Oscar Mathisen-trofee

De Oscar Mathisen-trofee (vaak kortweg de Schaats-oscar genoemd, officiële Noorse naam Oscarstatuetten) wordt sinds 1959 jaarlijks uitgereikt aan de schaatser of schaatsster, die een uitstekende of bijzondere prestatie heeft geleverd tijdens het voorafgaande seizoen. De prijs is vernoemd naar de Noorse schaatser Oscar Mathisen.

Oscar Mathisen, naar wie de trofee vernoemd is, poseert hier met diverse medailles

Kees Verkerk, de eerste die de prijs twee jaar achter elkaar (1966 en 1967) ontving

Eric Heiden, met vier Oscars recordhouder

Bonnie Blair, was de eerste vrouw die de prijs in ontvangst mocht nemen (in 1992)

Gunda Niemann, won als enige vrouw de prijs drie keer

De toekenning van de prijs is in handen van een comité, dat door de Oslo Skøiteklub benoemd wordt. Het beeldje, waaruit de prijs bestaat, is een miniatuur van het standbeeld van Mathisen voor het Frognerstadion in Oslo ontworpen door Arne Durban.

Tot 1967 werd de trofee maximaal eenmaal aan een persoon uitgereikt. Tot 1987 kwamen alleen mannen in aanmerking voor de trofee.

Winnaars

Jaar Winnaar Nationaliteit 1959 Knut Johannesen  Noorwegen 1960 Boris Stenin  Sovjet-Unie 1961 Henk van der Grift  Nederland 1962 Jonny Nilsson  Zweden 1963 Nils Egil Aaness  Noorwegen 1964 Ants Antson  Sovjet-Unie 1965 Per Ivar Moe  Noorwegen 1966 Kees Verkerk  Nederland 1967 Kees Verkerk  Nederland 1968 Fred Anton Maier  Noorwegen 1969 Dag Fornæss  Noorwegen 1970 Ard Schenk  Nederland 1971 Ard Schenk  Nederland 1972 Ard Schenk  Nederland 1973 Göran Claeson  Zweden 1974 Sten Stensen  Noorwegen 1975 Jevgeni Koelikov  Sovjet-Unie 1976 Sten Stensen  Noorwegen 1977 Eric Heiden  Verenigde Staten 1978 Eric Heiden  Verenigde Staten 1979 Eric Heiden  Verenigde Staten 1980 Eric Heiden  Verenigde Staten 1981 Amund Sjøbrend  Noorwegen 1982 Tomas Gustafson  Zweden 1983 Rolf Falk-Larssen  Noorwegen 1984 Gaétan Boucher  Canada 1985 Hein Vergeer  Nederland 1986 Geir Karlstad  Noorwegen 1987 Nikolaj Goeljajev  Sovjet-Unie 1988 Tomas Gustafson  Zweden 1989 Leo Visser  Nederland 1990 Johann Olav Koss  Noorwegen 1991 Johann Olav Koss  Noorwegen

Jaar Winnaar Nationaliteit 1992 Bonnie Blair  Verenigde Staten 1993 Falko Zandstra  Nederland 1994 Johann Olav Koss  Noorwegen 1995 Gunda Niemann  Duitsland 1996 Gunda Niemann  Duitsland 1997 Gunda Niemann  Duitsland 1998 Ådne Søndrål  Noorwegen 1999 Rintje Ritsma  Nederland 2000 Gianni Romme  Nederland 2001 Hiroyasu Shimizu  Japan 2002 Jochem Uytdehaage  Nederland 2003 Anni Friesinger  Duitsland 2004 Chad Hedrick  Verenigde Staten 2005 Shani Davis  Verenigde Staten 2006 Cindy Klassen  Canada 2007 Sven Kramer  Nederland 2008 Jeremy Wotherspoon  Canada 2009 Shani Davis  Verenigde Staten 2010 Martina Sáblíková  Tsjechië 2011 Bob de Jong  Nederland 2012 Christine Nesbitt  Canada 2013 Ireen Wüst  Nederland 2014 Jorrit Bergsma  Nederland 2015 Brittany Bowe  Verenigde Staten 2016 Ted-Jan Bloemen  Canada 2017 Sven Kramer  Nederland 2018 Håvard Lorentzen  Noorwegen 2019 Kjeld Nuis  Nederland 2020 Natalja Voronina  Rusland 2021 Nils van der Poel  Zweden 2022 Nils van der Poel  Zweden 2023 Jordan Stolz  Verenigde Staten

Ranglijsten

Schaatsers met de meeste Oscar-trofeeën

#	Schaats(st)er	Nationaliteit	Aantal	Jaren
1	Eric Heiden	Verenigde Staten	4	1977, 1978, 1979, 1980
2	Johann Olav Koss	Noorwegen	3	1990, 1991, 1994
	Gunda Niemann	Duitsland	3	1995, 1996, 1997
	Ard Schenk	Nederland	3	1970, 1971, 1972
6	Nils van der Poel	Zweden	2	2021, 2022
	Shani Davis	Verenigde Staten	2	2005, 2009
	Tomas Gustafson	Zweden	2	1982, 1988
	Sten Stensen	Noorwegen	2	1974, 1976
	Kees Verkerk	Nederland	2	1966, 1967
	Sven Kramer	Nederland	2	2007, 2017
11	41 schaatsers		1

Landen met de meeste Oscar-trofee winnaars

#	Land	Aantal
1	Nederland	18
2	Noorwegen	15
3	Verenigde Staten	10
4	Zweden	6
5	Canada	5
6	Duitsland	4
	Sovjet-Unie	4
8	Tsjechië	1
	Japan	1
	Rusland	1

Winnaars vs. winnaressen

#	Aantal
Man	53
Vrouw	11

Bronnen, noten en/of referenties

• (en) Oscar Mathisen Award op SkateResults.com

---