Marathon van Enschede

De marathon van Enschede (ook wel Twente Marathon) is een hardloopevenement met als hoofdafstand de marathon (42,195 km). Het is de oudste marathon van Nederland. Het evenement wordt elk jaar gehouden in Enschede. De wedstrijd stond van 1992 tot 2002 bekend als de Twente Marathon.

Beelden van de marathon in 1951, die wordt gewonnen door de Fin Karvonen.
Met nog ongeveer 1000 m te gaan wint John Kelai in 2005

Naast de hele marathon wordt ook een halve marathon, 10 km, 5 km en diverse kinderlopen gehouden.

Geschiedenis bewerken

In augustus 1946 wordt er tijdens de Europese kampioenschappen op het IAAF-congres besloten, dat er een atletiekwedstrijd tussen Nederland en Tsjecho-Slowakije zal plaatsvinden in Enschede. Ter voorbereiding op de wedstrijd komen de delegaties van beide landen bijeen. Bij de Tsjecho-Slowaakse delegatie heeft Ir. Bukovsky, tevens de organisator van de marathon van Kosice, een belangrijke rol. Aan Nederlandse zijde bevindt zich het bestuurslid van de KNAU, Gerard Kraemer, die tevens voorzitter van het district Twente is op dat moment. Men besluit om tijdens deze landenwedstrijd ook een marathon te lopen.

Uiteindelijk vindt de wedstrijd plaats op zaterdag 12 juli 1947. Hieraan nemen 51 marathonlopers deel. Van hen slagen 33 er in de finish in het G.J. van Heekpark te bereiken. De Fin Eero Riikonen wordt winnaar met een tijd van 2:44.13 en op de finish groet hij Fanny Blankers-Koen. De Fin finisht negen minuten eerder dan de eerste Nederlander Joop Overdijk, die Nederlands kampioen wordt en als vijfde over de streep komt. De wedstrijd is een groot succes; men vindt dat dit niet eenmalig mag zijn en hiermee is de oudste marathon van Nederland geboren.

Vanaf 1947 vindt de marathon elke twee jaar plaats. Vanaf 1991 wordt deze cyclus versneld tot een jaarlijkse periode.[1]

Door de snelle finishtijden van 1949 ging men twijfelen aan de lengte van het parcours. Bij de eerste nameting bleek deze te kloppen, maar bij de tweede nameting bleek het parcours 2700 m te kort. Volgens de Assiociation Road Running Statistics was de lengte van het parcours 39.565 km.[2]

De eerste vrouw nam deel aan de marathon van Enschede in 1981. Dit was de Amerikaanse Jane Wipf en zij finishte in 2:38.21.

In 2000 werd de wedstrijd geannuleerd vanwege de vuurwerkramp, die op 13 mei 2000 plaatsvond in de woonwijk Roombeek.

Dankzij de uitstekende prestatie van Stephen Kiprotich tijdens de 43e marathon van Enschede (2011) staat de oudste marathon van Nederland tegenwoordig[(sinds) wanneer?] op de achtste plaats in de ranking van internationale marathons.[3]

De editie van 2020 werd afgelast vanwege het rondwarende coronavirus in Nederland.

Parcours bewerken

Bij de eerste editie was de finish in het G.J. van Heekpark. Later verhuisden de start en finish naar het Stadion Het Diekman. De race ging tot en met de editie 2009 bij de stad Gronau over de Duitse grens.
Sinds 2010 loopt het gehele parcours over Nederlandse bodem. De marathon bestaat dan ook uit twee rondes van iets meer dan 21 kilometer. Met deze parcourswijziging hoopt de organisatie een recordtijd op de klokken te kunnen zetten. De start en finish zijn sinds 2019 weer op het Van Heekplein.

