Kabinet-Gerbrandy III

Nederlands kabinet (1945)

Het kabinet-Gerbrandy III (ook bekend als London IV) was een van de vier Londense kabinetten die tijdens de Tweede Wereldoorlog de Nederlandse regering in ballingschap vormden, die gezeteld waren in Londen.

Kabinet-Gerbrandy III
Coalitie RKSP, ARP, VDB
Zeteltal TK -
Premier P.S. Gerbrandy
Beëdiging 23 februari 1945
Demissionair 12 mei 1945
Ontslagdatum 25 juni 1945
Voorganger Gerbrandy II
Opvolger Schermerhorn-Drees
Overzicht kabinetten
Portaal  Portaalicoon   Politiek

Het kabinet Gerbrandy-III ontstond nadat in januari 1945 de SDAP-ministers hun ontslag hadden aangeboden. Dit kabinet bood na de Bevrijding op 5 mei 1945 zijn ontslag aan, om de weg vrij te maken voor de eerste naoorlogse regering.

Bijzonderheden bewerken

Het kabinet regeerde nog vanuit Londen, maar enkele ministers, onder wie Beel, verbleven al enige tijd in het bevrijde Nederland (in Oisterwijk). Een belangrijk deel van de bestuurstaken in het bevrijde deel van Nederland werden onder verantwoordelijkheid van de minister van Oorlog uitgeoefend door het Militair Gezag, onder leiding van generaal Kruls.

Minister Beel kwam met een Tijdelijke regeling voor de gemeentelijke en provinciale besturen na de oorlog. Er kwamen noodgemeenteraden, die door een apart plaatselijk kiescollege werden benoemd.

Ambtsbekleders bewerken

Ambtsbekleders Ministers / Ministerie Termijn Partij
  mr.dr.
P.S. (Pieter) Gerbrandy

(1885–1961)
Voorzitter 3 september 1940 –
25 juni 1945
[1]
ARP
Minister Algemene Oorlogvoering 21 mei 1942 –
25 juni 1945
[1]
Minister Justitie 23 februari 1945 –
25 juni 1945
  mr.dr.
L.J.M. (Louis) Beel

(1902–1977)
Minister Binnenlandse Zaken 23 februari 1945 –
15 september 1947
RKSP
  mr.
E.N. (Eelco) van Kleffens

(1894–1983)
Minister Buitenlandse Zaken 10 augustus 1939 –
1 maart 1946
[1]
O
(Liberaal)
  dr.
G.W.M. (Gerardus)
Huysmans

(1902–1948)
Minister Financiën 23 februari 1945 –
25 juni 1945
RKSP
  J.H. (Hans) Gispen
(1905–1968)
Minister Handel, Nijverheid
en Landbouw
23 februari 1945 –
25 juni 1945
ARP
  J.M. (Jim) de Booy
(1885–1969)
Minister Scheepvaart en Visserij 31 mei 1944 –
25 juni 1945
[1]
O
(Liberaal)
Minister Marine 23 februari 1945 –
3 juli 1946
Oorlog 23 februari 1945 –
4 april 1945
(waarnemend)
  dr.
J.E. (Jan) de Quay

(1901–1985)
4 april 1945 –
25 juni 1945
RKSP
  ir.
F.C.M. (Frans) Wijffels

(1899–1968)
Minister Sociale Zaken 23 februari 1945 –
25 juni 1945
RKSP
  G. (Gerrit) Bolkestein
(1871–1950)
Minister Onderwijs, Kunsten
en Wetenschappen
10 augustus 1939 –
25 juni 1945
[1]
VDB
  ir.
F.C.M. (Frans) Wijffels

(1899–1968)
Minister Waterstaat 23 februari 1945 –
4 april 1945
(waarnemend)
RKSP
  ir.
Th.Ph. (Theo) Tromp

(1903–1984)
4 april 1945 –
25 juni 1945
O
(Liberaal)
  dr.
J.I.J.M. (Josef) Schmutzer

(1882–1946)
Minister Overzeese Gebiedsdelen 23 februari 1945 –
25 juni 1945
RKSP
Ambtsbekleder Minister / Portefeuille / Ministerie Termijn Partij
  mr.
E.F.M.J. (Edgar) baron
Michiels van Verduynen

(1885–1952)
Minister • Vervangend minister van
Buitenlandse Zaken

(Buitenlandse Zaken)
1 januari 1942 –
25 juni 1945
[1]
O
(Liberaal)

Geen onderdeel van het Kabinet, maar een belangrijke uitvoerende functie:

Militair Gezag Termijn Krijgsmacht
  generaal / luitenant–admiraal
z.k.h.
B.L.F.E.J.C.K.G.P.
prins (Bernhard)
van Lippe-Biesterfeld

(1911–2004)
Bevelhebber Binnenlandse Strijdkrachten 3 september 1944 –
13 september 1945
Landmacht
Marine
  generaal–majoor
mr.
H.J. (Henk) Kruls

(1885–1952)
Chef Staf Militair Gezag Nederlandse krijgsmacht 3 september 1944 –
1 januari 1946
Landmacht
(Artillerie)