) - tekst: Franz Ritter
om 1830 Abend eines Rajah, voor zangstem en piano
ca. 1830 Lied einer Nonne - ach welch'ein Schmerz! mein armes Herz, voor zangstem en piano (of gitaar)
1838 Der Todtengräber, voor zangstem en piano - tekst: Herwegh
1840 Württembergisches Vaterlandslied, voor zangstem en piano - tekst: Franz Ritter
1841 Die Pappeln - Nr. 1 aus dem Buche der Liebe, voor zangstem en piano - tekst: Carl Ferdinand Dräxler-Manfred
1841 Schlummerlied, voor 2 sopranen, tenor, 2 bassen, dwarsfluiten, klarinetten en 6 hoorns
1842 Auf dem Thurme - aus "Lieder des Schmerzes", voor zangstem en piano - tekst: Carl Ferdinand Dräxler-Manfred
1842 Gute Nacht - aus dem Buche der Liebe, voor zangstem en piano - tekst: Carl Ferdinand Dräxler-Manfred
1850 Roland - Seitenstück zur "Fahnenwacht", romance voor zangstem en orkest (of piano, of gitaar) - tekst: Feodor Franz Ludwig Löwe
ca. 1850 Der Schreiner, voor zangstem en piano - tekst: Feodor Franz Ludwig Löwe
7 Lieder, voor bariton en piano - tekst: Johann Nepomuk Vogl
Abschied - Das Jahr ist nun vorüber
Amanda - Erwache sanft
Bajaderen Gesang - "In des Ganges heilgen Fluthen kühlet von des Tages", voor zangstem en piano
Der Hirtin Wahl - Tadelt nicht den jungen Hirten
Der König und der Sänger, ballade voor zangstem en piano
Der Verbannte, romance voor zangstem en piano (of gitaar) - tekst: Franz Xaver Hiemer
Der Wassertrinker - Trink, betrübter
Die Fahnenwacht, voor sopraan (of tenor, of bariton) en piano, op. 114 - tekst: Feodor Franz Ludwig Löwe
Drei Lieder, voor alt (of bariton) en piano, op. 140
Einzelne Gesänge aus der großen romantischen Oper "Die Genueserin", voor zangstem en piano, op. 106
Tyrolerlied "Hier ist es ja so schön" - Was soll ich in der Fremde thun, voor zangstem en piano (of gitaar)
Liebesschwur - O Geliebte, dein vergessen
Liedersammlung, voor zangstem en piano, op. 37
1. Blumen und Lieder
2. Schön und schöner
3. Sehnsucht nach dem Vaterlande
4. Mein Lieblingsplätzchen
5. Stille Liebe - Treu geliebt und still geschwiegen
6. Das Mädchen und die Blumen
Muttergottes-Sträußlein zum Maimonat - 8 fromme Lieder, voor zangstem en piano, op. 164 - tekst: Jos. Müller
Porte-étendard et ménestrel, voor zangstem en piano - tekst: Bélanger
Sechs deutsche Lieder, voor zangstem en piano, op. 71
Sechs Lieder zu Goethes Faust, voor zangstem en piano (of gitaar), op. 81 - tekst: Johann Wolfgang von Goethe
Zwölf deutsche Liedlein, voor zangstem en piano
1. Meine Mutter!
2. Lebewohl!
3. Treue Liebe! - mit Junigkeit Klagend
4. Minnelied!
5. Verspäteter Fruhling!
6. Der Baum im Odenwald
7. Rosmarin
8. Wiegenliedchen
9. Grabesblumen - mit Gefühl
10. Mutterklage
11. Schlaf nur ein!
12. Der schwere Traum!

Kamermuziek bewerken

1825 Trois grands trios (D majeur, g mineur en F majeur), voor viool, altviool en cello, op. 52
6 Fantaisies faciles sur des thèmes allemands, voor viool en piano
Blaaskwintet
Fantaisie, variations et rondeau, voor 2 jachthoorns en piano, op. 49
Grande polonaise, voor dwarsfluit en piano, op. 47
Potpourri G majeur, voor dwarsfluit en piano, op. 61
Strijkkwartet nr. 1, op. 30
Variations sur un thème de Beethoven "Le trémolo", voor dwarsfluit en piano, op. 121

