Morena (politieke partij)
Morena is een Mexicaanse politieke partij, als zodanig erkend door het Federaal Electoraal Instituut sinds 9 juli 2014[1]. Tijdens de presidentsverkiezingen in 2018 verkreeg Morena 44% van de stemmen en was daarmee de grootste partij.
| Morena | ||||
|---|---|---|---|---|
| ||||
| Personen | ||||
| Partijvoorzitter | Mario Delgado Carrillo | |||
| Geschiedenis | ||||
| Opgericht | 2014 | |||
| Algemene gegevens | ||||
| Actief in | Mexico | |||
| Motto | De hoop van Mexico | |||
| Website | www.morena.com | |||
| ||||
Voor de verkiezingen van 2018 vormde Morena een coalitie, genaamd Juntos haremos historia (Samen maken we geschiedenis), met de Partij van de Arbeid (PT) en de Sociale Ontmoetingspartij (PES).[2] Andrés Manuel López Obrador was de kandidaat van de coalitie en behaalde 53% van de stemmen.[3] Bovendien verkreeg de coalitie een meerderheid in beide kamers van het Congres van de Unie. In het 64e congres heeft Morena 252 van de 500 afgevaardigden en 61 van de 128 senatoren. [4] [5] In juni 2020 leverde Morena de gouverneurs van Baja California, Chiapas, Puebla, Tabasco en Veracruz, evenals het hoofd van de regering van Mexico-Stad .[6]
Geschiedenis bewerken
Van protestbeweging tot politieke partij bewerken
De Movimiento de Regeneración Nacional (Beweging voor nationale regeneratie), afgekort als Morena, heeft zijn oorsprong in de protestbeweging na de algemene verkiezingen van 2006 waarvan de uitslag werd aangevochten door López Obrador.[7] Een aantal jaren later, tijdens zijn campagne voor de verkiezingen in Mexico van 2012, reconstrueerde Lopez Obrador deze beweging en vormde het tot een breed draagvlak van politieke partijen en sociale organisaties. Op 2 oktober 2011 werd de organisatie opgericht als vereniging. Lopez Obrador verloor ook de verkiezingen van 2012, stapte uit de PRD en veranderde Morena van een vereniging in een politieke partij.
Het eerste Nationale Congres van Morena werd gehouden op 20 november 2012 met afgevaardigden uit alle 32 deelstaten van het land. Zij benoemden 300 leden van de partijraad. De raad nam statuten en een actieplan aan. Andrés Manuel López Obrador werd gekozen tot voorzitter van de nationale raad en Martí Batres werd voorzitter van het Comité Ejecutivo (dagelijks bestuur).
Op 26 januari 2014 registreerde Morena haar Nationale Constitutieve Vergadering bij het Federaal Electoraal Instituut, conform de eisen van de wet, en diende het formele verzoek in om erkend te worden als nationale politieke partij met als naam Morena. Dit is geen afkorting meer maar een woord dat in Mexico de associatie oproept met Onze-Lieve-Vrouw van Guadalupe, die in de volksmond la Virgen Morena (de donkere maagd) genoemd wordt.
De Algemene Raad van het IFE keurde op 9 juli 2014 unaniem de registratie van Morena als politieke partij goed. Andrés Manuel López Obrador sprak zijn trots uit over zijn bijdrage aan de oprichting van deze nieuwe politieke organisatie. De eerste verkiezingscyclus waaraan de partij deelnam was die van 2015.
Federale verkiezingen van 2015 bewerken
Bij de federale verkiezingen van 2015 behaalde Morena iets meer dan 8% van de stemmen en werd de vierde partij van het land. Ze behaalde 35 afgevaardigden voor de periode vanaf 2015 plus 15 vanaf 2018. Daarnaast werden 18 kiesdistricten van Mexico-Stad gewonnen, waardoor Morena de grootste partij werd in de Wetgevende assamblee van het Federaal District voor dezelfde periode.
Federale verkiezingen van 2018 bewerken
De kandidaat van Morena bij de verkiezingen van 2018 voor het presidentschap was Andrés Manuel López Obrador, oprichter van de partij en tweevoudig presidentskandidaat voor de PRD. López Obrador lanceerde het verkiezingsprogramma "Alternatief Project voor de Natie 2018-2024". De partij ging een coalitie aan met de Partij van de Arbeid en de Partido Encuentro Social (Partij van de Sociale Ontmoeting). Met een absolute meerderheid van stemmen werd de kandidaat van deze coalitie verkozen tot president tot en met het jaar 2024.
Federale verkiezingen van 2024 bewerken
De enquête van de kroonkurken bewerken
Op 11 juni 2023 besliste het partijcongres dat de kandidaat van Morena voor de presidentsverkiezingen van 2024 bepaald zou worden door een enquête. Dit proces wordt de enquête van de corcholatas (kroonkurken) genoemd.[8] Deze naam is een referentie naar de traditie uit de tijd van de PRI waarin de presidentskandidaat van de regeringspartij werd aangewezen in plaats van verkozen.[9] Het moment van onthulling werd el destape, de ontkurking, genoemd.
