Maarschalk van de Sovjet-Unie

militaire rang

Maarschalk van de Sovjet-Unie (Russisch: Маршал Советского Союза; Marsjal Sovjetskovo Sojoeza) was de de facto hoogste militaire rang binnen de landmacht van de Sovjet-Unie (de hoogste rang “de jure” werd enkel gedragen door Jozef Stalin, die zich ook tot generalissimo liet uitroepen). De rang werd in 1935 ingevoerd, en in 1991 opgeheven. In totaal hebben 41 mensen de titel gedragen. De rang was gelijk aan die van Admiraal van de vloot van de Sovjet-Unie bij de marine.

De eerste vijf Maarschalken van de Sovjet-Unie op 11 november 1935: Michail Toechatsjevski, Semjon Boedjonny, Kliment Vorosjilov, Vasili Bljoecher en Aleksander Jegorov

Geschiedenis bewerken

 
De tien maarschalken van de Sovjet-Unie in de laatste fase van de Tweede Wereldoorlog: van links naar rechts zittend: Ivan Konev, Aleksandr Vasilevski, Georgi Zjoekov, Konstantin Rokossovski, Kirill Meretskov en staand: Fjodor Tolboechin, Rodion Malinovski, Leonid Govorov, Andrej Jerjomenko, Ivan Bagramjan
 
Uitreiking van maarschalksterren in het Kremlin in 1955. Van links naar rechts: zittend: Ivan Bagramjan, Nikolaj Koeznetsov, Nikolaj Pegov, Kliment Vorosjilov, Vasili Tsjoejkov, Andrej Jerjomenko, staand: Sergej Roedenko, Vasili Kazakov, Vladimir Soedets, Sergej Varentsov, Kirill Moskalenko, Ivan Isakov.
 
De Kremlinmuur-necropolis waar de urnen met de as van 23 Maarschalken van de Sovjet-Unie zijn bijgezet
 
Het uniform van Georgi Zjoekov
 
De met briljanten bezette maarschalkster
 
Viktor Koelikov op 22 november 2001 in zijn uniform van Maarschalk van de Sovjet-Unie

De militaire rang van maarschalk van de Sovjet-Unie werd officieel ingesteld op 22 september 1935 door de Raad van Volkscommissarissen (Sovnarkom). Op 20 november van dat jaar kregen de eerste vijf militairen de rang: Kliment Vorosjilov (volksvertegenwoordiger van Defensie), Aleksander Jegorov (hoofd van de generale staf van het Rode Leger), en drie commandanten, Vasili Blücher, Semjon Boedjonny, en Michail Toechatsjevski.

Van deze vijf werden Bljoecher, Toechatsjevski en Jegorov geëxecuteerd tijdens Stalins Grote Zuivering van 1937 tot 1938. Op 7 mei 1940 werden hun plaatsen ingenomen door Semjon Timosjenko, Boris Sjaposjnikov, en Grigori Koelik.

Hoewel de traditionele rangen voor militaire officieren opnieuw werden ingevoerd in 1935, keerde de rang van generaal in het rode leger pas terug in 1940. Het systeem had lange tijd geen rang van brigadegeneraal, of een volledige generaalsrang. De positie tussen luitenant-generaal en generaal werd uitgevoerd door de kolonel-generaal. Derhalve kunnen de rangen maarschalk van de Sovjet-Unie en generaal van het leger worden gezien als elkaars gelijken.

Tijdens de Tweede Wereldoorlog werden Timosjenko en Boedjonny ontslagen. De rang werd hierna doorgegeven aan een aantal militairen die deze rang konden verdienen met hun inzet in het leger. Onder hen bevonden zich Georgi Zjoekov, Ivan Konev en Konstantin Rokossovski. Stalin werd zelf maarschalk van de Sovjet-Unie in 1945, samen met Lavrenti Beria. In 1947 werd politicus Nikolaj Boelganin de derde niet-militaire maarschalk.

Twee maarschalken werden geëxecuteerd in de zuiveringen na de oorlog: Koelik in 1950 en Beria in 1953, na Stalins dood. Daarna werd de rang enkel nog aan professionele soldaten gegeven, met uitzondering van Leonid Brezjnev, die zichzelf in 1976 tot maarschalk benoemde. De laatste Maarschalk van de Sovjet-Unie was Dmitri Jazov, die de rang in 1990 kreeg. Hij werd gearresteerd na de mislukte Augustusstaatsgreep in Moskou tegenover Michail Gorbatsjov in 1991. Maarschalk Sergej Achromejev verhing zichzelf in 1991 na het uiteenvallen van de Sovjet-Unie.

Na de opheffing van de Sovjet-Unie in december 1991 werd de rang opgeheven. De rang werd opgevolgd door maarschalk van de Russische Federatie. Deze rang werd door slechts 1 persoon gedragen, Igor Sergejev.