Werken voor piano bewerken

1815 Zwei Märsche aus dem Schauspiele "Die drey Wahrzeichen"
1830 Ouverture militaire du ballet "Zeila ou Le tambour écossois", op. 73
Danina, oder Jocko, der brasilianische Affe, ouverture tot de balletmuziek
Jubel-Ouverture über die russische Volkshymne
Ouverture de l'opéra "Abraham's Opfer"
Ouverture de l'opéra "L'amazone", op. 76
Ouverture de l'opera "Le Vampyr", op. 70
Ouverture zur Oper "Die Genueserin", op. 106
Roland - 6 Morceaux élégants, op. 105

Bibliografie bewerken

Jozef Robijns, Miep Zijlstra: Algemene muziek encyclopedie, Haarlem: De Haan, 1979-1984, ISBN 978-90-228-4930-9
Reiner Nägele (Hrsg.): Peter von Lindpaintner - Briefe. Gesamtausgabe (1809-1856), Göttingen: Hainholz, 2001, 504 p., ISBN 978-3-932622-24-3
Reiner Nägele: Peter Joseph von Lindpaintner: sein Leben, sein Werk - ein Beitrag zur Typologie des Kapellmeisters im 19. Jahrhundert, Tübinger Beiträge zur Musikwissenschaft, 14., Tutzing: H. Schneider Verlag, 1993. 290 p., ISBN 978-3-795-20745-8
Paul E. Bierley, William H. Rehrig: The heritage encyclopedia of band music : composers and their music, Westerville, Ohio: Integrity Press, 1991, ISBN 0-918048-08-7
Norbert Miller: Peter Joseph von Lindpaintner (gearchiveerd) in: Neue Deutsche Biographie (NDB). Band 14, Duncker & Humblot, Berlin 1985, ISBN 3-428-00195-8, S. 614–616
Robert Eitner: Peter Joseph von Lindpaintner in: Allgemeine Deutsche Biographie (ADB). Band 18, Duncker & Humblot, Leipzig 1883, S. 706–708.
Brief van Peter Joseph von Lindpaintner aan Gerardus Henricus Broekhuyzen, Stuttgart, 20 april 1837
Brieven van Lindpaintner aan Willem Hendrik Suringar (1790-1872), Eberbach, 1839.

Externe links bewerken

(de) Biografie op de internetpagina van de Württembergische Landesbibliothek Stuttgart (gearchiveerd)
Bladmuziek van Peter Joseph von Lindpaintner op de website van het International Music Score Library Project

Bronnen, noten en/of referenties

↑ ^a ^b ^c ^d De opera Demophoon werd in 1819 herwerkt als Timantes, op. 225 met een nieuw libretto van Franz Xaver Hiemer
↑ Het auteurschap is niet zonder twijfel, omdat het ook mogelijk is, dat deze opera (Die Prinzessin von Cacambo) een bewerking van een oorspronkelijk werk van Wenzel Müller is.
↑ ^a ^b ^c De opera Die Sterne-Königin werd naar F. Kauer herwerkt en compleet nieuw gecomponeerd als Das Sternenmädchen im Meidlinger Walde en had 3 bedrijven. Het libretto was van Leopold Huber
↑ De opera Der Vampyr, op. 260, werd in 1850 herwerkt en recitatieven geïnvolveerd
↑ Von Lindpaintner componeerde al 12 jaar voor Giuseppe Verdi een opera met deze titel Die sizilianische Vesper (de Siciliaanse Vespers)

[demophoon_timantes-1] De opera Demophoon werd in 1819 herwerkt als Timantes, op. 225 met een nieuw libretto van Franz Xaver Hiemer

[2] Het auteurschap is niet zonder twijfel, omdat het ook mogelijk is, dat deze opera (Die Prinzessin von Cacambo) een bewerking van een oorspronkelijk werk van Wenzel Müller is.

[sternekönigin_mädchen-3] De opera Die Sterne-Königin werd naar F. Kauer herwerkt en compleet nieuw gecomponeerd als Das Sternenmädchen im Meidlinger Walde en had 3 bedrijven. Het libretto was van Leopold Huber

[4] De opera Der Vampyr, op. 260, werd in 1850 herwerkt en recitatieven geïnvolveerd

[5] Von Lindpaintner componeerde al 12 jaar voor Giuseppe Verdi een opera met deze titel Die sizilianische Vesper (de Siciliaanse Vespers)

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]