Leeftijds- en tijdslimieten bewerken

In 2024 zijn de limieten als volgt:

onderdeel afstand tijdlimiet leeftijdslimiet
marathon 42,195 km 5,5 uur minimaal 18 jaar
halve marathon 21,1 km 3 uur minimaal 18 jaar
CityRUN 10 km 1,5 uur minimaal 14 jaar
FitRUN 5 km 45 minuten minimaal 12 jaar

Statistieken bewerken

Parcoursrecords bewerken

Ontwikkeling van deelnemersaantallen bewerken

Jaar Marathon halve marathon overige
lopen
Totaal
2017 510 2337 3680 6527
2016 621 2653 3968 7242
2015 449 2367 3488 6304
2014 506 2505 3308 6319
2013 418 2378 3211 6007
2012 487 2396 2623 5019
2011 507 2228 2223 4958

Top 10 finishtijden (mannen) bewerken

De gemiddelde finishtijd van de snelste tien marathonlopers bij dit evenement is 2:08.33,2. Hiermee staat Enschede als vierde Nederlandse plaats op de lijst van snelste marathonsteden.

Rang Naam Land Tijd Jaar Plek
1 Stephen Kiprotich   UGA 2:07.20 2011 1
2 Julius Tuwei   KEN 2:07.43 2022 1
3 Enock Onchari   KEN 2:07.52 2022 2
4 Tadu Abate   ETH 2:07.59 2022 3
5 Alfred Barkach   KEN 2:08.51 2023 1
6 Jacob Yator   KEN 2:09.02 2009 1
7 Josphat Kiprotich   KEN 2:09.08 2022 4
8 Ishhimael Busendich   KEN 2:09.09 2012 1
9 Julius Korir   KEN 2:09.13 2012 2
10 Bernard Kipyego   KEN 2:09.15 2023 2

(bijgewerkt t/m 2023)

