Imperfectum (Latijn)
Latijnse werkwoordstijd
(Doorverwezen vanaf Imperfectum)
Het imperfectum is een ander woord voor een tempus in het Latijn dat het meest overeenkomt met de onvoltooid verleden tijd (OVT) in het Nederlands.
Vervoeging bewerken
Het imperfectum wordt gevormd door praesensstam - (e)ba - uitgang.
Uitgangen bewerken
| a-stam | e-stam | i-stam | mk-stam | esse (zijn) | posse (kunnen) | velle (willen) | nolle (niet willen) | malle (liever willen) | ire (gaan) | vertaling clamare | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| clamabam | timebam | audiebam | dicebam | eram | poteram | volebam | nolebam | malebam | ibam | ik riep | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| clamabas | timebas | audiebas | dicebas | eras | poteras | volebas | nolebas | malebas | ibas | jij riep | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| clamabat | timebat | audiebat | dicebat | erat | poterat | volebat | nolebat | malebat | ibat | hij/zij/het riep | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| clamabamus | timebamus | audiebamus | dicebamus | eramus | poteramus | volebamus | nolebamus | malebamus | ibamus | wij riepen | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| clamabatis | timebatis | audiebatis | dicebatis | eratis | poteratis | volebatis | nolebatis | malebatis | ibatis | jullie riepen | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| clamabant | timebant | audiebant | dicebant | erant | poterant | volebant | nolebant | malebant | ibant | zij riepen | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| De vertaling in het Nederlands | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| riep | vreesde | hoorde | zei | was | kon | wilde | wilde niet | wilde liever | ging | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| De Infinitivus van het Praesens | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| clamare | timere | audire | dicere | esse | posse | velle | nolle | malle | ire | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Vertaling bewerken
Het imperfectum kan het beste vertaald worden met onvoltooid verleden tijd (ik riep, ik liep, ik werkte etc.).
Woordaccent bewerken
In de vormen met -eba- is zowel de e als de a een lange vocaal, zodat de klemtoon op de voorlaatste lettergreep mogelijk is: audiebam quod volebat. En dus in de meervoudsvormen (nos/vos): audiebamus omnia quae dicebatis.
In de vormen met -era- van esse en posse is de e een korte, maar de a een lange vocaal. Bij posse kan zodoende het accent op de o of op de a komen: erat, eramus, poterat, poteratis, poterant.
Voorbeelden bewerken
- Servi non clamabant. - De slaven schreeuwden niet.
- Puella fortis fortiter pugnabat. - Het dappere meisje streed dapper.
- Iupiter bene audiebat. - Jupiter luisterde goed.