Lootjes trekken
Lootjes trekken is een verloting waarbij degene die aan het kortste eind trekt de pineut is. Het is ook een methode om binnen een groep mensen anoniem te bepalen wie voor wie een cadeautje moet kopen of een surprise moet maken. Het wordt in Angelsaksische landen bij kerstcadeaus Secret Santa genoemd.
Werking bewerken
Het idee van lootjes trekken is dat familieleden, gezinsleden, vrienden ieder hun naam en hun verlanglijstje opschrijven waarbij de naam aan een van de anderen verstrekt wordt zonder dat bij de anderen de naam bekend wordt. Het lot bepaalt zo voor wie je een cadeautje moet kopen en een rijm en/of surprise moet maken. Er worden afspraken gemaakt over het te besteden bedrag.
De oorspronkelijke wijze gebeurt door op een stukje papier de naam en het verlanglijstje op te schrijven en het papier dubbel te vouwen waardoor de naam en het verlanglijstje niet zichtbaar zijn. Ook kunnen alleen de namen op de lootjes worden geschreven en dienen de verlanglijstjes te worden opgeschreven op een groot vel dat voor iedereen zichtbaar wordt opgehangen met de namen erbij, zodat duidelijk is van wie welk verlanglijstje is. Hierop wordt dan ook het afgesproken bedrag vermeld. De lootjes worden in een hoed of bakje gedeponeerd. Iedereen trekt uit die hoed of het bakje een lootje. Trekt iemand zichzelf, dan moet opnieuw getrokken worden. Ook kan dan worden bepaald dat alleen degene die zichzelf heeft getrokken, opnieuw moet trekken. Het voordeel hiervan is dat niet iedereen opnieuw hoeft te trekken.
Virtueel kunnen lootjes "getrokken" worden via een internetprogramma of via een spreadsheetprogramma, zoals Excel. Hiervoor dien je op een speciale site of in een speciale van internet gedownloade sheet een groep aan te maken met daarin alle deelnemers van het feest. Deze krijgen dan een bericht met daarin een verzoek om een lootje in te leveren door hun naam en verlanglijstje in te vullen en te versturen. Zodra iedereen dat heeft gedaan worden de lootjes getrokken en krijgen alle deelnemers opnieuw een bericht waarna ze weten wie ze getrokken hebben en wat deze persoon wil hebben. Een voordeel van deze manier van lootjes trekken is dat je niet jezelf kunt trekken, zoals bij papieren lootjes het geval kan zijn, waardoor je opnieuw moet trekken. Ook hoeft niet iedereen aanwezig te zijn.
Geschiedenis bewerken
De opkomst van het lootjes trekken bij cadeaus uitdelen, een activiteit gekoppeld aan het sinterklaasgebeuren en ook aan de kerstvieringen, dateert van begin jaren 1950.
Midden jaren 1960 ontdekten ook de scholen het verschijnsel "lootjes trekken". In klassenverband wordt het sinterklaasfeest gevierd met een rijm, een cadeautje en eventueel een surprise.
Ook in bedrijven werd rond 1985 het lootjes trekken geïntroduceerd. Het sinterklaasfeest werd toen een gezellig afdelingsfeestje waarbij collega's elkaar legitiem op humorvolle wijze op de kast konden krijgen.
In de grote steden ontdekten studenten, huisgenoten en vriendenclubs massaal het lootjes trekken. Het over en weer geven van kleine cadeaus kwam als alternatief voor het 'van boven naar beneden' geven van cadeaus zoals dat jaren het geval was bij de traditionele sinterklaasvieringen.