Winnaars marathon bewerken

Editie Datum Atleet Nationaliteit Tijd Atlete Nationaliteit Tijd
52 24 april 2022 Julius Tuwei   KEN 2:07.43 Maurine Chepkemoi   KEN 2:21.08
2021 Afgelast omwille van de corona-pandemie
2020 Afgelast omwille van de corona-pandemie
51 14 april 2019 Geart Jorritsma   NED 2:26.34 Carolyne Chepkwony   KEN 2:27.00
50 22 april 2018 Hicham El Barouki   MAR 2:26.18 Kellen Wathira   KEN 2:34.06
49 23 april 2017 Jonas Roels   BEL 2:31.10 Betty Lempus   KEN 2:29.31
48 17 april 2016 David Stevens   BEL 2:31.34 Sarah Jebet   KEN 2:27.59
47 19 april 2015 Evans Cheruiyot   KEN 2:09.40 Mireille Baart   NED 2:51.48
46 27 april 2014 Elijah Sang   KEN 2:10.22 Reina Visser   NED 2:42.07
45 21 april 2013 Isaac Kosgei   KEN 2:09.17 Arenda Abbink   NED 2:59.52
44 22 april 2012 Ishhimael Busendich   KEN 2:09.09 Konstatina Kefala   GRE 2:41.01
43 17 april 2011 Stephen Kiprotich   UGA 2:07.20 Ingrid Prigge   NED 2:45.10
42 25 april 2010 John Kelai   KEN 2:12.17 Ingrid Prigge   NED 2:46.25
41 26 april 2009 Jacob Yator   KEN 2:09.02 Ilona Pfeiffer   GER 2:44.58
40 27 april 2008 Silas Toek   KEN 2:10.40 Polly Nkambi   NED 3:12.41
39 22 april 2007 Thomson Cherogony   KEN 2:11.35 Ingrid Prigge   NED 2:42.31
38 23 april 2006 Sammy Rotich   KEN 2:12.05 Petra van Tongeren   NED 3:19.13
37 8 mei 2005 John Kelai   KEN 2:11.44 Abidi Tigist   ETH 2:33.01
36 16 mei 2004 Girma Tola   ETH 2:10.33 Nadezhda Wijenberg   NED 2:31.23
35 25 mei 2003 Wilson Kibet   KEN 2:11.38 Gea Siekmans   NED 3:05.02
34 26 mei 2002 Raymond Kipkoech   KEN 2:12.33 Lidya Vasilevskaya   RUS 2:29.23
33 27 mei 2001 Al Mustafa Riyadh   MAR 2:12.20 Franca Fiacconi   ITA 2:31.40
32 2000 Geannuleerd Geannuleerd
31 6 juni 1999 Anatoli Zeroek   UKR 2:16.31 Galina Karnatevicz   BLR 2:37.35
30 7 juni 1998 Ahmed Salah   DJI 2:13.25 Violetta Kryza   POL 2:38.51
29 8 juni 1997 Dmitriy Kapitonov   RUS 2:12.09 Carla Beurskens   NED 2:37.20
28 16 juni 1996 John Mandu   KEN 2:15.14 Mieke Pullen   NED 2:41.13
27 18 juni 1995 Viktor Goeral   UKR 2:15.29 Irina Jagodina   UKR 2:36.43
26 5 juni 1994 Piotr Poblocki   POL 2:13.01 Franca Fiacconi   ITA 2:37.43
25 13 juni 1993 Jan Tau   RSA 2:12.19 Veronika Troxler   SUI 2:44.33
24 11 oktober 1992 Willie Mtolo   RSA 2:13.39 Natalia Repesjko   RUS 2:42.50
23 13 oktober 1991 Sergey Prorokov   URS 2:15.04 Czeslawa Mentlewicz   POL 2:41.48
22 26 augustus 1989 Marti ten Kate   NED 2:10.57 Alena Peterkova   CZE 2:40.28
21 20 juni 1987 Marti ten Kate   NED 2:13.52 Helen Comsa   SUI 2:39.29
20 12 oktober 1985 Zoltán Kőszegi   HUN 2:15.39 Eefje van Wissen   NED 2:39.32
19 10 september 1983 Kevin Forster   GBR 2:14.19 Priscilla Welch   ENG 2:36.32
18 11 juli 1981 Cor Vriend   NED 2:15.54 Jane Wipf   USA 2:38.21
17 25 augustus 1979 Kirk Pfeffer   USA 2:11.50 Geen vrouw
16 27 augustus 1977 Brian Maxwell   CAN 2:15.14 Geen vrouw
15 30 augustus 1975 Ron Hill   ENG 2:15.59,2 Geen vrouw
14 1 september 1973 Ron Hill   ENG 2:18.06,2 Geen vrouw
13 4 september 1971 Bernie Allen   ENG 2:16.54,2 Geen vrouw
12 16 augustus 1969 Kazuo Matsubara   JPN 2:19.29,8 Geen vrouw
11 26 augustus 1967 Yoshiro Mifune   JPN 2:20.53,8 Geen vrouw
10 28 augustus 1965 Aureel Vandendriessche   BEL 2:21.16 Geen vrouw
9 13 juli 1963 Václav Chudomel   CZE 2:25.10,4 Geen vrouw
8 12 augustus 1961 Peter Wilkinson   GBR 2:24.11,4 Geen vrouw
7 15 augustus 1959 Pavel Kantorek   CZE 2:26.48 Geen vrouw
6 17 augustus 1957 Piet Bleeker   NED 2:32.39 Geen vrouw
5 27 augustus 1955 Reinaldo Gorno   ARG 2:26.33 Geen vrouw
4 12 september 1953 Jim Peters   ENG 2:19.22 Geen vrouw
3 1 september 1951 Veikko Karvonen   FIN 2:29.02,0 Geen vrouw
2 20 augustus 1949 Jack Holden   ENG 2:20.52 Geen vrouw
1 20 augustus 1947 Eero Riikonen   FIN 2:44.13 Geen vrouw

