Marsilius van Padua

Italiaans filosoof

Marsilius van Padua (Padua, circa 1280 - München, 1342 of 1343) was een Italiaans filosoof die vooral schreef over politieke theorie. Hij is ook bekend onder zijn Latijnse naam Marsilius Patavinus en zijn Italiaanse naam Marsilio da Padova.

Marsilius van Padua

Leven bewerken

Marsilius stamde uit de familie Dei Mainardini. Hij studeerde filosofie in zijn geboortestad en geneeskunde in Parijs. Hij behaalde aan de Sorbonne ook de graad van magister artium. Marsilius was in 1313 rector van deze universiteit. Daarna verbleef hij enige tijd te Verona en Milaan als partijganger van de Ghibellijnen, degenen die de Duitse keizer steunde. In 1318 was hij in Avignon, maar in 1320 keerde hij terug naar Parijs, waar hij als arts werkte en tevens theologie ging studeren. Vanwege zijn politieke standpunten die de paus in 1327 zou veroordelen, moest hij al in 1326 Parijs ontvluchten. In 1329 kwam hij aan het hof van Lodewijk van Beieren, waar ook Willem van Ockham gastvrij was onthaald. Hij overleed er eind 1342 of begin 1343.

Werken bewerken

Marsilius' hoofdwerk is de Defensor Pacis (De verdediger van de vrede) uit 1324. Hierin neemt hij stelling tegen de pausen, verdedigt hij de autoriteit van concilies boven de paus, en pleit hij voor meer macht voor de Duitse keizer. Concreet steunde hij vooral Lodewijk van Beieren in diens conflict met paus Johannes XXII. Marsilius wees de tweezwaardenleer (de middeleeuwse opvatting dat kerk en staat moesten samenwerken onder leiding van de paus) af. Hij wordt daardoor beschouwd als een van de grondleggers van het moderne denken over politieke macht; bij Marsilius vindt men belangrijke aanzetten voor het denken over het staatsbegrip en soevereiniteit. Verder schreef hij onder andere de traktaten Defensor minor (De kleine verdediger) en De translatione imperii (Over de overdracht van de macht).