Groepen bewerken

De maarschalken waren onder te verdelen in drie groepen:

  • Zij die hun reputatie hadden gekregen tijdens de Russische Burgeroorlog. Hieronder vielen onder andere Bljoecher, Toechatsjevski en Jegorov.
  • Zij die hun reputatie hadden gekregen tijdens de Tweede Wereldoorlog. Dit waren Zjoekov, Vasiljevski, Konev, Rokossovski, Malinovski, Tolboechin en Govorov.
  • Zij die tijdens de Koude Oorlog een hoge rang verkregen.

Lijst van maarschalken bewerken

Op de politieke maarschalken na begonnen alle Maarschalken van de Sovjet-Unie hun rang in het leger.

Naam Leven Benoeming Dienst
Vorosjilov, KlimentKliment Vorosjilov 1881–1969 november 1935 Leger/Politiek
Toechatsjevski, MichailMichail Toechatsjevski 1893–1937 november 1935 Leger
Jegorov, AleksandrAleksandr Jegorov 1883–1939 november 1935 Leger
Boedjonny, SemjonSemjon Boedjonny 1883–1973 november 1935 Leger
Bljoecher, VasiliVasili Blücher 1890–1938 november 1935 Leger
Timosjenko, SemjonSemjon Timosjenko 1895–1970 mei 1940 Leger
Koelik, GrigoriGrigori Koelik 1890–1950 mei 1940 Leger
Sjaposjnikov, BorisBoris Sjaposjnikov 1882–1945 mei 1940 Leger
Zjoekov, SergejGeorgi Zjoekov 1896–1974 januari 1943 Leger
Vasiljevski, AleksandrAleksandr Vasilevski 1895–1977 februari 1943 Leger
Stalin, JozefJozef Stalin 1879–1953 maart 1943 Politiek
Konev, IvanIvan Konev 1897–1973 februari 1944 Leger
Govorov, LeonidLeonid Govorov 1897–1955 juni 1944 Leger
Rokossovski, KonstantinKonstantin Rokossovski[1] 1896–1968 juni 1944 Leger
Malinovski, RodionRodion Malinovski 1898–1967 september 1944 Leger
Tolboechin, FjodorFjodor Tolboechin 1894–1949 september 1944 Leger
Meretskov, KirillKirill Meretskov 1897–1968 oktober 1944 Leger
Beria, LavrentiLavrenti Beria 1899–1953 juli 1945 NKVD/MVD/Militsia
Sokolovski, VasiliVasili Sokolovski 1897–1968 juli 1946 Leger
Boelganin, NikolajNikolaj Boelganin 1895–1975 november 1947 Politiek
Bagramjan, HovhannesIvan Bagramjan 1897–1982 maart 1955 Leger
Birjoezov, SergejSergej Birjoezov 1904–1964 maart 1955 Leger/luchtverdediging/strategische raketstrijdkrachten
Gretsjko, AndrejAndrej Gretsjko 1903–1976 maart 1955 Leger
Jeremenko, AndrejAndrej Jerjomenko 1892–1970 maart 1955 Leger
Moskalenko, KirillKirill Moskalenko 1902–1985 maart 1955 Leger/strategische raketstrijdkrachten
Tsjoejkov, VasiliVasili Tsjoejkov 1900–1982 maart 1955 Leger
Zacharov, MatvejMatvej Zacharov 1898–1972 mei 1959 Leger
Golikov, FilippFilipp Golikov 1900–1980 mei 1961 Leger
Krylov, NikolajNikolaj Krylov 1903–1972 mei 1962 Leger/strategische raketstrijdkrachten
Jakoebovski, IvanIvan Jakoebovski 1912–1976 april 1967 Leger
Batitski, PavelPavel Batitski 1910–1984 april 1968 Luchtverdediging
Kosjevoj, PjotrPjotr Kosjevoj 1904–1976 april 1968 Leger
Brezjnev, LeonidLeonid Brezjnev 1906–1982 mei 1976 Politiek
Brezjnev, DmitriDmitri Oestinov 1908–1984 juli 1976 Politiek
Koelikov, ViktorViktor Koelikov 1921-2013 januari 1977 Leger
Ogarkov, NikolajNikolaj Ogarkov 1917–1994 januari 1977 Leger
Sokolov, SergejSergej Sokolov 1911-2012 februari 1978 Leger
Achromejev, SergejSergej Achromejev 1923–1991 maart 1983 Leger
Koerkotkin, SemjonSemjon Koerkotkin 1917–1990 maart 1983 Leger
Petrov, VasiliVasili Petrov 1917-2014 maart 1983 Leger
Jazov, DmitriDmitri Jazov 1924-2020 april 1990 Leger