John Gould (ornitholoog)

Brits bioloog (1804-1881)

John Gould (Lyme Regis, 14 september 1804Bloomsbury (Londen), 3 februari 1881) was een Brits natuuronderzoeker en schilder van dieren. Hij legde zich toe op het bestuderen en schetsen van vogels. Hij was het die als vogeldeskundige in 1837 ontdekte dat de vinken die door Charles Darwin tijdens zijn reis van de Beagle op de Galapagoseilanden waren verzameld, een aparte groep vormden. John Gould zelf ondernam van 1838 tot 1840 een reis door Australië en schreef diverse werken over de dierenwereld van dit continent.

John Gould
John Gould
Algemene informatie
Geboren 14 september 1804
Lyme Regis, Dorset
Overleden 3 februari 1881
Bloomsbury (Londen)
Nationaliteit Vlag van Verenigd Koninkrijk Brits
Beroep ornitholoog en illustrator
Bekend van Darwinvinken
Portaal  Portaalicoon   Biologie

Biografie bewerken

Gould werd geboren in Lyme Regis, Dorset, als zoon van een hovenier. Toen hij 14 jaar was ging hij als hovenier aan het werk in de Royal Gardens van Windsor. Hij raakte geïnteresseerd in de natuur, hij jaagde op vogels langs de Theems. In die tijd leerde hij hoe je zoogdieren en vogel kon opzetten en werd een begaafd preparateur. In 1824 vestigde hij zich als handelaar in Londen. In 1827 kreeg hij een baan als conservator aan het museum van de Zoological Society of London. Op basis van de collecties daar van exotische vogels schreef hij zijn eerste werken.

In 1829 trouwde hij met de kunstenares en tekenlerares Elizabeth Coxen die veel van de tekeningen van haar echtgenoot omzette in litho's. Na 1830 verschenen de eerste delen van zijn publicaties, eerst over vogels uit het Himalayagebied en The Birds of Europe.

Dit werk was zo succesvol dat Gould het zich kon veroorloven voor twee jaar (1838–40) naar Australië af te reizen met zijn vrouw en kinderen en de collega-verzamelaar John Gilbert. Hij reisde toen (gedeeltelijk) mee tijdens de derde[1] expeditie van de HMS Beagle. In Hobart ging hij aan land en werd met zijn gezin ondergebracht bij de gouverneur van het eiland, John Franklin.[2] Gould zelf maakte samen met Gilbert diverse reizen door Zuidoost-Australië. Daarbij bezocht bij ook zijn zwager in Nieuw-Zuid-Wales. In mei 1839 kwam hij even naar Tasmanië ("Van Diemen's Land"), na de geboorte van een kind; daarna maakte hij een reis door Zuid-Australië, en reisde vervolgens weer terug naar Tasmanië waarna hij met zijn vrouw via een bezoek aan haar broer in Nieuw-Zuid-Wales verder reisde, terug naar Engeland.

Kort na deze reis, in 1841 stierf zijn vrouw Elizabeth in het kraambed en liet hem achter met zes jonge kinderen. Hij werkte daarna samen met andere illustratoren waaronder de van oorsprong Nederlandse tekenaar en schilder Joseph Smit.

In 1857 bracht hij samen met zijn zoon Charles een bezoek aan Noord-Amerika. Hij werkte toen aan kolibries maar had zelf nog nooit een levende kolibrie gezien. Die zag hij pas weken na aankomst, in Bartram's Garden in Philadelphia.

Hij overleed in 1888 in Londen. Zijn zoon Charles Gould werd een bekend geograaf die in de jaren 1860 Tasmanië in kaart bracht.

Zijn werk bewerken

De vinken van Darwin bewerken

Op 4 januari 1837 liet Charles Darwin aan Gould zijn collecties zoogdieren en vogels zien die hij tijdens de reis met de Beagle had verzameld, om ze te determineren. Gould ging onmiddellijk aan het werk en een week later meldde hij aan Darwin dat de vogels die hij op de Galapagoseilanden had verzameld en blackbirds (merels), gross-bills (dikbekken) en finches (vinken) had genoemd, feitelijk een totaal nieuwe groep van 12 verwante vogelsoorten vormde die behoorden tot een aparte groep, de ground finches (Darwinvinken). Deze gebeurtenis haalde als nieuwsfeit de kranten.

Dieren in Australië bewerken

De reis naar Australië resulteerde in zijn beroemdste werk, The Birds of Australia (vijf delen). Dit zeer zorgvuldig uitgegeven geïllustreerde prachtwerk kostte destijds 115 pond voor een complete set, en er werden er 250 gedrukt en verkocht ondanks deze voor die tijd kolossale prijs. In 1989 werd een set voor 495.000 dollar geveild. Uit eerbetoon voor zijn studies kreeg hij de titel Fellow of the Royal Society (1843). Ook zijn vele diersoorten naar hem vernoemd, zoals de Goulds varaan (Varanus gouldii), die beschreven werd door John Edward Gray, en de Goulds amadine (Chloebia gouldiae). Tussen 1832 en 1877 beschreef John Gould 100 vogelgenera en 427 soorten.[3]

Bibliografie (selectie) bewerken

Gould bracht in totaal 40 delen uit, met in totaal meer dan 3000 kleurenafbeeldingen.

  • A Century of Birds, hitherto unfigured, from the Himalaya Mountains; London 1831–1832. In 20 delen met 80 platen.
  • The Birds of Europe. 5 Banden, London 1832–1837. In 22 delen met 449 platen
  • A Monograph of the Ramphastidae, or Family of Toucans. 1 Band, London 1833 bis 1835. In 3 Delen met 34 Platen; John Gould, Elizabeth Gould, E. Lear and G. Scharf
  • A Monograph of the Trogonidae, or Family of Trogons. 1 Band, London 1835–1838. In 3 delen met 36 platen
  • A Synopsis of the Birds of Australia and the adjacent Islands. London 1837–1838. In 4 Delen met ieder 18 platen
  • Icones Avium, or Figures and Descriptions of new and interesting Species of Birds from various parts of the Globe. London 1837–1838. In 2 delen met ieder 3 Platen
  • The Birds of Australia. 7 banden, London 1840–1848. In 36 delen met 681 platen
  • The Zoology of the Voyage of H.M.S. Beagle. Birds. London 1841
  • A Monograph of the Macropodidae, or Family of Kangaroos. London 1841–1842. In 2 delen
  • The Zoology of the Voyage of H.M.S. Sulphur: Under the Command of Captain Sir Edward Belcher During the Years 1836-42. Birds. London 1843–1844. (Deel 3 & 4)
  • Monograph of the Odontophorinae, or Partridges of America. London 1844–1850, In 3 delen met 32 platen.
  • The Mammals of Australia. 3 banden, London 1845–1863. In 12 delen
  • An introduction to the Birds of Australia. London 1848.
  • The Birds of Asia. 7 Bände, London 1850–1883. In 35 delen
  • An introduction to the Trochilidae, or family of humming-birds. London 1861.
  • Handbook to the Birds of Australia. 2 Bände, London 1865; online: Band 1, Band 2.
  • A Monograph of the Trochilidae, or Family of Hummingbirds Supplement. London 1880–1887. In 5 delen (Deel 3 tot 5 door Richard Bowdler Sharpe (1847–1909)).
  • The Birds of New Guinea and the Adjacent Papuan Islands. London 1875–1888; voltooid door Richard Bowdler Sharpe.
Mediabestanden die bij dit onderwerp horen, zijn te vinden op de pagina John Gould op Wikimedia Commons.