Marcelo Ebrard is per 12 juni 2023 afgetreden als Minister van Buitenlandse Zaken om deel te kunnen nemen. Ook Ricardo Monreal, voorzitter van de senaat, Claudia Sheinbaum, regeringsleider van Mexico-Stad, en Adán Augusto López, Minister van Binnenlandse Zaken, hebben hun functies neergelegd en zich aangemeld als kandidaat voor het interne verkiezingsproces. De overige twee kandidaten waren Manuel Velasco Coello van de coalitiepartner Partido Verde en Gerardo Fernández Noroña van de Partido del Trabajo.[10] Op 6 september 2023 werd bekend gemaakt dat Claudia Sheinbaum de enquete won. [11][12]
Verkiezingsresultaten bewerken
President bewerken
| Verkiezingsjaar | Kandidaat | Stemmen | % van de stemmers | Plaats | ||
|---|---|---|---|---|---|---|
| 2018 |  |
Andrés Manuel López Obrador | Morena | 25.186.577 | 44.49% | 1e |
| Coalitie
Junto Haremos Historia |
30.113.483 | 53.19% | ||||
Kamer van Afgevaardigden bewerken
| Verkiezingsjaar | Aantal stemmen | % van de stemmers | Aantal behaalde zetels |
|---|---|---|---|
| 2015 | 3.346.303 | 8.4% | 35 / 500 |
| 2018 | 20.790.623 | 37.26% | 191 / 500 |
| 2021 | 16.759.917 | 34.09% | 198 / 500 |
Senaat bewerken
| Verkiezingsjaar | Aantal stemmen | % van de stemmers | Aantal behaalde zetels |
|---|---|---|---|
| 2018 | 21.256.238 | 37.51% | 55 / 128 |
Gouverneurs van deelstaten bewerken
| Deelstaat | Verkiezing | Kandidaat | Stemmen | % van de stemmers | Periode |
|---|---|---|---|---|---|
| Baja California | 2019 | Jaime Bonilla Valdez | 382.308 | 50.3% | 2019-2021 |
| 2021 | Marina del Pilar Avila Olmeda | 542.135 | 48.5% | 2021-2027 | |
| Baja California Sur | 2021 | Victor Manuel Castro Cosio | 125.736 | 45.30% | 2021-2027 |
| Campeche | 2021 | Layda Sansores | 142.352 | 33.87% | 2021-2027 |
| Chiapas | 2018 | Rutilio Escandón Cadenas | 922.111 | 39.0% | 2018-2024 |
| Colima | 2021 | Indira Vizcaíno Silva | 99.465 | 33.39% | 2021-2027 |
| Guerrero | 2021 | Evelyn Salgado Pineda | 643.814 | 43.45% | 2021-2027 |
| Hidalgo | 2022 | Julio Menchaca Salazar | 658.562 | 61.68% | 2022-2028 |
| Mexico-Stad | 2018 | Claudia Sheinbaum Pardo | 2.537.454 | 47.0% | 2018-2024 |
| Michoacan | 2021 | Alfredo Ramirez Bedolla | 730.836 | 41.76% | 2021-2027 |
| Nayarit | 2021 | Miguel Angel Navarro Quintero | 234.742 | 49.29% | 2021-2027 |
| Oaxaca | 2022 | Salomón Jara Cruz | 696.488 | 60.57% | 2022-2028 |
| Puebla | 2019 | Miguel Barbosa Huerta | 682.137 | 44.6% | 2019-2024 |
| Quintana Roo | 2022 | Mara Lezama | 309.931 | 57.06% | 2022-2028 |
| Sinaloa | 2021 | Rubén Rocha Moya | 624.225 | 56.60% | 2021-2027 |
| Sonora | 2021 | Alfonso Durazo Montaño | 496.651 | 51.81% | 2021-2027 |
| Tabasco | 2018 | Adán Augusto López Hernández | 601.987 | 61,1% | 2018-2024 |
| Tamaulipas | 2022 | Américo Villarreal Anaya | 731.383 | 50.27% | 2022-2028 |
| Tlaxcala | 2021 | Lorena Cuéllar Cisneros | 305.468 | 48.66% | 2021-2027 |
| Veracruz | 2018 | Cuitláhuac García Jiménez | 1.667.239 | 44.0% | 2018-2024 |
Externe links bewerken
Dit artikel of een eerdere versie ervan is een (gedeeltelijke) vertaling van het artikel Morena (partido político op de Spaanstalige Wikipedia, dat onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen valt. Zie de bewerkingsgeschiedenis aldaar.
Bronnen, noten en/of referenties
|