Winnaars halve marathon bewerken

Editie Datum Atleet Nationaliteit Tijd Atlete Nationaliteit Tijd
52 24 april 2022 Rik Thijs   BEL 1:08.31 Ruth van der Meijden   NED 1:17.02
51 14 april 2019 Johan Fagerberg   SWE 1:08.06 Lisanne Gevelaar   NED 1:17.48
50 22 april 2018 Menis Georgios   GRE 1:07.33 Rempouli Ourania   GRE 1:17.20
49 23 april 2017 Leon Sanderman   NED 1:12.16 Mirjam Koersen   NED 1:21.37
48 17 april 2016 Willem de Boer   NED 1:12.55 Mireille Baart   NED 1:21.56
47 19 april 2015 Marc-André Ocklenburg   GER 1:08.55 Reina Visser   NED 1:21.18
46 27 april 2014 Mark Oude Bennink   NED 1:11.18 Lesley Smit   NED 1:18.28
45 21 april 2013 Orphan van Faassen   NED 1:10.02 Mariska Dute   NED 1:20.24
44 22 april 2012 Casper Koelma   NED 1:12.14 Jacqueline Rustidge   NED 1:21.49
43 17 april 2011 Casper Koelma   NED 1:12.42 Jacqueline Rustidge   NED 1:20.55
42 25 april 2010 Leon Sanderman   NED 1:12.34 Naomy Jepkosgei   KEN 1:18.21
41 26 april 2009 Thijs Feuth   NED 1:09.33 Jacqueline Rustidge   NED 1:21.54
40 27 april 2008 Christophe Clyncke   NED 1:09.33 Jacqueline Rustidge   NED 1:22.22
39 22 april 2007 Christophe Clyncke   NED 1:09.23 Jacqueline Rustidge   NED 1:23.29
38 23 april 2006 Leon Sanderman   NED 1:10.57 Kristijna Loonen   NED 1:15.57
37 8 mei 2005 Peter Raburu   KEN 1:09.01 Pauline Wangui   KEN 1:16.26
36 16 mei 2004 Benjamin Kok   NED 1:10.55 Ingrid Prigge   NED 1:18.17
35 25 mei 2003 Eric Borg   NED 1:14.20 Ingrid Prigge   NED 1:20.50
29 8 juni 1997 Marco Gielen   NED 1:04.09 Irma Heeren   NED 1:10.30

Nederlandse kampioenschap bewerken

De marathon van Enschede was zestienmaal het toneel van het Nederlands kampioenschap op de marathon.

Aantal Datum Ned. kampioen Nationaliteit Tijd Plaats Ned. kampioene Nationaliteit Tijd Plaats Uitslagen
16 20 juni 1987 Marti ten Kate   NED 2:13.52 1 Eefje van Wissen   NED 2:46.28 2 Uitslagen
15 22 juni 1985 Cor Vriend   NED 2:15.51 3 Eefje van Wissen   NED 2:39.32 1 Uitslagen
14 10 september 1983 Cor Vriend   NED 2:16.43 3 Eefje van Wissen   NED 2:41.37 6 Uitslagen
13 25 augustus 1979 Gerard Nijboer   NED 2:16.48 5 geen vrouwelijke deelnemers Uitslagen
12 27 augustus 1977 Cor Vriend   NED 2:21.47 10 geen vrouwelijke deelnemers Uitslagen
11 30 augustus 1975 Cor Vriend   NED 2:23.33,5 8 geen vrouwelijke deelnemers Uitslagen
10 4 september 1971 Geert Jansen   NED 2:25.18 8 geen vrouwelijke deelnemers Uitslagen
9 16 augustus 1969 Aad Steylen   NED 2:26.29,2 9 geen vrouwelijke deelnemers Uitslagen
8 26 augustus 1967 Aad Steylen   NED 2:31.55,3 13 geen vrouwelijke deelnemers Uitslagen
7 28 augustus 1965 Aad Steylen   NED 2:30.45 4 geen vrouwelijke deelnemers Uitslagen
6 12 augustus 1961 Joop Frederiks   NED 2:43.04 15 geen vrouwelijke deelnemers Uitslagen
5 14 augustus 1959 Piet Bleeker   NED 2:35.58 4 geen vrouwelijke deelnemers Uitslagen
4 17 augustus 1957 Piet Bleeker   NED 2:32.39 1 geen vrouwelijke deelnemers Uitslagen
3 27 augustus 1955 Jan van Ginkel   NED 2:43.51 11 geen vrouwelijke deelnemers Uitslagen
2 12 september 1953 Janus van der Zande   NED 2:36.12 4 geen vrouwelijke deelnemers Uitslagen
1 20 augustus 1949 Joop Overdijk   NED 2:32.02[4] 5 geen vrouwelijke deelnemers Uitslagen

Ook was het evenement eenmaal het toneel van het Nederlands kampioenschap halve marathon:

Aantal Datum Ned. kampioen Nationaliteit Tijd Plaats Ned. kampioene Nationaliteit Tijd Plaats Uitslagen
1 8 juni 1997 Marco Gielen   NED 1:04.09 1 Irma Heeren   NED 1:10.30 1 Uitslagen
Zie de categorie Marathon Enschede van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.